Cumhurbaşkanı Erdoğan: Hedefimiz, Suriyeli kardeşlerimizin onurlu şekilde ülkelerine dönmeleri

İran'ın başkenti Tahran'da Astana formatı kapsamında gerçekleştirilen zirve sonrası liderlerle ortak basın toplantısında konuşan Erdoğan, "Suriyeli sığınmacıların ülkelerine geri dönüşleri konusunu da görüştük. Hedeflerimiz, Suriyeli kardeşlerimizin, güvenli, onurlu şekilde ülkelerine dönmeleridir" dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bir araya geldiği Tahran'daki üçlü zirve sona erdi. Zirve sonrası liderler açıklamalarda bulundu.

İşte Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından satır başları: 

Astana formatındaki 3'lü zirvemizin bugün 7.'sini gerçekleştirdik. Suriye'de çatışma ortamının sona ermesi için birlikte atabileceğimiz ilave adımları değerlendirdik. Terörle mücadele gündemimizin öncelikli konuları arasında yer aldı. Türkiye olarak terör örgütleri arasında fark görmüyoruz. Biriyle mücadele için diğerinin taşeron olarak kullanılmasını kabul etmiyoruz.

"İran ve Rusya'dan beklentimiz bu süreçte destek olmalarıdır"
Milli güvenliğimize kast eden şer odaklarını Suriye'den söküp atmakta kararlıyız. İran ve Rusya'dan beklentimiz Türkiye'ye bu süreçte destek olmalarıdır. Terör örgütünün Suriye'nin toprak bütünlüğünü hedef aldığını unutmamalıyız. Siyasi süreçte gelinen noktayı ve önümüzdeki süreçte atılabilecek adımları etraflıca ele aldık.

Maalesef Suriye rejimi bu konuda uslanmaz bir konu içinde. Sürecinin başarıya ulaşması, itilafın BM parametresi çerçevesinde çözülmesi şarttır. Suriye halkının taleplerinin karşılandığı, güven ve istikrarın tesis edilmesi gereklidir. Suriye'de çözüm çabalarımızın merkezinde yaşanan insani dramın sona erdirilmesi yer alıyor. 

Hedefimiz, Suriyeli kardeşlerimizin onurlu şekilde ülkelerine dönmeleri
Bizler Suriye'nin kuzeyinde şu anda briket evler yapmak suretiyle Suriyeli kardeşlerimizin bu evlere taşınması için adımlarımızı atıyoruz. 4 milyon Suriyelinin yaşadığı İdlib'i de değerlendirdik. Suriyeli sığınmacıların ülkelerine geri dönüşleri konusunu da görüştük. Hedeflerimiz, Suriyeli kardeşlerimizin, güvenli, onurlu şekilde ülkelerine dönmeleridir. Bugüne kadar Suriye'de terörden temizlediğimiz bölgelere Türkiye'den yaklaşık 500 bin Suriyeli kardeşimiz geri dönmüştür. Bu çalışmalarımızı önümüzdeki dönemde de sürdüreceğiz. Türkiye olarak bu yardımları kolaylaştırmak için her türlü desteği verdik. Aynı çabayı dostlarımızın da göstermesi, hayati önem taşıyor.

Putin: 9. istişare toplantısı bu yılın sonunda yapılacak
Konuşmasında toplantının çok verimli geçtiğini vurgulayan Rusya Devlet Başkanı Putin açıklamalarında şunları söyledi: 

Suriye krizi sadece diplomatik ve siyasi yöntemlerle çözülebilir. Suriye'nin toprak bütünlüğü, egemenliği ve birliğinin korunması ile. Suriye'nin geleceğini Suriyeliler kendileri belirlemelidir. Bugün anlaştık ki Astana formatında düzenli olarak uzman düzeyinde istişareler yapılacaktır. 9. istişare bu yılın sonuna kadar yapılacaktır. Büyük bir önemi Anayasa Komitesi çalışmalarına verdik. Böylece Suriye hükümeti, muhalefet ve sivil toplumu bir araya getirip, Suriye yapısının nasıl olacağıyla ilgili bir diyalog imkanı tanınmıştır. Bugün Suriye'de terörizm konusunda mücadelede konuları detaylıca işledik. İŞİD ana kuvvetleri ve diğer gruplar neredeyse imha edilmiştir. Suriye hükümeti, Suriye'deki toprakların büyük çoğunluğunu elinde tutuyor.

"Barış için her Suriyeliye yardım etmeliyiz"
Suriye'nin Fırat'ın Doğusundaki durumu değerlendirdik. Orada bazı batılı ülkelerin desteğiyle Suriye'nin toprak bütünlüğüne aykırı olarak yabancı askerleri tutma çabaları var. Biz Rusya olarak, oradaki bölgenin kontrolü hükümette olmalıdır. Biz her Suriyeliye yardım etmeliyiz, barışın olması için. Bugün İran'da bulunduğum sırada aynı şekilde çok başarılı ve ikili görüşmelerde bulunduk. Biz anlaştık ki iyi komşuluk, ve karşılıklı işbirliğimizi güçlendireceğiz. Bölgesel ve uluslararası sorunların çözülmesi konusunda bu konuları değerlendirdik. Yine de bizim iki ülke arasındaki ticareti milli paraların kullanılmasının genişletilmesi konusunda anlaştık.

Reisi: bütün ülkeler terörizmle ilgili çaba gösterdiler
"Bu toplantıda 3 ülke Cumhurbaşkanları tarafından gündeme getirilen konular oldu ve bu konuların ekseni bir Suriye egemenliğine vurgu yapmak, Suriye'nin toprak bütünlüğünün önemine vurgu yapmak, Suriye'nin egemenliğinin bütün topraklarında gerçekleşmesine vurgu yaptık" diyen İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi şu ifadeleri kullandı:

ABD'nin Fırat'ın doğusundaki varlığı kesinlikle kabul edilebilir değil ve bu toprakları terk etmesi gerekiyor. Biz hepimiz terörizmle mücadelede işbirliğine vurgu yaptık. Bütün ülkeler terörizmle ilgili çaba gösterdiler. Bugün Suriye'de ve bazı bölgelerdeki terörizmle ilgili endişeler için azim ve irade önemlidir. Suriye'nin mazlum halkı için insanı yardımın ulaştırılması vurgulandı. Bütün taraflar Suriye'nin ekonomik sıkıntısı ve halkın geçinebilmesi vurgulandı. Aynı şekilde Suriye'nin egemenliğini ihlal edecek bir girişimden çekinmek gerektiğini vurguladı.

"Mültecilerin bir an önce ülkelerine dönmesi sağlanmalı"
Her türlü Suriye halkına ve ordusuna saldırı, uluslararası ihlaldir. Rusya, Türkiye ve İran'ın işbirlikleri ve Suriye'nin hükümetiyle ilgili olan işbirliğimiz çok önemlidir. Öngörülen tedbirlerin uygulanması konusunda Astana formu başarılı olmuştur. Ve bu yöntemin bundan sonra da devam etmesi gerekiyor. Vurguladığımız diğer bir konu da mültecilerin bir an önce ülkesine dönmesinin sağlanması gerektiği oldu. Biz umut ediyoruz ki Astana sürecine üye olan ülkelerin işbirliğiyle Suriye'deki istikrarın sağlanmasına yardımcı olacaktır.