Çin uzayda ölümsüzlük arıyor...

Çin'in geçen yıla kadar genelde gizli tuttuğu ''uzay aşkı'', artık düzenli olarak kamuoyuna duyuruluyor.

SSCB ve ABD'den sonra kendi olanaklarıyla uzaya insan göndermeyi başaran üçüncü ülke olan Çin, Ay'a ''yakın plan'' uydu gönderme işlemini hızlandırdığını bildirdi. Resmi Yeni Çin (Şinhua) haber ajansında bildirildiğine göre, Pekin hükümeti, Ay'a ulaşmanın 2007'de değil, 1 yıl daha erken, 2006'da gerçekleştirilmesini plana bağladı. Çin geçen yıl 15 Ekim'de, kendi olanaklarıyla imal ettiği Şıncou 5 (Sihirli Tekne-Shenzhou) isimli ilk insanlı uzay aracını yörüngeye göndermişti. Tek ''taikonot''lu (astronot) araç, Dünya çevresinde 21 saat boyunca 14 tur döndükten sonra 16 Ekim'de paraşütle karaya inmişti. Çin'in Ay projesi bilgilerini Şinhua'ya, Ulusal Uzay Kurumu Başkanı ve Ay Programı Müdürü Luan Enjie verdi. Bu başarı, Çin'i, uzaydaki ilk insan olan Sovyet kozmonotu Yuri Gagarin'in (1934-1968) 12 Nisan 1961'de Dünya yörüngesine gitmesi ve 22 gün sonra 5 Mayıs 1961'de Amerikalı astronot Alan Shepard'ın (1923-1998) uzaya çıkmasından 42 yıl sonra ''uzaydaki insanlı-roketli'' üçüncü ülke yaptı. ''Taykonot'' sözcüğü, Rusça ''kozmonot'' ile İngilizce ''astronot'' sözcüklerinden esinlenilerek, Çince uzay demek olan ''taikung'' ve Eski Yunan sözcüğü ''nautes''ten (gemici) türetildi. İlk taykonot Yang Livei, 16 Ekim 2003 günü İç Moğolistan bölgesi bozkırına iniş yapmıştı. TANRIÇA ''ÇANGE'' PROJESİ Masala göre Çange, kocasından çaldığı iksirle Ay'a gitmiş. 2 ton 350 kg ağırlığındaki Çange uydusu, Ay için ek 130 kg'lık cihazlar da taşıyacak. Proje, Dongfanghong 3 uydu teknolojisi temelinde gelişiyor. Çange, insanlı Şıncou ve Amerikalılara ait olanlar dahil, çok sayıda telekomünikasyon uydusunu yörüngeye taşıyan Uzun Yürüyüş III A roketiyle göreve gönderilecek. Uzun Yürüyüş (Çangçıng) roketleri, adını, Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurucusu Mao Zedong'un (1893-1976) Uzun Yürüyüşü'nden (1934-1935) alıyor. Çin, 2010'a dek Ay'a insansız araç indirmeyi hedefliyor. 2020'ye kadar da Ay'da insanlı araştırma ve örnek toplama planlanıyor. Şinhua, Ay programının ilk bölümünün 1 milyar 400 milyon yüen (230 trilyon TL) maliyetinde olduğunu açıkladı. İki yıl sonra yolculuğuna çıkacak Ay uydusu Çange, pandaların vatanı olan güneybatıdaki Siçuan'da kurulu Şiçang Uydu Fırlatma Merkezi'nden ateşlenecek. UZAY İSTASYONU KURMAK DA GÜNDEMDE Çin, insanlı ikinci uzay aracını da Dünya yörüngesine muhtemelen 2 veya 3 taikonotla gelecek yıl gönderecek. Pekin hükümeti, Rus Uzay Kurumu, Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi NASA, Avrupa Uzay Kurumu ESA, Japonya ve Brezilya'nın katkıda bulunduğu, Dünya yörüngesinde 380 km irtifada yapımı süren Uluslarası Uzay İstasyonu gibi hizmet verecek daimi yörünge istasyonu da kurmak istiyor. Amerikan Associated Press haber ajansının yanı sıra İngiliz Reuters ajansı, konuyu ''Çin'in Uzayda Ölümsüzlük Arayışı'' başlığıyla verdi. Roket cihazlarına artık masalsı isimler vermeye başlayan Çin'in ''uzay aşkı'' (aitaikung), ajanslara göre somut adımlarla ilerliyor.