Beyoğlu kitapçıları bir bir kapanıyor

Kitap satarım, CD satarım, olmadı 'Cafe' yaparım

Beyoğlu İstiklal Caddesi üzerindeki kitapçılar ve müzik marketler bir bir kapanıyor. Kapananların yerine ise 'cafe'ler açılıyor. Okurların ve müzikseverlerin uğrak yeri olan bu marketlerin kapanması ya da işlevinin değişmesi, en çok buraların müdavimlerini üzüyor

Mağaza sahipleri, bu değişimin sebebini kitap ve albüm satışlarındaki düşüşe bağlıyor. Biraz mahcup bir edayla hepsi de, "Kitap satmak biraz gönül işi... İstiklal Caddesi'nde kiralar çok pahalı olduğu için para kazanmamız şart. Bunun için istemeyerek de olsa başka alanlara yöneldik." diyor.

Yıllardır müdavimi olduğunuz kitapçınız hiç beklemediğiniz bir anda kepenk indirse neler hissedersiniz? Kitap ve müzik albümlerinin sergilendiği vitrinlerde bir anda son moda kıyafetleri görmek sizi çok şaşırtır mı? Ya da kitapçınız, dükkânının bir bölümünü kafeye dönüştürüp çay ve kahve satmaya başlasa? Bütün bu sorulara cevap vermek için fazla düşünmeye gerek yok. Kitap ve müzikle arası iyi olan herkes bilir ki, kitapçılar onlar için özel mekânlardır.

Mesela İstiklal Caddesi'ndeki yıllanmış kitapçılar, okur-yazar çevresinde adeta bir 'buluşma noktasıdır'. Son yıllarda, cadde üzerindeki kitapçılar ticari birtakım kaygılardan dolayı farklı arayışlar içerisine girdi. Dükkân sahipleri, bu değişimin sebebini kitap ve albüm satışlarındaki düşüşe bağlıyor. Biraz mahcup bir edayla hepsi de, "Kitap satmak biraz gönül işi... İstiklal Caddesi'nde kiralar çok pahalı olduğu için para kazanmamız şart. Bunun için istemeyerek de olsa başka alanlara kaydık." diyor.

Beyoğlu'nun belki de en tanınmış kitapçılarından Ada, şimdilerde daha çok kafe ve restoran olarak hizmet veriyor. Kitap ve albüm satışları devam ediyor, ama mekân, cirosunun büyük kısmını çay ve kahve satarak elde ediyor. Megavizyon Kitabevi, içerisinde bulunduğu zor durumu atlatmak için dükkânın giriş katını Teknosa'ya kiraladı. Metropol müzik ve kitabevi birkaç yıl önce tamamen farklı bir konsepte büründü. Yerine cafekrepen açıldı.

Dünya ve Ser kitabevleri de kapandı. İstavrit Kitabevi ise 2007 yılında büyük bir yangın geçirdi. Yangından önce dükkânın bir bölümü kafe olarak işletilmeye başlandı. Daha sonra kitap satışları tamamen kaldırıldı. Uzun bir süredir tadilatta olan bina, şimdilerde eski günlerine dönmek için sabırsızlanıyor. Kısacası İstiklal Caddesi'ndeki kitapçılar eski şaşaalı günlerini arıyor.

İnternet, son beş yılda albüm satışlarını neredeyse bitirdi. Korsan kitap ve CD satışları da İstiklal Caddesi üzerindeki kitabevlerini olumsuz yönde etkileyen bir diğer faktör. Tüm bunların üzerine bir de ekonomik kriz söylentileri eklenince kitapçılar İstiklal'den ellerini eteklerini çekmeye başladı. Megavizyon, Türkiye genelindeki 11 mağazasını kısa süreliğine kapatma kararı aldı. Dört ay boyunca kapalı kalan şubeler, geçtiğimiz ay tekrar açıldı.

İstiklal'deki şube dükkânın birinci katını Teknosa'ya kiraladı, ikinci ve üçüncü katta satışlarına devam ediyor. Mağaza müdürü Barış Metin, piyasadaki durgunluğu aşmak için elektronik eşya, hobi ürünleri ve oyuncak bile satmaya başladıklarını söylüyor. Metin, "Beş yıl önce albüm satışları, günlük ciromuzun yaklaşık yüzde 50'sini oluşturuyordu. Bu rakam şimdi yüzde 10'a düşmüş durumda. Ciromuzu artırmak için ilerleyen günlerde en üst katımızı kafeterya haline getireceğiz" diyor.

'Kiramızı ödeyemez hale gelmiştik'
İstiklal Caddesi'nde dükkân kiraları adeta dudak uçuklatıyor. Kitapçıları zor duruma düşüren diğer bir etken ise stok maliyetleri. Binlerce kitap ve albüm bulundurmak zorunda olan kitapçılar, sermayelerinin büyük bir kısmını belki de aylar sonra satacakları kitaplara yatırıyor. Eski Metropol müzik ve kitabevinin sahibi Faruk Altun, 20 yılı aşkın kitap ve CD satmış. Sektörde yaşanan olumsuz havaya daha fazla dayanamayıp 2006 yılında dükkânı kafeteryaya çevirmiş. Kitabevinin sürekli müşterileri bu durumu ilk başlarda kabullenememiş ve Faruk Altun'a sitem etmiş. Altun, değişikliğin kaçınılmaz hale geldiğini söylüyor ve ekliyor: "Biz 2006 yılında aylık kiramızı ödeyemez hale gelmiştik."

Mephisto Kitabevi ise ilk açıldığından bu yana hem kafeterya hem de kitabevi olarak hizmet veriyor. Kitabevinin sorumlusu İlyas Kesen, "Biz kitapçılığa biraz gönül meselesi olarak bakıyoruz. Buraya başka bir mağaza açsak inanın kazandığımız paranın birkaç katı fazlasını kazanırız." diyor. Ada kitabevi ve kafenin işletmecisi Lokman Sevilgen ise 2007 yılında dükkânda bir değişime gitmiş. Burada kafe, kitap ve restoran iç içe. Bu değişimden sonra bazı kitapseverler tepki göstermiş. Yapılan bu değişiklik ilk başlarda benimsenmese de Lokman Sevilgen, mekânın yeni havasından memnun.

Eskiden sadece kitap satıyorlardı

Metropol müzik ve kitap evi, cafekrepen oldu.

Megavizyon Kitapevi, dükkânın giriş katını Teknosa'ya kiraladı

Ada Kitapevi, artık daha çok kafe ve restoran olarak hizmet veriyor.

Dünya Kitapevi'nin yerine Starbucks açıldı;

Ser Kitapevi ise kapandı.

İstavrit Kitapevi yanmadan önce kafe olarak hizmet vermeye başlamıştı.

Mephisto Kitapevi ise ilk açıldığı günden beri çay, kahve ve pasta satıyor.
(Bünyamin Köseli)