CHP Grup Başkanvekili Levent Gök’ün başkanlığındaki heyetin Diyarbakır- Mardin raporu açıklandı. Raporda, terörle mücadele kapsamında yürütülen operasyonlar ve bölge insanının yaşadıkları değerlendiriliyor.

CHP'nin "Diyarbakır- Mardin" değerlendirme raporunda, hükümetin terörle mücadele kapsamında bölgede uygulanan sokağa çıkma yazaklarının hukuk dışı olduğu iddia edildi. İşte raporda ön plana çıkan hususlar;

CHP Grup Başkanvekili Levent Gök’ün başkanlığında, İstanbul Milletvekili Ali Özcan, Burdur Milletvekili Mehmet Göker, Kırklareli Milletvekili Vecdi Gündoğdu ve Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş’tan oluşan heyetin 9 Şubat 2016 tarihinde Diyarbakır, 10 Şubat 2016 tarihinde de Mardin’e yaptıkları ziyaretlere ilişkin hazırladıkları rapor yayımlandı. Raporda, Diyarbakır ve Mardin Valileri ile Belediye Başkanları, sivil toplum örgütleri, esnaflar ve halkla yapılan görüşmelere yer verildi.

43 sayfalık raporda özetle şu tespitler dikkat çekti:

HUKUK DIŞI UYGULAMA

Valilik ya da kaymakamlıklar tarafından 5442 sayılı İl İdaresi Kanununun 11/C maddesi dayanak gösterilerek bu il ve ilçelerle ilan edilen sokağa çıkma yasakları, hukuk dışı bir uygulamadır. Kanunda net bir şekilde belirlenmediği sürece, bir hukuk düzeninde valinin il sınırları içinde ve kaymakamın da ilçe sınırlarında dilediği şekilde bireylerin hak ve hürriyetlerine kısıtlaması düşünülemez. Böyle bir düşünce, hukuk devleti ilkesine aykırı olur, keyfiliği ve polis devleti anlayışını ön plana çıkarır.

SIKIYÖNETİMDE BİLE RASTLANMADI

Vali ve kaymakamların yetkileri olmadığı halde sokağa çıkma yasağı kararı almaları, ‘terörle mücadele’ gibi haklı bir nedene dayandırılsa da hukuka da uygun olmalıdır. Bölgede birçok ilçede 24 saat olarak uygulanan sokağa çıkma yasaklarının haftalarca sürdürülmüş olmasına, darbe ve sıkıyönetim dönemleri de dâhil Türkiye tarihinde şimdiye kadar rastlanmamıştır. Cumhuriyet tarihimize bakıldığında ilan edilen sıkıyönetim sürelerini kat be kat aşan bir uygulama söz konusudur.

BÖLGE HALKI PKK VE İKTİDARA TEPKİLİ

Bölge halkı, PKK terörü ile iktidarın hukuksuz ve anti demokratik uygulamaları arasına sıkışmış durumda olup, PKK’ya ve iktidara tepkilidir. Halkların Demokratik Partisi’nin bölgedeki siyasal ağırlığı ve bölge halkı üzerindeki etkisi giderek azalmaktadır.

BARIŞ İÇİN DİYALOG

Yaklaşık 11 bin esnafın ve 100 bini aşkın yurttaşa istihdam sağlayan Sur ilçesinde işinden olan yurttaşların hemen hemen tümü, barış içerisinde bir arada yaşamanın koşullarının oluşturulması ve kin ve nefret eylemlerine son verilmesi için gereken çalışmaların TBMM çatısı altında gerçekleştirilmesini ortak talep olarak dile getirmektedirler. AKP Hükümetinin bölgeye yönelik politikalarının bir süre daha bu şekilde devam etmesi halinde bölge halkının zorla bir kopuşa yönlendirileceği savunulmaktadır.

SUR ESKİ SUR OLMAYACAK

Sur ilçesinin sokağı çıkma yasağı uygulanan 6 mahallesindeki yaşam alanlarının yüzde 80’i enkaz yüzde 20’si ise kullanılamaz haldedir. Sur’daki altı mahallede insanlar kendi ülkelerinde göçe zorlanmışlar ve bu göçten korku nedeniyle yan mahalleler de etkilenmiştir. UNESCO tarafından kültür mirası olarak ilan edilen Sur içi yapıların birçoğu tahrip edilmiştir. Sur artık eski Sur olamayacaktır. Bu gün itibariyle Sur’un yenilenme çalışmaları başlasa bile tahrip olan mahalle ve sokaklarının eski ruhu asla geri gelemeyecektir.

TURİZME DARBE

Mardin’de son yıllarda artan turizm talebine bağlı olarak 5 bin 600’e kadar çıkan yatak kapasitesinin doluluk oranı son olaylardan sonra yüzde 10’a kadar inmiştir. İldeki otellerin bir kısmı bu koşullara dayanamayıp kapanmıştır. 700 yurttaşımızın bu nedenle işsiz kaldığı tahmin edilmektedir. Diyarbakır’da da 5 yıldızlı oteller de dâhil Sur ilçesindeki 20 otel kapanmıştır.

DIŞ TİCARET HACMİ AZALDI

Bölgede yaşananlar bu illerin dış ticaret hacmini büyük ölçüde azaltmıştır. Örneğin Diyarbakır’ın 2015 yılı Ocak ayında 15,1 milyon dolar olan ihracatı yüzde 22 oranında azalarak 2016 yılı Ocak ayında 11,8 milyon dolara inmiştir. Mardin’in ihracatı yine aynı aylar itibariyle yüzde 17 azalarak 63,4 milyon dolardan 52,5 milyon dolara gerilemiştir.

DUYGUSAL KOPUŞ

Olayların böyle devam etmesi bölgedeki yurttaşlarda giderek derinleşen bir duygusal kopuşa yol açmaktadır.