Bağ-Kur, özerk yapıya kavuşuyor

Bağ-Kur’un yeniden yapılandırılmasını öngören yasa tasarısı TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi.

Öte yandan, SSK düzenlemelerini içeren yasa tasarısı için hazırlıklar tamamlandı. Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası’nın öncelikle çıkmasını istediği yasalardan olan ve Bağ-Kur’un yeniden yapılandırılmasını öngören yasa tasarısı TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Yasaya göre, kurum Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı olmaktan çıkarılarak, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun ilgili kuruluşu haline getirildi. Kurum, idari ve mali bakımdan ise özerk olacak. Ortalama faiz yüzde 3.6 Yasaya göre 30 Haziran’a kadar birikmiş prim borçlarına Hazine’nin Türk lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanacak, bu da aylık ortalama 3.6 olacak. Yeniden yapılandırılan borçlar sigortalının ödeme gücüne göre belirlenecek. Bu amaçla aylık cari sigorta primlerinin belirli bir oranından aşağı olmayacak şekilde yönetim kurulunca belirlenecek. usul ve oranlar esas alınacaklar. Yasadan yararlanmak için yasanın yayımı tarihini izleyen bir ay içinde yazılı olarak başvurması gerekecek. Birikmiş prim borçlarına ilişkin olarak getirilen yeni düzenlemeyle 31 Temmuz 2001 tarihinden önce 5 yıl ve üzeri prim borcu bulunan sigortalıların toplam borçlarında, SSK ile paralel olacak şekilde geçmişe yönelik gecikme cezası oranları kullanılacak. Yasayla, bundan sonraki borçlara uygulanacak faiz de belirlendi. Buna göre aylık tahakkuk eden prim borcu ayın sonuna kadar ödenmediğinde borca ilk ay yüzde 10 artış yapılacak ve her ay Hazine Müsteşarlığı’nca açıklanacak Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanacak. Kurumdan maluliyet aylığı alınabilmesi için prim borcu bulunmaması koşulu aranacak. Bağ-Kur sigortalılarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için en az 5 tam yıl hizmet süresi şart olacak. Sigortalının ölümü halinde, 18 yaşını, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayan ve sosyal güvenlik kurumları kapsamında çalışmayan çocukları ile yaşı ne olursa olsun evli olmayan kız çocuklarının her birine yüzde 25 oranında aylık bağlanacak. SSK yasa tasarısı hazırlığı tamam Öte yandan, Sosyal Sigortalar Kurumu’nu yeniden yapılandıracak yasa tasarısının görüşmeleri tamamlanırken, TBMM Genel Kurulu’nda yeterli sayının bulunanaması sonucu tasarı yasalaşamadı. Sosyal Sigortalar Kurumu “Başkanlık” olarak yapılandırılarak, sağlık ve sigorta işleri iki ayrı genel müdürlük şeklinde örgütlenecek. Tasarıya göre, SSK, sigortalıların sosyal güvenliklerini sağlamak üzere kamu tüzel kişiliğine, idari ve mali özerkliğe sahip, özel hukuk hükümlerine tabi “Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı”na dönüştürülüyor. SSK’nın, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu’nun denetimine tabi olmasını öngören tasarı, sağlık işlemlerinin “Sağlık İşleri Genel Müdürlüğü”, sigorta işlemlerinin de “Sigorta İşleri Genel Müdürlüğü” tarafından yürütülmesini düzenliyor. Kurum bünyesinde denetim, danışma ve destek birimleri ile ana ve yardımcı hizmet birimleri de oluşturuluyor. Asgari işçi tespitine komisyon Bir işin yürütülmesi için gerekli asgari işçilik miktarını belirlemek ve bu konuda kurum ile işverenler arasında ortaya çıkacak anlaşmazlıklarda görev yapmak üzere 7 kişiden oluşacak “Asgari İşçilik Tespit Komisyonu” kurulması da öngörülüyor. Bunun yanı sıra malullük, meslek hastalığı ve benzeri konularda inceleme yapmak üzere görev yapan ve uzman doktorlardan oluşan “Sosyal Sigorta Sağlık Kurulu”nun daha etkin çalışmasına da yönelik düzenlemeler de getiriliyor. Tasarı, SSK tarafından verilecek idari para cezalarını yeniden belirlerken, 5 yıl içinde tebliğ edilmeyen idari para cezalarının zamanaşımına uğramasına da hükmediyor. SSK sağlık tesislerinde mesai saatleri dışında acil sağlık hizmetleri hariç olmak üzere yürütülen sağlık hizmetlerinden, katkı payı alınması hükmü de yasada yer alıyor. Katkı payı tutarı, Maliye Bakanlığı’nın tedavi yardımlarıyla ilgili bütçe uygulama talimatıyla belirlenen fiyatların yarısı kadar olacak. İşverenler ile isteğe bağlı sigortalıların SSK’ya olan prim borçları da yeniden yapılandırılıyor. Bu kapsamda, 30 Haziran 2003’e kadar olan prim borçları ile buna ilişkin ceza ve faizler, işsizlik sigortası primi ve buna bağlı gecikme zamları belli bir takvim içinde ve devlet iç borçlanma senetlerine uygulanan faiz oranı uygulanarak ödeme olanağı getiriliyor. Bundan sonraki dönemde, süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacakların tahsilinde uygulanacak faiz oranı da devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizine endeksleniyor. Buna göre, SSK’nın prim ve diğer alacakları süresi içinde ödenmezse ödenmeyen kısım sürenin bittiği tarihte yüzde 10 arttırılacak. Buna, ödeme süresinin bittiği tarihten başlamak üzere, borç ödeninceye kadar her ay için devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanarak gecikme zammı hesaplanacak.