Son birkaç yıldan beri çiftçi kesimini keşfeden bankalar, her geçen ay yeni ürün çeşidi oluşturuyorlar.
Abone olİpotek gösteren çiftçilere bazı avantajlar sağlayan, kredi kartlarından, tarlalarında Ar-Ge çalışmasını geliştirmeye yönelik kredi imkanına kadar çok sayıda farklı alternatif sunan bankalar, 13 milyar dolara yaklaşan kredi hacmini artırmayı hedefliyor.
Ülke ekonomisinin aynası konumundaki bankacılık sektörü, bireysel ve ticari bankacılık hizmetlerinden pay almak için birbirleriyle yarışırken, portföyün yeni gözdesi tarım kesimine yönelik ürün yelpazesi genişliyor.
Bankalar, 2001 krizi döneminde kapattıkları banka şubelerini art arda yeniden faaliyete geçirirken, bu yıl sonuna kadar yeni açılan şube sayısının 600'ü bulacağı tahmin ediliyor.
Tarım kesiminin sorunlarına çözüm bulmayı hedefleyen Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, ''Tarımsal Üretime Yönelik Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Uygulama Tebliği'' kapsamında, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerince düşük faizli kredi kullandırıyor.
Çiftçi bankası olarak bilinen Ziraat Bankasının yanı sıra, Yapı Kredi, Akbank, Finansbank, Halk Bankası, Türkiye İş Bankası, Vakıflar Bankası, Garanti Bankası ve Denizbank'ın tarımsal kredi paketi bulunuyor. Bu bankalar tarafından damızlık süt sığırcılığı, büyük ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği, iyi tarım uygulamaları, sertifikalı tohum ve fide üretimi, sertifikalı meyve fidanı kullanımı, su ürünleri yetiştiriciliği, kontrollü örtü altı tarımı, tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliği, tarımsal sulama, Araştırma-Geliştirme (AR-GE) ile traktör ve biçerdöver hariç tarımsal mekanizasyon için kredi imkanı sağlanıyor.
BANKALARIN TARIM KREDİSİ PAKETİ
İpotek gösteren çiftçilere bazı avantajlar sağlayan, kredi kartlarından tarlalarında ar-ge çalışmasını geliştirmeye yönelik kredi imkanına kadar çok sayıda farklı alternatif sunan bankalar, 13 milyar dolara yaklaşan kredi hacmini artırmayı hedefliyor.
Garanti Bankasının tarım kredisi paketinde, 60 aya varan vadelerle 0 kilometre olmak koşuluyla traktör ve biçerdöver alımının finansmanı, hasat dönemine uygun vadelerle 11 aya kadar ödemesiz üretim finansmanı, ticari ödemelerde kullanım amaçlı çiftçi kredi kartı imkanı bulunuyor. Garanti Bankası, ipoteğin yan sıra kefalet ya da Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) depolarına bırakılacak hububat için düzenlenecek makbuz senetleri karşılığında da üreticilere kredi kullandırıyor.
Sera yapımına yönelik yatırım yapan çiftçiler için de esnek ödemeli 48 ay vadeye kadar sera kredisi kullandırılıyor.
Halkbank, çiftçilere kullandırdığı ''Traktör ve Tarım Makineleri Kredisi'' kapsamında, 0 kilometre traktörler için 60 ay, ikinci el araçlar için 36 ay vade uyguluyor. Yeni traktör alımlarında, traktörün fatura bedelinin azami yüzde 75'i tutarında kredi veriliyor.
Akbank'ın ''Çiftçi Destek Paketinde'' ise üreticilerin tohum, gübre, ilaç ve mazot alımlarının finansmanına yönelik talepler için tarım kredisi imkanı ürün yelpazesi arasında yer alıyor. Verilen sera kredisinde ürünün ekim ve satış tahsilatlarının yapıldığı dönemlerde uygun vade imkanı sağlanıyor. Ayrıca, pakette, sera yapımı için sera yatırım kredisi ve traktör alımlarında kredi sunuluyor.
