Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan zincir marketlere sert uyarı: Halkı böyle yağmalarsanız...

Cumhurbaşkanı Recep tayip Erdoğan, zincir marketlerin aşırı fiyat artışını durdurmak için Tarım Kredi Marketlerin sayısını çoğaltma talimatı verdiğini belirterek, "Siz piyasayı yağmalarsanız kusura bakmayın bu adımları atacağız" dedi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti Grup toplantısında zincir marketleri çok sert sözlerle uyardı. Yüksek fiyat uygulamasına karşı  Tarım Kredi Kooperatifi marketlerinin sayısını 500'e çıkarma talimatı verdiğini belirtip, zincir marketlerin vatandaşı sömürdüğünü ve yağmaladığını söyledi. İlk etapta market sayısı 180'den 500'e çıkarılacak daha sonra ise 1000'e çıkarılması hedefleniyor. Eğer fiyatlarda bir düzelme olmazsa sayı daha da artırılacak.

Zincir marketler piyasayı yağmalıyor

Erdoğan AK Parti Grup toplantısında "Tarım Kredi Kooperatifi marketlerinin sayısını 500'e çıkarma talimatı verdim. Tarım Kredi'nin marketleri ile zincir marketlerin yüksek fiyatlarla vatandaşımızı sömürdüğü noktada bizim piyasayı balansa etmemiz gerekiyor. 500, 1000 ve gerekirse daha çok bu sayıyı artıracağız. Efendim neymiş devlet bu işlerde bulunmazmış. Siz piyasayı yağmalarsanız kusura bakmayın bu adımları atacağız" ifadelerini kullandı.

Marketlerde yeni dönem

Öte yandan Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF), Başkan Ömer Düzgün, imzasıyla Ticaret Bakanlığı’na gönderdiği görüşünde itiraz ve önerilerini şöyle sıraladı: "Alışveriş merkezlerinde yer alan marketlerin kapsam dışında bırakılması, var olan cazibe avantajını katlayarak sektörde haksız rekabete yol açacak. Büyük sermayelere sahip ulusal zincirler ve discount zincirler ile rekabet etmekte zorlanan yerli zincirlere güç kazandırmak adına ‘yerel zincir’ tanımı yapılmalıdır."

Nüfusu 2 binden fazla olan ilçelerde zincir market açılabilme kriteri, 5 bin nüfus olarak düzenlenmeli. Yeni mağaza açma kriterlerinde kapıdan kapıya mesafenin 200 metre yerine 300 metre olarak düzenlenmesi discount mağazaların haksız rekabete yol açan yayılımını engelleyecek, küçük işletmelerin ve bakkalların da büyük sermayeli yapılarla rekabet edebilme gücünü olumlu yönde etkileyecektir. ‘Perakende Tüketicisi Tanımlı Ekonomik Bölge’ tanımlaması yapılmalıdır. Bu doğrultuda en fazla 1 kilometre çap içinde, en az 1 market olmalı. Ancak bu çap içinde discount ve uzman mağaza statüsünde olan ve gelecekte bu kategoriye girebilecek mağazaların 1 adetten fazla olmaması gerekir.

Perakende sektörünün belki de en önemli ve ortak sorunlarından bir tanesi KDV oranlarındaki giriş ve çıkış tutarsızlıklarıdır. Sebze-meyve, kırmızı et, kuruyemiş, bakliyat, zeytin ve zeytinyağı gibi temel gıda ürünleri, üreticiden mağazalarımıza yüzde 1 KDV oranı ile alınırken, yüzde 8 KDV oranı ile satışının yapılması hem firmalarımızın hem tüketicinin mağduriyetine yol açmaktadır. Tüketicinin alım gücünü artırmak için yüzde 1 ile giriş yapan ürünün yüzde 1 ile satışının yapılabilmesini arzu ediyoruz."

Gramaj oyunu son bulsun

Üretici firmaların, özellikle indirim marketleri ve ulusal market zincirlerinin baskısından kurtulmak için, aynı marka ürüne farklı gramajlar yaparak, pazarda yer almaya çalıştığını ifade eden Ömer Düzgün, “Örneğin indirim marketlerinde 630 gram olarak satılan çikolata kreması, yerel zincirlerde 750 gramla yüzde 10-15 daha ucuza satılmakta. Bu örnekler deterjan, çocuk bezi, tuvalet kağıdı, gazlı içecek gibi birçok ürün ve kategoride görülmektedir” dedi.

Formülü bile değiştiriyorlar

İndirim marketlerinin, markalı ürünlerin formüllerini de değiştirterek ürünün maliyetini düşürdüğünü dile getiren Ömer Düzgün, “Ancak bu değişiklik ürün etiketinde yer almamaktadır. Aynı ürün çok daha ucuz satılıyormuş gibi tüketiciyi yanıltıcı algı oluşturulmaktadır. Bu tarz ürünlerin tüketicinin dikkatini çekebilecek şekilde farklı tasarımla, farklı ambalajda satışa sunulması ya da standart gramajın haricinde ürün üretilmemesi gerekmektedir” diye konuştu. 

Özel markalı ürünlere sınırlama gelmeli

Ulusal/discount marketlerde satışı yapılan private label (market markalı) ürün pazarının büyümesinin, yerel üreticilerin aleyhine sonuçlar doğurduğunu vurgulayan Ömer Düzgün, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Market markalı ürün ciroları 50 milyar liraya, yıllık büyüme oranları yüzde 20’ye ulaşırken; bilinen markaların yıllık büyümesi sadece yüzde 5-8 arasındadır. Ulusal ve indirim marketlerini güçlendiren private label ürünlere kısıtlama getirilmesi, bu ürünlerin raflarda yüzde 25’i geçmemesi sağlanmalı. Private label ürün satışının yanında muadil 3 markalı ürün daha satılması sağlanmalı.”