Canikli yeni çek düzenlemesini anlattı

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının görüşmelerine devam ediliyor.

Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, karşılıksız çekte hapis cezasının getirilmesinin arkasında yatan en önemli nedenin, iş aleminin yoğun talebi ve baskısı olduğunu belirterek, "Bu düzenlemeyle çeke iadeiitibar yapmış olacağız." dedi.

Tasarının çek ile ilgili maddeleri üzerinde açıklamalarda bulunan Canikli, "vadeli çek" uygulamasının, Türk ekonomisinin oluşturduğu, Türk ticaret hayatının ortaya çıkardığı bir mekanizma olduğunu söyledi.

Çekin ödeme aracı olduğunu ama para olarak kullanıldığını kaydeden Canikli, "Para, mübadele aracı, değişim ve dönüşüm için kullanılıyor. Vadeli çek tam da bu özelliğe sahip. Vadeli çek, Türkiye'de kullanıldığı andan itibaren bu amaçla kullanıldı, bankaların yaptığı iş vadeli çek yoluyla yapıldı. Bu gerçeği görmezden gelemeyiz." diye konuştu.

Nurettin Canikli, daha önce birçok kez, "Vadeli çeki ödeme aracı haline dönüştürebilir miyiz?" diye düşünüldüğünü, ancak bu projenin hayata geçirilemediğini kaydetti. Bunun da kolay olmadığını vurgulayan Canikli, "Çünkü, piyasa bunu yoğun olarak kullanıyor. Bir anda çeki piyasadan çektiğiniz zaman piyasada daralma olur." değerlendirmesinde bulundu.

 "VADELİ ÇEKİN YERİNE İKAME EDİLECEK"

Vadeli çekin yerine ikame edilecek mekanizma gözükmüyor"

Çek konusunda bankaya sorumluluk yüklemenin, bankanın kredi açması anlamına geldiğini ifade eden Canikli, "Banka o çeki verirken, kredide uyguladığı maliyetleri ve şartları çeki vereceği kişi veya şirket için talep edecek. Bunu, örtülü bir şekilde kredi mekanizmasına çevirmek ciddi bir maliyet getirir. Açık söylemek gerekirse, 5-10 yılda vadeli çekin yerine ikame edebilecek bir mekanizma gözükmüyor." sözlerini sarf etti.

2012 yılında, "çekin itibarını zedelemeyecek, saygınlığını ortadan kaldırmayacak bir başka mekanizmayla ikame ederek hapis cezasını kaldıralım" denildiğini kaydeden Canikli, çünkü o dönemde karşılıksız çekle ilgili yargıda, çoğu kesinleşmiş 278 bin dosyanın biriktiğini söyledi.

Nurettin Canikli, o dönem çok büyük toplumsal olaylar meydana geldiğini, çek mağdurlarının oluştuğunu kaydederek, 2012'de karşılıksız çekte hapis cezasının kaldırılmasının toplumsal baskıdan kaynaklandığını bildirdi. Canikli, o zaman karşılıksız çekteki hapis cezasının kaldırılmasını isteyen sivil toplum ve meslek kuruluşlarının, bugün tekrar hapis cezasının getirilmesini istediğini belirtti.

Başbakan Yardımcısı Canikli, "Bugün hapis cezasının getirilmesinin arkasında yatan en önemli neden, iş aleminin yoğun talebi ve baskısıdır. Bunu görmezden gelemeyiz." dedi.

Çekle kredinin birbirlerinin alternatifi olmadığını, tamamlayıcıları olduğunu belirten Canikli, çeki kullanan insanların büyük çoğunluğunun, mali açıdan ya da başka nedenlerden kredi mekanizmasına, sistemine girme imkanı olmayan insanlar olduğunu vurguladı.

"Bu düzenlemeyle çeke iadeiitibar yapmış olacağız." diyen Canikli, bundan sonra çek kabulünün artacağını söyledi.

Nurettin Canikli, "Çekte hapis cezası, insanların keşide ederken daha dikkatli davranması, hesabını daha sağlıklı yapması sonucunu doğuracak. İnsanlar hapis cezası olmadığı için çeki, nakit dengelerini gözetmeden çok rahat verebiliyor. Ama şimdi bu düzenleme yasalaşırsa, 2012'den önce olduğu gibi insanlar çek keşide ederken çok daha dikkatli davranacak ve esas yapılmak istenen de bu." diye konuştu.