Yapı Kredi, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından hayata geçen Kırsal Kalkınma Programı hibe desteklemelerine ulaşmada aracılık ediyor. Bu banka, tarım sektöründe ticari kart ürünü de sunuyor.
Bir süreden beri tarım kredisi kullandıran Denizbank, ''üretici kart'' ile yılda bir ödemeli hizmet sunuyor. Ödeme tarihi üretilen ürünün hasat tarihi göz önünde bulundurularak belirleniyor. Denizbank, Tarımsal İhtiyaç Kredisi ile de üreticinin tarımsal faaliyeti dışında ihtiyaç duyduğu finansmanı 24 ay vadeli imkanlarla sunuyor.
Vakıflar Bankası, kapalı ve açık alanda, seracılık ve organik tarım konusunda faaliyet gösteren tüm üreticilere Organik Tarım ve Sera Kredisi kullandırıyor. Bu krediler en az 3, en fazla 12 ay vadeli kullandırılıyor. Bankanın verdiği bir başka kredi türü de tesis kredisi. Bu kredi yatırımların yüzde 50'si oranında veriliyor.
Finansbank'ın tarım ve hayvancılığa yönelik sunduğu kredi çeşitleri ise, Modern Tarım Kredisi, Tarım Makinesi Kredisi, Mahsul Destek Kredisi, Hayvancılık Destek Kredisi, Modern Hayvancılık Yatırım Kredisi, Hayvan Alım Kredisi, Hayvancılık Makine ve Ekipman Kredisi ile Tarla Alım Kredisinden oluşuyor.
İş Bankası da, İşletme Kredisi ve Traktör Kredisi kullandırıyor. Ziraat Odalarına bağlı çiftçilere uygun kredi imkanları sunuyor. 0 kilometre ve 5 yaşına kadar ikinci el traktör alımındaki finansman ihtiyacının karşılanabilmesi amacıyla, 0 kilometre traktörlerde azami 60 bin YTL kullandırılan kredi, aracın teslim bedelinin yüzde 75'ini geçmeyecek şekilde belirleniyor.
''TOPRAKLAR BANKALARIN ELİNE GEÇECEK''
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Genel Başkanı Gökhan Günaydın, Türkiye'de, devletin toplam tarım desteğinin 5,4 milyar YTL, buna karşın bankaların üreticiye verdiği toplam kredi hacminin 7,4 milyar YTL olduğunu bildirdi.
Günaydın, ''Bu rakamlar gösteriyor ki devletin tarıma ayırdığı bütçenin 1,5 katı kadar tarımsal kredi kullandırılıyor. Bunun ne kadarının Ziraat Bankasına, ne kadarının özel bankalara ait olduğunu bilemiyoruz. Ne Bankalar Birliği ne de diğer bankalar açıklama yapmıyorlar. Ancak, tarımsal kredilerin çoğunun özel bankalara ait olduğu biliniyor'' dedi.
Gökhan Günaydın, çiftçilerin, ekonomik seviyeleri yükseldiği için değil tıkanma noktasına geldikleri için kredi kullandıklarını belirterek, şöyle devam etti:
''Son dönemlerde kredilerin geri dönüşümleri zorlaştıkça, bankalar da haciz uygulamalarını başlattılar. Kiminin tarlasına, kiminin traktörüne el konuluyor. Hatta, haciz malları muhafaza etmek için depo kiralayan bankalar bile var. Bunun yanı sıra yabancı bankaların el koydukları tarım arazileri nedeniyle topraklarımız da yabancılaşıyor, bankaların mülkiyetine geçiyor.''
GEÇMİŞTEKİ AF UYGULAMALARI
Geçmiş yıllarda devletin zaman zaman çiftçi kredi faizlerinde af yoluna gittiğini ancak, bugünkü tablonun bundan çok farklı olduğunu ifade eden Günaydın, ''Bankaların kredilerin geri ödemesinde yaşanan sıkıntılardan kaynaklı affı hiçbir zaman söz konusu olmaz. Bu nedenle, krediler, doğru kullanılmazsa, ipotek altına alınan topraklar kısa süre sonra bankaların eline geçecek'' diye konuştu.