Sperm bankasından çocuk yapmak dinen caiz mi? Dünyada bu işin merkezi neresi? Türkiye'de durum ne?
Abone olSperm bankalarından çocuk sahibi olanların sayısında hızlı bir tırmanış var. Binlerce çift, Türkiye'de yasaklanan bu işlemi, başta Belçika olmak üzere bazı Avrupa ülkelerinde yaptırıyor. Birkaç yıldır Yunanistan'daki merkezlerin yolu tutuluyor. Son dönemde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki (KKTC) merkez revaçta.
Kıbrıs'taki üniversitelerde okumaya gelen kız öğrencilerin yumurtalarını satarak okul masraflarını çıkardıkları öne sürülüyor. Yumurta temininde teyze ve kız kardeşten de istifade ediliyor. Spermde ise amcadan. Olay, evlatlıkla özdeşleştiriliyor.
MERKEZ ÜSSÜ DANİMARKA
Dünyada sperm ve yumurta transferiyle oluşan çocuk sayısı tahminen 1 milyonu aştı. Dünyanın en büyük sperm bankası Cryos. Danimarka'daki bankadan 35 ülkeye sperm ve yumurta ihraç ediliyor.
Peki, bu yöntemle dünyaya gelenler birbirleriyle akraba iseler ne olacak? 2008 yılından sonra İnsan Yumurtlama ve Embriyoloji Merkezi (HFEA) isimli merkezin bu kişilere destek sağlayacağı dillendiriliyor.
Türkiye'de sperm bankası kurmak ve yardımcı üremede başkasının sperm ve yumurtasını kullanmak ise yasak. Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Yönetmeliği'nde evli çiftlerin istifadesi için sperm bankasına müsaade edilmesi gündemde. Tabii ki bankada kocaya ait spermler saklanacak. Hâlihazırdaki mevzuatta gerektiğinde evli çiftin yararlanabilmesi kaydıyla kendilerine ait embriyo ve erkek testis parçasını dondurmak serbest.
BANKA ÇOCUKLARI VELED-İ ZİNA MI?
İslam dini sperm bankası yolu ile çocuk sahibi olmaya izin vermiyor. Ancak bu yolla olan çocukları da veled-i zina saymıyor.
Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Saim Yeprem bunu şöyle açıklıyor;
"Çünkü veled-i zina, zina fiilinden elde edilendir. Burada zina fiili yok. Yok, ama zina fiiliyle meydana gelen çocuktan daha büyük problemler ortaya çıkarıyor bu. Çünkü zina yoluyla elde edilen çocuğun annesi babası bellidir. Bunda dedesi babası olabilir, teyzesi annesi, hatta kendi kardeşini, dedesinin çocuğunu doğurabilir bir kişi. Teknik olarak adı zina değil ama İslam'ın nesli muhafaza prensibine külliyen aykırı."
Taşıyıcı annelik için cevaz var mı?
"Kesinlikle hayır" yanıtını veren Yeprem, gerekçeyi şöyle anlatıyor; "Rahminde gen alışverişi var. Baskınlık her ne kadar yumurtanın sahibinde gibi görünse de karışma var. Sütkardeşliğinde de öyle. Bilim tespit etmiş durumda. Sütle dahi bir miktar genetik transfer var."
(Kaynak: Aksiyon)