Türkiye'nin tahıl ambarı olarak bilinen Konya ovası, kuraklık ve yeraltı suyunun bilinçsizle kullanımı nedeniyle çölleşme tehlikesiyle karşı karşıya.
Abone olYaklaşık 3.5 milyon hektar büyüklüğündeki ovada, sekiz katlı bir apartmanın sığabileceği büyüklükte dev çukurlar oluşmaya başladı.
1 milyon kişinin geçimini sağladığı ovada toprağın verimliliği, kuraklık ve yeraltı sularının bilinçsizce kullanımı nedeniyle azaldı.
Çumra ilçesinde bir köylünün pancar tarlasında toprağın çökmesi sonucu meydana gelen dev çukur, tehlikenin boyutunu gözler önüne seriyor. Çiftçinin tarlasını işlerken farkettiği çukur yaklaşık 10 metre derinliğinde.
Çumra'dan yaklaşık 10 kilometre uzaklıkta bulunan ve kurumak üzere olan May Barajı yakınlarında da iki dev çukur göze çarpıyor. Çukurun biri 8-10 katlı bir apartmanın içine sığabileceği büyüklükte. Yaklaşık 50 - 60 metre derinlikte olduğu tahmin edilen çukurların dibinde bulanık su birikintisi var.
May Barajı'ndan beş metre uzaklıkta yine toprak çökmesi sonucu oluşan çukurun derinliği de yaklaşık dört metre.
Kent merkezi tehdit altında
Çukurların yarattığı tehlike sadece ovayla sınırlı değil. Uzmanlar, apartmanların çoğunun kuyu suyu kullanması yüzünden ileride kent merkezinde de çökmelerin olabileceğine dikkat çekti.
Selçuk Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Tahir Nalbantçılar, Konya'daki yaklaşık 800 apartmanın şehir şebeke suyu kullanmadığını belirterek, "insanlar su gereksinimlerini apartmanların altında açtıkları su kuyularından sağlıyor. Su çekilirken de zeminden malzeme boşaltımı hızlanıyor" dedi.
Bu durumun apartman altlarında bölgesel oturmalara sebep olabileceğini vurgulayan Nalbantçılar, "şu anda değil ama 20 - 30 yıl içinde böyle bir risk söz konusudur. Çumra'da meydana gelen çukurların ise yerleşim alanlarında meydana gelmemesini büyük bir şans olarak değerlendiriyorum'' diye konuştu.
Su projesi tamamlanmayı bekliyor
Konya'yı kuraklıktan kurtaracak Konya Ovası Projesi (KOP) ise yıllardır tamamlanmayı bekliyor. Proje ile Göksu nehrinden Akdeniz'e dökülen suyun dev tünellerle Konya ovasına aktarılması planlanıyor.
Projenin uygulamaya konulamaması nedeniyle yaklaşık 200 bin çiftçi tarlalarında yeraltı sularını kullanıyor.
Selçuk Üniversitesi'nin yaptığı araştırmaya göre, ovada DSİ'ye ait 15 bin su kuyusu bulunuyor. Kuyuların yaklaşık 7 bin 500 tanesinin ise yasadışı yapıldığı belirtiliyor.
İzinsiz ve denetimsiz açılan kuyular nedeniyle ne yeraltındaki su havzalarının
kapasiteleri ne de yıllık ortalama su tüketimi hesaplanamıyor. Barajlardaki su oranı da 1 ekim itibariyle son 72 yılın en düşük seviyesine indi.
Haber: Kerem Pulgat
Kaynak: