Başınız dönüyorsa bunları yapın!

Baş dönmesinde oturup beklemeli mi, uzanmalı mı? İşte baş dönmesiyle karşılaştığınızda yapmanız gerekenler...

Hastanelerin acil servislerine yapılan başvuruların önemli bir bölümünü oluşturan baş dönmesi, kişinin yaşam kalitesini düşürüyor.

Ani hareketlerle ortaya çıkan baş dönmeleri, denge sorununa işaret ediyor. Kişiyi tek başına sokağa çıkmaktan alıkoyan ve giderek depresif bir ruh haline sokan denge sorununun ortaya çıktığı dönemdeilaçtedavisi gören hastalar, 'Yatıp dinleneyim geçer' düşüncesine kapılmamalı. Hastalığın tedavisinde hareket etmenin önemli olduğunu söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sertaç Yetişer, ne kadar çok yürünürse hastanın dengesine de o kadar çabuk kavuşacağını belirtiyor.

Prof. Dr. Sertaç Yetişer'e göre denge sorununun tedavisinde hareket etmek çok önemli. Baş dönmesi yaşayanlar "Işığı kapatmalıyım, dinlenmeliyim, geçer!" diye düşünse de hasta temiz havada birkaç saat yürümeli. Hasta, ne kadar çok dışarı çıkar ve yürürse, dengesine kavuşması o kadar kolay olur. Dengeyle ilişkili sistemler, dik duruş ve yürüyüşü sağlar. Vücudun hareketlenmesiyle birlikte düşme engellenir, başın dengeli hareket etmesi ve genel olarak dik durması sağlanır.

Sertaç Yetişer, görsel uyaranlar, iç kulaktaki denge organı ve dokunma duyusunun dengeyi sağladığını söyledi. "Gelen bilgilerin bir kısmı hafızada depolanırken üçlü sistemin harmoni ve simetri içinde çalışması halinde kişi dengesini korur." diyen Yetişer, "Bu uyarılardan biri azaldığında ya da arttığında asimetri oluşur ve beyin önceki bilgilerle bu yeni durumu örtüştürmeye çalışır." diye konuştu. Örtüşme olmadığında beynin bir sorun olduğunu düşündüğünü ifade eden Prof. Dr. Sertaç Yetişer, "Diyelim ki, kişinin iç kulağındaki denge organı çalışmıyor. Beyin bu durumda göze ve dokunma duyusuna yüklenir. Bu sorunu yaşayan kişi, odanın ışığı kapandığında elindekileri düşürür. Çünkü diğer uyarı ortadan kalktığında, görmenin karanlık ortama adapte olması için geçen sürede, denge sorunu ortaya çıkar." diyor.

Hasta Tek başına çıkamaz hale geliyor

Yetişer, denge sorununa neden olan en büyük etmen olarak kulak kristallerinin yerinden oynamasını gösteriyor. Prof. Dr. Yetişer, "Kulak kristallerinin yerinden oynaması diğer bir adıyla Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV), aniden başlayan ve baş hareketleri ile tekrarlanan baş dönmesidir. Gözle görülemeyecek kadar küçük olan kulak kristalleri iç kulakta bulunur." diye konuşuyor. Yetişer şu bilgileri veriyor: Kulak kristalleri, uzun süreli yolculuklar ya da üst solunum yolu enfeksiyonu gibi nedenlerden dolayı yerlerinden oynayabilirler. Kişi, düşecek gibi olur, yer adeta ayağının altından kayıyordur. Hastaya cisimler yer değiştiriyor gibi gözükür. Kısa sürse de 4-5 saniyelik baş dönmesi, şiddeti nedeniyle hastanın yaşam kalitesini düşürür. Ayrıca kronikleşen denge sorunlarına ve psikolojik güvensizliğe yol açar. Çünkü hastalar tek başlarına dışarı çıkmak istemez, yalnız kalmaktan kaçınır ve sürekli bir endişe hali yaşar.