Bu 5 gene dikkat! Genç ve sağlıklı insanların Covid-19'dan ölme olasılığını artırıyor

İNGİLTERE'de 21 yaşındaki Middleton'ın sağlık sorunu olmamasına rağmen Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetmesine yanıt arayan bilim insanları, hastalıktan ölme olasılığını artıran ve bağışıklık sisteminin çalışmasını düzenleyen beş gen buldu. O genler şöyle: IFNAR2, TYK2, OAS1, DPP9 ve CCR2.

Yeni tip koronavirüs nedeniyle en çok risk altında olanların kişilerin yaşlı ve kronik olarak hastalığa sahip insanlar düşünülüyor, ancak bununla ilgili yeterli araştırma yapılmadı. Yaşlılık hastanın bağışıklık sistemini zayıflatarak, vücudun virüsle savaşmasını zorlaştırıyor, ancak 21 yaşındaki Chloe Middleton gibi bazı kişilerin, ciddi bir Covid-19 enfeksiyonu kurbanı profiliyle uyuşmaması da rahatsız edici bir gerçek.

İngiltere Ulusal İstatistik Bürosu'ndan alınan rakamlar, ölümlerin yüzde dokuzundan biraz fazlasının 45 ila 64 yaş aralığında gerçekleştiğini gösteriyor, bu da birçok mağdurun orta yaşlı olduğu anlamına geliyor. Bazıları Covid-19’a direnme gücünü azaltan uzun vadeli hastalıklara veya obezite gibi sağlık sorunlarına sahipti, ancak birçoğunun daha önce hiçbir hastalığı yoktu.

Bilim insanları, kendilerini afallatan bu duruma ilişkin yeni bir çalışma yaptı. Araştırmacılara göre insanların genetik yapısındaki önemli farklılıklar, bazı gençlerin neden virüsle savaşamadığını, bazı kronik hastalığa sahip yaşlıların ise hastalığı hafif semptomlarla atlattığını açıklayabilir.

5 anahtar gen
İskoçya’daki Edinburgh Roslin Enstitüsü'nden araştırmacılar, genç ve sağlıklı insanların Covid-19 nedeniyle ölme olasılığını artıran beş anahtar geni keşfetti.

Edinburgh Üniversitesi'nde bağışıklık sistemi ve bulaşıcı hastalıklar uzmanı olan Profesör Eleanor Riley, "Bu sağlıklı ve genç insanların neden Covid-19 yüzünden öldüklerini tam olarak açıklayamıyoruz, ancak olasılıklardan biri genetik olarak buna yatkın olmaları. Bu gençler, ebeveynlerinden, kötü  genetik özellikleri miras almış olabilir ve bu onları riske atmış olabilir.''

2 binden fazla hasta incelendi
Ekip, yapılan çalışma kapsamında, 200’den fazlası yoğun bakıma kabul edilen 2 bin 244 kritik Covid-19 hastasını inceledi. Her hastanın DNA'sını taramak için kan örnekleri kullanıldı ve sonuçlar, kritik durumlarını açıklayabilecek büyük genetik farklılıkları belirlemek için sağlıklı insanların DNA'sıyla karşılaştırıldı.

20 bin genden sadece 5'i
Bilim insanları, insan vücudunu oluşturan 20 bin kadar genin 5’inin, ağır Covid-19 hastalığına neden olabileceğini buldu. 

Araştırmanın ortak yazarı Kenneth Baillie, "Sonuçlarımız, hangi ilaçların klinik testler için listenin en üstünde olması gerektiğini hemen vurguluyor.  IFNAR2, TYK2, OAS1, DPP9 ve CCR2 olarak adlandırılan genler, neden bazı insanların koronavirüs olup bazılarının olmadığını kısmen açıklıyor” ifadelerini kullanırken Nature dergisinde yayınlanan bulgulara göre, tespit edilen belirli genlere uygulanacak potansiyel ilaç tedavilerinin virüsü engelleyebileceği belirtildi.

TYK2 geni arızalıysa sitokin fırtınası ortaya çıkıyor
Bununla birlikte araştırmacılar bu beş genin tamamının vücudun enfeksiyona karşı bağışıklık tepkisinde önemli bir rol oynadığını söyledi. Örneğini TYK2 adı verilen gen, bağışıklık sistemi hücrelerinin aktif hale gelmesinde önemli bir rol oynuyor. Ancak, TYK2 geni arızalıysa,  bağışıklık tepkisi aşırı hızlanarak hastalarda sitokin fırtınası, akciğer iltihaplanması ve sepsis gibi ölümcül durumlar ortaya çıkıyor.

Gen araştırmaları, ayrıca doktorlara ciddi şekilde hastalanan hastaları nasıl daha iyi tedavi edecekleri konusunda daha fazla ipucu veriyor. Örneğin, JAK inhibitörleri adı verilen yeni bir ilaç sınıfı (halihazırda iltihaplı romatizma ve diğer enflamatuar rahatsızlıkları için kullanılıyor) - TYK2 genindeki hataların tetiklediği kaçak enflamasyonu azaltabilir.