Çin ABD'nin Tayvan'ın DSÖ'ye gözlemci olarak davet edilmesi çağrısını kınadı

Çin, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın Tayvan'ın Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) karar organı Dünya Sağlık Asamblesine gözlemci olarak katılması konusunda çağrı yapmasını eleştirdi.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çunying, Pekin'de düzenlediği basın toplantısında, "Blinken'in çağrısı 'tek Çin' ilkesini ve ABD-Çin ortak deklarasyonlarını ciddi şekilde ihlal etmektedir. Bunu kınıyor ve reddediyoruz." dedi.

Washington yönetiminin çağrısının "siyasal amaçlı" olduğunu savunan Sözcü Hua, "Bunun gelecekte halk sağlığı krizlerine verilecek tepki açısından yıkıcı sonuçları olacaktır." ifadesini kullandı.

Tayvan'ın Çin'in "temel çıkarlarını ilgilendirdiğinin" altını çizen Hua, "Çin'in bu konuda verebileceği ödün yoktur. Ülkelere Tayvan bağlantılı meseleleri kızıştırmaktan kaçınmalarını tavsiye ediyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

ABD Dışişleri Bakanı Blinken bugün DSÖ'ye yaptığı çağrıda, dünyanın yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ile mücadele ettiği bir dönemde Tayvan'ın değerli katkılar sağlayabileceğini belirterek Dünya Sağlık Asamblesine gözlemci olarak katılması için davet edilmesini istemişti.

Çin-Tayvan anlaşmazlığı

Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zıdong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.

Bu girişim Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından 1971'de BM Genel Kurulunda yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin'in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.

Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Çin'i uluslararası toplumda sadece kendilerinin temsil ettiğini savunuyor ve Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakilen diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.