Bankacılık sektörü büyüdü

2001 krizinde en fazal zararı gören sektörlerden birisiydi. Krizin ardından her geçen yıl kendini toparlayan bankalar bir önceki yıla göre rekor seviyede net kar elde etti.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) bültenine göre, bankacılık sektörünün dönem net karı Haziran ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 78.6 artarak 2.4 milyar YTL'den 4.3 Milyar YTL'ye yükseldi. BDDK'nın yayınladığı 2005 Ağustos ayı bültenine göre, 2005 yılı Haziran ayı Bankacılık sektörü dönem net karındaki artış, Mayıs ayı ile kıyaslandığında ise yüzde 11.5 oranında gerçekleşti. Bu arada geçen yılın Haziran döneminde enflasyon muhasebesinden kaynaklanan net parasal pozisyon zararının karlılık üzerindeki etkisi elimine edildiğinde, son bir yıllık dönem içerisinde bankacılık sektörü net karındaki artışın yüzde 12.8 olarak gerçekleştiği görüldü. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) Ağustos ayı bültenine göre, Bankacılık sektörünün toplam net aktifleri yüzde 3.9 oranında artarak, Haziran ayında 337.2 milyar YTL seviyesine yükseldi. Bültene göre, yabancı sermayeli mevduat bankalarının, toplam aktif büyüklüklerinde meydana gelen yüzde 14.5 oranındaki küçülmeye karşın, kamu sermayeli mevduat bankaları, özel sermayeli mevduat bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarının bilanço büyüklüklerinde sırasıyla yüzde 2, yüzde 6.4 ve yüzde 1.1 olarak gözlenen artışlar, bankacılık sektörü toplam aktiflerinin yüzde 3.9 oranında artmasına neden oldu. Söz konusu artışın arkasındaki en önemli etkenin, toplam krediler rakamının yüzde 4.7 oranında artarak Mayıs ayındaki 116.2 milyar YTL seviyesinden, Haziran ayında 121.7 milyar YTL seviyesine yükselmesinin rol oynadığı kaydedildi. Bütün banka gruplarında, toplam krediler artarken, özellikle özel sermayeli mevduat bankalarının toplam kredilerinde bir önceki aya göre yüzde 5.8 oranında gerçekleşen artışın, Mayıs ayında 81 milyar YTL olan özel sermayeli mevduat bankalarının krediler rakamının Haziran ayında 85.7 milyar YTL'ye yükselmesine neden oldu. Bu da sektörün toplam aktiflerinin artmasında etkili oldu. Toplam aktifler içerisinde kredilerin payı, 2004 yılı sonunda yüzde 32.4 iken, Mayıs ayında yüzde 35.8 olarak gerçekleşti. Haziran ayında ise bir önceki aya göre 30 baz puan artarak yüzde 36.1 seviyesine yükseldi. -TAKİPTEKİ ALACAKLAR- Takipteki alacaklardan takipteki alacaklar karşılığı düşülmek suretiyle hesaplanan net takipteki alacaklar rakamı incelendiğinde ise Mayıs ayında 715 milyon YTL olan net takipteki alacakların yüzde 12.7 oranında artarak 806 milyon YTL'yle yükseldiği saptandı. Takipteki alacaklar yüzde 2 oranında artarken, takipteki alacaklar karşılığının yüzde 0.8 oranında atarak takipteki alacaklardaki artışın görece gerisinde kalması bu artışın arkasındaki temel etken olarak ortaya çıktı. -KREDİ DAĞILIMI- Bankacılık sektörü kredi dağılımı incelendiğinde, banka ve özel finans kurumlarına verilenler hariç olmak üzere kamu kesimine kullandırılan kredilerde bir önceki yılın aynı dönemine göre ve bir önceki aya göre büyük bir değişiklik gözlendi. Haziran ayında kamu kesimine kullandırılan krediler, bir önceki aya göre yüzde 3 oranında artarak 4.2 milyar YTL civarında gerçekleşti. Özel sektöre kullandırılan krediler, Haziran 2005 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 40.9 oranında artarken, 2005 Mayıs ayına göre yüzde 4.8 oranında artarak 115.2 milyar YTL olarak gerçekleşti. Toplam kredilerin yüzde 93.7'si yurt içine kullandırılırken, yüzde 6.3'ü yurtdışına kullandırıldı. -TÜKETİCİ KREDİLERİ- Tüketici kredilerindeki artış incelendiğin ise son dönemdeki genel eğilime paralel olara, konut kredilerinde yaşanan artışın dikkat çekici olduğu kaydedildi. 2004 yılı Haziran ayında dövize endeksli olanlar dahil olmak üzere 1.9 milyar YTL seviyesinde olan konut kredileri, yüzde 216.3'lük bir artışla 6.1 milyar YTL sevisine ulaşırken, aynı dönem içerisinde, taşıt kredilerindeki artışın, konut kredilerindeki artışa kıyasla yavaşladığı gözlendi. BDDK'nın Ağustos ayı bülteninde bir milyon YTL ve üzerindeki mevduatın 2004 yılı Haziran döneminde toplam mevduat içerisindeki payı yüzde 29.6 iken, bir yıllık dönemde 600 baz puan artarak 2005 yılı Haziran döneminde yüzde 35.6 olarak gerçekleşti. Vadeler açısından toplam mevduat incelendiğinde, toplam mevduatın bir-üç ay arası vadelerde yoğunlaştığı, toplam mevduatın aylar itibariyle büyük değişiklik olmamakla birlikte yüzde 36-38'inin bir-üç ay vadeli mevduattan oluştuğu belirlendi.