Bunları nereden bileceksiniz?

İnsan geninin yüzde 60’ı meyve sinekleriyle aynı... Üzerinde uyuduğunuz şiltede yaklaşık iki milyon mikroskobik akar yaşıyor... Yerküre 5 bin milyon ton ağırlığında...

Evren ne kadar büyük? Evren var olmadan önce ne vardı? Yerküremizin ağırlığı nedir? Okyanuslar neden tuzlu? Kıtalar nasıl yer değiştiriyor? Ayağımızın altında, dünyanın göbeğinde neler olup bitiyor? Billy Bryson bu ve buna benzer birçok sorunun yanıtını ile veriyor.

Kitabında Büyük Patlama’dan (Big Bang) uygarlığın doğuşuna kadar evrende meydana gelen olayları etkileyici bir dille anlatan yazar, ‘Hiç olduğumuz bir noktadan bir şey olduğumuz bir noktaya nasıl geldiğimizi, sonra o şeyin bir kısmının nasıl olup da bize dönüştüğünü’ ilginç anekdotlar ve bilimsel keşif öyküleriyle aktarıyor.

Uzun zaman geçerli kabul edilmiş ilginç kuramları ve tesadüf eseri yapıldığı halde bilimin gelişiminde yön vermiş keşifleri öğrenme fırsatı bulacağınız kitap; Kozmosta Kaybolmak, Yerkürenin Büyüklüğü, Yeni Bir Çağ Doğuyor, Tehlikeli Gezegen, Yaşamın Kendisi ve Bize Giden Yol olmak üzere altı ayrı bölümden oluşuyor.

Bunları biliyor musunuz?
İnsan genlerinin yüzde 60’ının meyve sineklerindeki genlerle aynı olduğunu,

Binlerce atomun bir araya gelmesi ile oluşan yaşamın, kimya düzeyinde, aslında eczanelerde bulunabilecek elementlerden oluştuğunu,

Vücudunuzdaki her atomun, size ulaşıncaya dek bir sürü yıldızdan geçtiğini ve milyonlarca organizmanın parçası olduğunu,

Üzerinde uyuduğunuz şiltede yaklaşık iki milyon mikroskobik akar yaşadığını,

Doğduğunuz andan itibaren atomik açıdan tam bir mucize olduğunuzu çünkü dört kilo ağırlığında bir bebeğin vücudunda 400.000.000.000.000.000.000.000.000 adet atom bulunduğunu biliyor musunuz?

Doğduğumuzda 100 milyar kadar beyin hücresine sahip olduğumuzu ve saatte 500 tanesini kaybettiğimizi,

Zamanın başlangıcından bu yana var olmuş milyarlarca canlı varlık türünün yüzde 99’unun artık aramızda olmadığını,

Yeryüzünden çıplak gözle bakıldığında yalnızca 6 bin kadar yıldızın görülebildiğini, dürbünle bakıldığında tek bir konumdan görülebilen yıldız sayısının yaklaşık 50 bin olduğunu, küçük 2-inçlik bir teleskopla bu sayının 300 bine yükseldiğini,

Yerkürenin 5 bin milyon, milyon ton ağırlıkta olduğunu...

Yerkürenin çevresi kaç kilometre?
Tüm zamanların en sıkıntılı bilimsel keşif gezilerinden biri Fransızların 1735’teki Peru Seferi’ydi. Pierre Bouguer adında bir matematikçi ve Charles Marie de La Condamine adında bir asker kaşif önderliğindeki keşif heyeti And Dağları arasındaki mesafeyi ölçmeyi amaçlıyordu. And Dağlarını seçmişlerdi çünkü Newton’un haklı olup olmadığını, yerkürenin ekvatorda gerçekten şişkinleşip şişkinleşmediğini anlamaları için oraya yakın bir yerde ölçüm yapmaları gerekiyordu. Ama şansları pek yaver gitmedi. Önce yerlileri kızdırdıkları için taşla kovalandılar. Ardından heyetin doktoru bir cinayete kurban gitti. Botanikçi delirdi, grubun en kıdemli üyesi genç bir kızla kaçtı.

Vesaire vesaire... Ama Bouguer ve La Condamine tam dokuz buçuk sene bu işe dört elle sarıldılar. Projelerini sonuçlandırmadan önce bir haber aldılar: Kuzey İskandinacya’da ölçüm yapan bir Fransız ekibi dünyanın tam bir küre şeklinde olmadığını ortaya çıkarmıştı. Yerküre ekvator çevresinden ölçüldüğünde, kutuplar çevresinde olduğundan 43 kilometre daha genişti.

Kartondan zincir
Francis Crick ve James Watson adlı iki bilim adamı DNA’yı oluşturan dört kimyasal bileşenin şekillerine göre kesilmiş karton parçalarıyla oynayarak hangi parçaların birbirine uyduğunu tahmin ettiler. 1953’te yaptıkları bu keşiften hareketler iki gün içinde DNA’nın sarmal oluşturacak şekilde birleştirilmiş metal plakalardan oluşan bir modelini yaptılar.

Bu çalışmalarından ötürü Nobel Bilim Ödülü’ne layık bulundular.Hemen her hücrenizdeki yaklaşık iki metre uzunluğunda DNA’larınız uç uca eklenseydi, Yerküre’den Ay’a kadar uzanıp geri dönebilecek, üstelik bunu birkaç defa değil, defalarca yapabilecek uzunlukta bir iplik oluşacaktı. Yani içinizde yaklaşık 20 milyar kilometre DNA taşıyor olabilirsiniz.