Bağırsak ve rektum kanserinin belirtileri

Türkiye'de en sık görülen kanser türlerinden biri. Özellikle kadınlarda 50 yaştan sonra daha sık ortaya çıkıyor.

Kalın barsak ve kalın barsağın son kısmı olan rektumdan kaynaklanan kanserlerdir. Tüm dünya üzerinde her yıl kolon ve rektum kanserine bağlı 655,000 ölüm meydana gelmektedir.

Amerika’da her yıl 140,000 kişiye kolon veya rektum kanseri tanısı konurken, yine her yıl 60,000 kişinin bu nedenle öldüğü tespit edilmiştir.

Ülkemizde, Sağlık Bakanlığı’nın 1998 yılında yayınladığı kanser türlerinin görülme sıklığının cinsiyete göre dağılımı incelendiğinde; kalın barsak kanserleri kadınlarda ikinci, erkeklerde üçüncü sırada yer almaktadır.

50 YAŞA DİKKAT

Kalın barsak ve rektum kanseri herhangi bir yaşta ortaya çıksa bile 50 yaş sonrasında risk artmaktadır. Hastaların %90’ından fazlası 50 yaşın üzerinde olan kişilerdir. Bu yaştan sonra risk, her 10 yılda ikiye katlanır.

Genetik mi?: Hastaların yüzde %20'sinde ailesel geçiş söz konusudur. Birinci ve ikinci derece akrabalarda daha sık görünülüyor.

NEDEN OLUYOR?

Hayvansal yağlar (yağların mukoza h. lerine direkt toksik etkisi olduğu düşünülmektedir.), düşük lifli gıda,alkol, sigara, şişmanlık ve sedanter yaşam riski arttırır.

NASIL OLUŞUR?

Kalın bağırsak ve rektum kanserleri bağırsak duvarında bulunan bir grup hücrenin büyüyerek polip haline dönmesi ve polipin de çeşitli risk faktörleri varlığında kansere dönüşmesi ile oluşmaktadır.

POLİP NEDİR? ; barsak duvarından kabarık gözle görülebilen bir lezyondur. Çoğu polip iyi huylu olmakla birlikte bazı tipleri zamanla büyüyerek bağırsak duvarına veya diğer organlara yayılım gösterebilen kanser dokusu haline gelebilirler. Polipin kansere dönüşümü hücrelerin gen yapısındaki değişme, bozulma ile açıklanabilir. Bu değişiklik ve bozulmalar kalıtsal veya kendiliğinden oluşabilir. Poliplerin çoğunlukla herhangi bir belirti vermezler, başka nedenle yapılan endoskopik incelemelerde tesadüfen saptanırlar. Tespit edildiklerinde endoskopik olarak çıkarılmalarıyla ileride kansere dönüşmeleri engellenmiş olur.

BELİRTİLER NELER?

Makattan Kanama; en sık karşılaşılan ve kişiyi doktora getiren bulgudur. Makattan kanama kalın bağırsak ve makatı ilgilendiren birçok hastalıkta görülebilmekte, ancak kanserin en önemli bulgusu olması nedeniyle ihmal edilmemesi gerekmektedir.

Dışkılama Alışkanlıklarında Değişiklikler; bir süre kabızlık olması ve ardından diyare gelişmesi veya dışkı çapında giderek azalma, makatta dolgunluk hissi olması ve sürekli dışkılama ihtiyacı olmasına rağmen tuvalete oturulduğunda dışkılanamaması şeklinde bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler meydana gelmektedir.

Karın Ağrısı; sık rastlanan bir yakınma olmakla birlikte yukarıda sayılan şikâyetlerle birliktelik gösterdiğinde kalın bağırsak ve rektum kanseri için anlam kazanmaktadır.

Kilo Kaybı; sadece kalın bağırsak ve rektum kanseri değil bütün organlara ait kanserlerde kilo kaybı görülmektedir. Burada önemli olan kilo kaybının istemsiz olarak kısa süre içerisinde meydana gelmiş olmasıdır, örneğin son 2-3 ay içerisinde 10 kg kayıp gibi…

Kansızlık-Solukluk; hem makattan olan kanamalar (bazen dışkıda fark edilemeyen gizli kanamalar da olabilmektedir) hem de kanser hücrelerinin aşırı çoğalması nedeniyle kişilerde kansızlık ve buna bağlı solukluk meydana gelebilmektedir. Özellikle 50 yaşın üzerinde bir hastada kansızlık tespit edilmesi halinde dışkıda fark edilemeyen gizli kanama ve altta yatan bir kalın bağırsak kanseri olabileceği düşünülerek mutlaka dikkatli bir şekilde incelenmelidir.

Şişkinlik; Kalın bağırak ve rektum kanserleri büyük boyutlara ulaştıklarında bağırsakta kısmi veya tam tıkanıklığa neden olmakta ve hastada yetersiz dışkılama ve gaz çıkartmaya bağlı olarak karında şişkinlik meydana gelebilmektedir. Ancak kişi dışkılayamıyor ve gaz çıkaramıyorsa ve şişkinlik gün geçtikçe artıyorsa acil olarak doktora başvurması gerekmektedir çünkü bu durumda barsak, kanser nedeni ile tamamen tıkanmış demektir acil ameliyat edilmesi gerekir.