Çocuklarınıza sakın izletmeyin!

Kurbanlık kesimi sırasında çocuklarınızı yanınıza almayın. İşte uzmanından anne ve babalara uyarılar...

Kurban kesiminden küçük çocukların olumsuz etkilenmemesi için, çocukların kurbanlıkla duygusal bağ kurmasına izin verilmemesi ve çocuğun kesimi izlememesi gerektiği belirtiliyor.

Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Halk Sağlığı Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Hilal Özcebe, çocukların büyüme ve gelişmeleri sırasında etraflarında olan olay ve kişilerden çok etkilendiklerini söyledi.

Çocukların, pek çok davranışı, ailelerin öğrettiği şekilde kazandığını ya da aile bireylerinin davranışlarını kopyalanarak öğrendiklerini vurgulayan Özcebe, ailesine bağımlı yaşayan çocukların yaşları büyüdükçe kendi ailesi dışındaki kişilerden de etkilendiğini, TV ve internet gibi bilgi kaynaklarına yönelebildiğini ifade etti.

Özcebe, öğrenme süreci içinde bulunan çocukların önce somut düşünce sistemini kullandıklarını anlatarak, "Bu düşünce sisteminde çocuk gördüğüne ve dokunduğuna inanır. Ergenlik döneminden itibaren bazı soyut kavramlar da gelişmeye başlar. Soyut düşünce sistemi içinde toplumun değer yargıları, düşünce tarzlarının daha da pekiştirildiği bilinmektedir. Bu düşünce sisteminin gelişmesiyle beraber farklı kanallardan alınan bilginin çocuk tarafından yorumlanması söz konusudur" diye konuştu.

UZAK TUTUN

Küçük yaş grubundaki çocukların etrafındaki olayların, çocukların psikolojik gelişimleri üzerinde etkili olduğunu dile getiren Özcebe, toplum için önemli olan bayram gibi sosyal olayların çocukların gelişimine katkı sağladığını bildirdi.

Özcebe, şöyle devam etti:

"Toplumdaki aile ilişkileri, sevgi ve saygının öğrenilmesinde önemli rol oynamaktadır. Evde yapılan bayramlaşma, hep beraber aile büyüklerinin ziyareti gibi olaylar, çocukların sosyal gelişimleri sırasında bazı kavramların gelişmesine katkı sağlayacaktır. Ancak, Kurban Bayramı'nda dinin gereği olarak gerçekleştirilen kurban kesimlerinden çocukları uzak tutmak gerekmektedir.

Çocukların kurban kesiminin arkasındaki düşünceleri anlamalarını beklememeliyiz, bu düşüncelerin anlaşılabilmesi ancak soyut düşüncenin gelişmesi ile sağlanabilir. Çocuklarımıza hayvanları sevmeyle ilgili kavramları vermeye çalışırken kurban kesimi bu kavramların gelişmesinde zedelenmeye neden olabilir. Kurban kesimlerine çocuklarımızın yakından gözlemesini önlememiz, daha ileri yaşlarda kurban kesiminin anlamını öğrenmelerini sağlamamız, onların hem hayvanlarla ilgili duygularının gelişmesini hem de ruhsal yönden daha iyi gelişmelerini sağlayacaktır."

DUYGUSAL BAĞ KURMALARINA İZİN VERMEYİN

Pedagog Sevil Yavuz da bu konuda anne babaların bilinçli olması gerektiğini belirterek, "Özellikle küçük çocuklar Kurban Bayramı'nın manevi yönünü algılayamayabilirler. Onlar için kurban kesmek gözleriyle gördükleri şeydir, bir canlının öldürülmesidir. Hem de o canlı sevdikleri kişiler tarafından babası, dedesi, amcası tarafından öldürülür. Çocukların buna anlam vermesi çok zordur" dedi.

Çocukların, kurbanla duygusal bağ kurduğunu ve kaybetmek istemediğini ifade eden Yavuz, şunları kaydetti:

"Eve gelen kurban onlar için bir mutluluk kaynağıdır ve heyecanla kurbanı görmeye giderler ve severler. Bu sırada çocuk kurbanla birkaç dakika bile olsa duygusal bir bağ kurar ve onu kaybetmek istemez. Eğer çocukta ölüm kavramı varsa kurbanın öldürüleceğini bilmek, çocuk için çok üzücüdür. Ölüm kavramı gelişmemiş çocuklar için kurbanın evden yok olmasına anlam vermek daha zordur. Kurbanın sevdikten sonra ortadan kaybolmasına bir anlam veremeyen bir çocuk için, kurbanın kesilmesini izlemek bir 'travma'dır."

Çocuğun yaşına ve kişiliğine bağlı olarak travmadan farklı oranda etkileneceğine dikkati çeken Yavuz, "Çocuğun özellikleri ne olursa olsun küçük çocuklar için gözleri önünde kurbanın bıçakla kesilmesi, kanın o anda fışkırması ve birkaç saniye bile olsa kurbanın can çekmesi çocuk için olumsuzdur. Çünkü, küçük çocuklarda soyut düşünce gelişmediği için kurban kesiminin manevi anlamını algılayamazlar. En travmatik olan ise bu masum canlının onlarının sevdikleri bir yetişkin tarafından kesilmesidir" değerlendirmesinde bulundu.

ÖLÜM KORKUSU BAŞLAYABİLİR

Yavuz, çocukların kurbanı kesen büyüğüne öfke hissedebileceğini, ona güveninin azalabileceğine işaret ederek, "Çünkü küçük çocuklar için her şey görseldir ve somuttur. Ayrıca duygusal bir bağ kurduğu kurbanın kesimine engel olamadığı için kendini suçlu hissedebilir ve bu suçluluk duygusu çeşitli psikolojik problemlere neden olabilir" diye konuştu.

Kurban kesimini izleyen çocukta, anne babasını kaybetme ve ölüm korkusunun başlayabileceği uyarısında bulunan Yavuz, geceleri sık sık uyanmaların söz konusu olabileceğini, kaygının artabileceğini, altını ıslatmaya başlayabileceğini belirtti.

ET YEMEK İSTEMEYEBİLİR

Yavuz, "Et yemek istemeyebilir ve iştah azalır. İçine kapanır veya çok hırçın davranabilir, bıçakla oynama ve arkadaşlarına bıçakla zarar verme davranışı sergileyebilir. Bu ve buna benzer çeşitli psikolojik sorunlar çocukların kurban kesimine şahit olmasıyla ortaya çıkabilir" ifadelerini kullandı.

Kurban kesiminin travmaya neden olmaması için, kesim işlemini çocuğun görmemesi gerektiğini vurgulayan Yavuz, "Aynı zamanda kurbanı çocuğun göreceği yere getirerek sevmesine ve duygusal bağ kurmasına izin vermeyin. Çocuğun yaşına göre kurban bayramının anlamını anlatmaya çalışın. Eğer anlayacak bilişsel seviyede değilse, kurban kesmenin anlamını anlatmayın ve çocuğunuz görmeden kurbanınızı kesin. Aynı zamanda haberlerde de kurban kesim manzaralarını da izletmeyin" önerisinde bulundu