BM Nüfus Fonu ve Kalkınma Programı ile Nüfus Bilim Derneği'nin hazırladığı 2005 raporu Meclis Töre ve Namus Cinayetlerini Araştırma Komisyonu'na sunuldu.
Abone olBM'nin katkısıyla dört ilde yapılan bir araştırmaya göre, Türkiye'de toplumsal baskı ve eğitimsizlik, namus cinayetlerini kaçınılmaz kılıyor.
Rapora göre, cinayetlere karışanlar namusu kadın bedeni ile sınırlı görüyor. 22 kasımda kamuoyuna açıklanacak rapor, İstanbul, Şanlıurfa, Adana ve Batman'da 250 kişiyle görüşülerek hazırlandı.
Raporda, namus cinayetleri daha çok bireysel eylem olarak kendini gösterirken, töre cinayetlerinin aile meclisi kararlarıyla uygulandığı ortaya çıkıyor.
Namus cinayetleri her yerde işlenebilecek ve herkesin başına gelebilecek bir şey olarak görülüyor. Töre cinayetlerinin geri kalmışlık, eğitimsizlik ve çeşitli yoksunluklar nedeniyle işlendiği belirtiliyor.
Neden ekonomik ve sosyal koşullar
Görüşülen kişiler, namus cinayetlerine neden olarak, ekonomik ve sosyal koşullar, geri kalmışlık, ataerkil ilişkiler, yetiştirilme biçimi ve sosyal baskıyı gösteriyor.
Hangi durumlarda namus cinayeti işlenebileceği sorusuna verilen yanıtlar ise şöyle:
Evli bir kadının bir başka erkekle ilişki kurması ya da kaçması.
Kadının boşanmak istemesi ya da evi terkedip gitmesi.
Saldırıya uğrama veya tecavüz edilme durumunda ise tecavüz edilen bekar genç kızın tecavüzcüsü ile evlendirilmesi çözüm olarak görülüyor. Bu gerçekleşmediği takdirde iki tarafın da öldürülmesi kararı ağır basıyor.
Töre cinayetlerinde kız anneleri aile meclisinde yer almıyor, ancak alınan kararı onaylıyor. Raporda namus cinayetlerinin önlenebilmesi için ortaya konan en önemli çözüm ise, tam donanımlı kadın sığınma evleri.
Komisyon İstanbul'a geliyor
Meclis Komisyonu, haftaya cezaevlerindeki cinayet failleri ile görüşmek üzere İstanbul'a gidecek. Komisyon üyeleri, faillerden cezaevlerinde psikolog eşliğinde bilgi almaya çalışacak.
Komisyon daha sonraki günlerde ise Emniyet'in verilerine göre en fazla töre ve namus cinayetinin işlendiği İstanbul'un yanısıra Diyarbakır, Şanlıurfa, Batman ve Van illerine giderek araştırma ve incelemelerde bulunacak.
İstanbul'da işlenen beş ayrı töre ya da namus cinayetinin dosyalarını ayrıntılı bir şekilde inceleyen komisyon üyeleri, faillerin kaldığı cezaevlerini tek tek ziyaret edecek.
Faillerin cinayetleri neden işlediklerine ilişkin rahat bilgi verebilmeleri amacıyla da komisyon üyleri bir psikologdan yardım alacak.
Emniyet Genel Müdürlüğü’nden komisyona iletilen bilgilere göre son beş yılda töre ve namus cinayetlerine ilişkin olay sayısı şöyle.
Töre ve namus cinayetleri:
Ankara: 110
İstanbul: 101
Diyarbakır: 50
Urfa: 17
Van: 18
Tokat: 19
Samsun: 17
Olaylar illere göre nedenleri açısından farklılık gösteriyor. Örneğin Ankara'da meydana gelen olayların çoğunluğu aile içi uyuşmazlıktan kaynaklanırken, İstanbul'daki olayların nedenleri ise yasak ilişki ve cinsel taciz.
Haber: Esat Pala
Kaynak: