Büyük ortaklık kavgayla başlamış!

Obama ile Erdoğan'ın geçen yıl Toronto'da yaptıkları gergin görüşmenin perde arkası ortaya çıktı.

ABD'li ünlü gazeteci Ignatius'a göre, bu görüşmede iki liderin yaptığı sert çıkışlar yeni bir özel ortaklığın başlangıcı oldu.

ABD Başkanı Barack Obama ile Başbakan Tayyip Erdoğan geçen yıl haziranda G20 zirvesi için gittikleri Kanada'nın Toronto kentinde kritik bir görüşme yapmıştı. Türkiye'nin o dönem BM'de İran'a yönelik yaptırımlara ret oyu vermesi, Suriye, Hizbullah ve Hamas'la ilişkileri nedeniyle iki ülke arasında başlayan gerginlik görüşmeye de yansımıştı. ABD basınına göre, Obama, Erdoğan'ı bir saat bekletmiş, ardından, "Tutumunuzu değiştirmezseniz size silah satmayız" ültimatomu vermişti. 1 saat 15 dakika süren görüşmenin perde arkasını Washington Post yazarı David Ignatius dünkü yazısında aktardı. Erdoğan'ın terk ettiği Davos'taki forumun moderatörü olan Ignatius, iki liderin bu gergin görüşmede yakınlaştığını şu ifadelerle öne sürdü:

ALIŞILMADIK İKİ ORTAK

"Onlar alışılmadık iki ortak... Soğukkanlı ve temkinli bir ABD Başkanı ile gururlu ve bazen de fevri bir Türk Başbakan. Ancak çok önemli ve işlevsel bir ortaklık geliştirdiler. Arap uyanışını bir kabusa dönüşmesini engelleyecek bir şey arıyorsanız, Türk-ABD ortaklığı size güven verecektir. Mısır, Suriye, Libya ve giderek artan şekilde İran'daki olayların idaresi için birlikte çalışıyorlar. Bu yıl 13 kez telefonla görüştüler.

İki lider işe dost olarak başlamadı; ancak Toronto'daki dobra dobra konuşmalarından sonra dost oldular. Bu ilişkinin formülü ise Obama'nın ifadesiyle 'karşılıklı saygı ve karşılıklı çıkar.' Bir Beyaz Saray yetkilisinin aktardığına göre, Obama Erdoğan'a İran'a yaptırımlara verilen ret oyu için "Bunun benim için ne kadar önemli olduğunu biliyorsun ve benimle birlikte gelmedin" serzenişinde bulundu. Erdoğan da Obama'ya karşı aynı tonda cevap verdi. Sonra iki lider dünyadaki yeni akımlarda müttefik olmanın ne anlama geldiğine kadar uzun bir konuşmaya daldı. Türkler toplantı sonunda yeni bir ortaklığın doğduğunu kabul etti. Bu yakın ortaklık, Irak, PKK, Afganistan, Arap Birliği hatta İsrail konularında bile sürdü.

ESAD ERDOĞAN'I UTANDIRDI

Bu işbirliğinin en hassas kısmı ise Suriye'de barışçı bir dönüşümü oluşturmak. Bir zamanlar Esad'la yakın dost olan Erdoğan acı dost haline geldi. Suriye meselesi onun için biraz da kişisel bir hal aldı. Esad'ın sözünde durmaması üzerine Obama'ya 72 saat içinde anlaşma garantisi veren Erdoğan utandı ve öfkelendi. Bu öfke sürüyor. İki ülke, Şam'a baskıyı artıracak. Yaptırımlar, muhalefetin desteklenmesi, Türkiye sınırında bir sığınak ve Suriye içinde insani bir koridor bunun parçaları olacak."

DAVOS'TA MİZACI GÖRDÜM

Ignatius şu ifadeleri de kullandı: Erdoğan 'Türk modeli'ni şekillendirdi. Bu, Mısır için umut olarak görülüyor. Ancak Erdoğan'ın demokrasiyi daralttığı yorumları da var. Türk modelinin fayda ve zararları bulunuyor. Erdoğan'ın mizacını bizzat Davos'ta gördüm. Popülist öfkesi bölgede popüler olmasının bir parçasıydı.