Turkcell maça hazır

Türkcell 11 yılda ne kadar yatırım yaptı? Genel Müdür Akpınar, top oynamaya hazır olduklarını söylerken kime ne mesaj verdi? Türkcell'in bundan sonraki hedefi nedir?

SON iki yıldır üst üste Business Week Dergisi’nin ‘INFO Tech 100’ listesine giren Turkcell, 2005 yılında listede 14’üncü sırada yer aldı. Listedeki tek Türk şirketi olan Turkcell aynı değerlendirmede, dünyada hissedarlarına en fazla kazandıran 8’inci teknoloji şirketi oldu. Avrupa’nın 5’inci büyük GSM operatörü olan Turkcell, bu kategoride Apple, Google gibi devlerle beraber ilk 10’da yer aldı.

Turkcell Genel Müdürü Muzaffer Akpınar, ‘Kuruluşumuzdan bugüne kadar geçen 11 yılda, 4.1 milyar doları Türkiye’de olmak üzere toplam 4.4 milyar dolarlık yatırım yaptık. Şirket olarak her zaman teknolojik önderlik rolünü önemsedik’ diyor. Ses değil veri üzerine kurulu üçüncü jenerasyon iletişim sistemleri için lisans zamanının geldiğini düşünen Akpınar, ‘Artık üçüncü jenerasyon iş modellerinin oluştuğunu düşünüyoruz. Bir an önce sahayı kurun biz top oynayacağız. Formamızı ayakkabımızı giydik, top oynayacağız. Yeter ki oyunu kursunlar’ diye konuşuyor.

2003 yılından bu yana Dünya GSM Birliği (GSMA) Yönetim Kurulu’nda Turkcell’i temsil eden Muzaffer Akpınar ile Turkcell’in hedeflerini ve GSM sektörünü konuştuk.

Business Week’in sıralamasında 97’incilikten 14’üncülüğe çıktınız. Bu nasıl oldu?

- Business Week’in Standard and Poors ile birlikte gelir, gelir artışı, karlılık gibi verilere dayanarak oluşturduğu ‘INFO Tech 100’de son iki yıldır 97’inci sıradan giriyorduk. Bu yıl 14’üncü sırayız. Sıralamanın en önemli kriterlerinden biri hissedarlarına maksimum kazancı getirmesi. Burada da biz en çok kazandıran 8’inci şirket olduk. Sanırım bu da etkiledi.

İleride bu sıralamada daha yukarıya çıkabilir misiniz?

- 14’üncülükten daha yukarı çıkmamız artık aşırı beklenti olur. Şirket için ulaşılabilecek en üst nokta. Bu listelerde sürekli bu noktalarda kalabilmek için aynı hızlı büyümeyi, zıplamayı her yıl gerçekleştirmek lazım. O da çok aşırı ve ütopik olur. Bu listede kalırız, ama bu sırada olmayız.

2004 yılı cironuz ne olmuştu, 2005 hedefleriniz neler?

- 2004 ciromuz 3.2 milyar dolardı. 2005 yılında da abone büyümesini geçen yılın üzerinde görebiliyoruz. Ciromuz ve karlılığımız da geçen yılın üzerinde olur.

Bugüne kadar toplam ne kadar yatırım yaptınız?

- 2004 sonu itibariyle kuruluşumuzdan bu yana geçen 11 yılda yurtiçi ve yurtdışında yapılan yatırım toplam 4.4 milyar doları buldu. 2004’de 486.7 milyon dolar yatırım yapıldı.

Türkiye nüfusunun yüzde 96’sını, coğrafyasının yüzde 75’ini kapsadık.

İletişim teknolojisinde bundan sonraki aşama neresi?

- Teknolojik olarak veri hızında gelinebilecek en iyi noktaya geldik. Bunun bir ötesi, ses üzerine değil servis üzerine kurulu üçüncü jenerasyon. Geçmişte Türkiye’nin Avrupa ile eş zamanlı üçüncü jenerasyon lisans ortamına girmemesini doğru bulduk. Ama artık zamanının geldiğini düşünüyoruz.

5 yılda 8 bin 300 kızımıza ulaştık

Sosyal sorumluluk projeleriniz nasıl gidiyor?

- Biz ihtiyaçları hissedebilen bir kurum kültürü yaşatmaya çalışıyoruz. Plaza çocukları olmamaya çalışıyoruz. 25 milyon nüfusa dokunabilen başka bir alt yapı olmadığını düşünüyorum, bu önemli bir sorumluluk. Özellikle eğitimi çok önemsiyoruz ve kızların eğitimine ağırlık veriyoruz. Beş yılda 8 bin 300 kızımıza ulaştık. 640 bine yakın okula gitmeyen kız çocuğu olan ülkemizde bu soruna ağırlık verilmesi gerektiğine inanıyoruz.

Cep telefonunda Türkiye 36.7 milyon aboneyi buldu

GSM operatörlerinin bugün kaç abonesi var?

- 2004 yıl sonu itibariyle Telekomünikasyon Kurumu’nun rakamlarına göre abone sayımız 23.4 milyon. Telsim yılı 6.5 milyon, Avea 4.8 milyon aboneyle tamamladı. Toplam abone sayısı 34.7 milyon. 2005’in ilk üç ayının sonunda ise abone sayısı Turkcell’de 24.3 milyona, Telsim’de 7.2 milyona, Avea’da 5.2 milyona, toplam sayı 36.7 milyona çıktı.

