Boeing'in gizli ayıbı 737 Max 8 neden düşüyor? Yüksek mühendis açıkladı

5 ayda 2 "Boeing Model 737-8 Max ve 737-9 Max" uçağı düşünce Türkiye dahil bir çok ülke uçuş yasağı getirdi. Bu uçakların neden düştüğünü uzay uçak yüksek mühendisi anlattı.

Önce Endonezya Jakarta'da düşen uçakta 189 kişi, ardından Etiyopya'da 157 kişi can verdi. Her iki kazada da aynı model uçak düşünce "Boeing 737 Max 8" uçaklarını hatta Max 9 kalkış otomasyon sistemlerindeki sorun gündeme getirildi. Bir yazılım hatası ve stol etkisinden söz ediliyor.

Peki nedir bu stol etkisi, yazılım hatası uçakları nasıl düşürüyor, Boeing firmasının 'gizli ayıbı' ne? 

İstanbul Gelişim Üniversitesi Uçak Uzay Yüksek Mühendisi Haluk Kul konu ile ilgili sorulara cevap verdi. 

Uçak düşüren stol nedir?
 -"Kısaca açıklayacak olursak uçak normalde düz bir uçuş yapması gerekmektedir fakat, bazen taşıma kuvvetini bu ağırlığı yenmesi için, düzenleyebilmek için uçağın uçuş hattı ile uçak kanadı arasındaki bir açıyı değiştirmeye çalışırız. Buna hücum açısı denir. Bu hucum açısının çok fazla olması durumunda uçak kanadı etrafındaki hava akışının bozulmasından dolayı taşıma kuvveti ortadan kalkar sürükleme kuvveti meydana gelir o nedenle uçak düşer. Bu bizim korktuğumuz şeydir. İngilizcesi stol. "

Kazaya yazılım hatası mı sebep oldu?
-"Onun cevabı fazla otomatik olması. Tutunma kaybının nasıl anlaşılabilirliğini gösterecek olursak, bir cihaz var statik ve dinamik basınç arasındaki farkı ölçen bir cihaz. Bu cihaz öncelikle uçağın gerçek hızını bulmaya çalışıyor daha sonra benzer başka bir mekanizmayla da hucum açısının hangi değerde olduğunu buluyor. Boeing 737 Max 8 problem şu uçak bir şekilde fazla otomatik. Bilgisayarlar bir tutunma kaybı oluştuğunu zannediyor. Pilota inisiyatif bırakmadan ani bir müdahale yapıyor ve yapılan müdahale darbe etkisinde çok kuvvetli. Kol kuvvetiyle karşı koyulacak gibi değil bertaraf edilecek gibi değil.