Cepten mesajla yiyecek içecek bile alınabiliyor

GSM pazarının daha ne kadar büyüyebileceğini tahmin ediyorsunuz?

- Türkiye’nin önü daha çok açık. Önümüzdeki üç yıl içinde daha hızlı bir büyüme yaşanmasını bekliyoruz. Sonra da büyüme devam eder, ama Türkiye’nin makro ekonomisi, sektörün üzerindeki vergi gibi sorunlar iyileştikçe sektörün önü açılır. Abonelik artık sadece insanın cebindeki sim kart değil.

Abonelik günümüzde sim kart dışında neleri içeriyor?

- Bugün barajların su seviyesini ölçmek için kullanılan makineler veya ‘çalındığı zaman yerini bulalım, istersek motorunu durduralım’ dediğimiz araçların içine de sim kart veriyoruz.

Vergi yükü azalırsa cepten konuşma süreleri artar

Sektörün üzerindeki vergi yükü nedir?

- Operatörlerin üzerindeki vergi yükü, KDV, lisanstan gelen hazine payı, Özel İletişim Vergisi, eğitime katkı payı gibi kalemlerle yüzde 60’ın üzerine çıkıyor. Avrupa’da yüzde 18 KDV’nin dışında sektör üzerinde başka vergi yok.

Verginin azaltılması için neler yapıyorsunuz?

- Bunun çok önemli bir alt yapı olduğunu, mobil iletişimin lüks ya da gereksiz olmadığını anlatmaya çalışıyoruz. Vergiler arttığında konuşma dakikaları üzerinde çok büyük baskı yaratır. Kütle büyüyor gibi görünse de tüketim miktarı aynı derecede büyümez.

Konuşma süresi 103 dakikadan 67 dakikaya indi

Türkiye’de ortalama konuşma süresi nasıl?

- 2000 yılında 103 dakika/ay olan abone tüketim miktarı bugün 67 dakika. Abone miktarı arttı ama vergiler yüzünden ortalama tüketim miktarı aşağı indi. Ortalama konuşma süresi Avrupa’da 150-200 dakika, ABD’de 200-300 dakika arasında.

Eğlence, haber paketleri ciddi iş hacmi yaratacak

Ses dışı diğer hizmetlerde gelecek nasıl?

- Ses iletişimi dışında sunduğumuz diğer hizmetlerin de yüzde 15’in üzerinde bir kitle tarafından belli dönemlerde en az bir kez kullandığını biliyoruz. Bir süre sonra artık ses üretilemez hale gelebilir. Ama eğlence paketleri, haber paketleri, bilgilendirme paketleri gibi katma değerli hizmetlerde hiç ortadan olmayan talebi yaratabiliriz ve o hizmetin devamlı kullanımını sağlayarak, ciddi bir iş hacmi üretebiliriz.

Cep telefonunda dünyanın hedefi 2 milyar abone

Yönetiminde yer aldığınız Dünya GSM Birliği’nin hedefi nedir?

- Dünya GSM Birliği (GSMA) Yönetim Kurulu’na ilk kez üç yıl önce seçildim. Geçen yıl seçim yenilendiğinde yeniden seçildim. Dünyada 700 GSM operatörü ve 1.4 milyar abone var. Hedefimiz 2 milyar aboneyi geçmek. Kapsama alanındaki nüfus ise 3.5-4 milyar. Burada çok büyük yapılar ve potansiyelden söz ediyoruz.

Yurtdışında 167 milyon dolar ciro 4.2 milyon abone

Yurt dışındaki abone sayınız ve geliriniz ne?

- Kuzey Kıbrıs ile birlikte altı ülkede varız. Kazakistan, Azerbaycan, Gürcistan, Moldova ve Ukrayna. Yeni girdiğimiz Ukrayna dışındaki ülkelerde lider operatörüz. 2005’in ilk üç ayında yurt dışı gelirimiz 167 milyon dolar oldu. Altı ülkede 4.2 milyon aboneye ulaştık. Kıbrıs ve Ukrayna henüz buna dahil değil.


Turkcell Genel Müdürü Muzaffer Akpınar, 1962 doğumlu. Saint Michel Fransız Lisesi’nden sonra, 1985’te Boğaziçi Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi Ekonomi/İşletme Bölümü’nü bitirdi. Çalışma hayatına 1984’de Penta Dış Ticaret’te başladı. 1986’da Penta Tekstil’in kurucu ortaklarından biri olarak şirketin yönetiminde yer aldı. 1993’de KVK’nın Genel Müdürlüğü görevine getirildi. Haziran 2001’de Fintur Holding’in Genel Müdürü oldu. Ocak 2002’den beri Turkcell İletişim Hizmetleri’nin Genel Müdürü. Aynı zamanda, Fintur Holding ve Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) Yönetim Kurulu üyesi, Mapco ve Corbuss Yönetim Kurulu Başkanı, Global Bilgi ve Çağrı Hizmetleri’nin Başkan Yardımcısı.