Babacan yeni emeklilik sistemini anlattı

Bireysel emeklilik sistemi (BES) 1 Ocak'tan itibaren değişti. Yeni sistemde devlet her 100 lira için 25 liralık katkı sağlayacak.

Getirilen en önemli yeniliğin devlet katkısı uygulaması olduğunu belirten Babacan, BES'e katılımcılar tarafından ödenen katkı paylarının yüzde 25'i tutarındaki bir meblağın katılımcıların hesaplarına devlet tarafından yatırılacağını anlattı.

Sistemde 3 yıldan 6 yıla kadar kalıp daha sonra çıkmak zorundan kalan vatandaşlarımız da devlet katkısı kısmının yüzde 15'ini çekebilecekler.

Sistemde en az 10 yıl kalan ve 56 yaşını dolduran vatandaşlarımız da devlet katkısının tümünden yararlanabilecekler

Katılımcının alacağı devlet katkısı tutarı, brüt asgari ücret tutarının yüzde 25'ini aşmayacak.

BİRİKEN FON GSMH'NİN YÜZDE 2.2'SİNE DENK

BES'teki yeni uygulamaların tanıtım toplantısında Babacan, temellerini 2003'te attıkları BES'te 3,1 milyon katılımcı olduğunu ve 20 milyar lira fon büyüklüğüne ulaşıldığını ancak diğer ülkelerle karşılaştırıldığında Türk ekonomisinin büyüklüğüne göre yeterli olmadığını, toplam özel emeklilik sistemlerinde biriken fonun GSMH'nın yüzde 2,2'sine denk geldiğini anlattı.

18 YAŞINDAN BÜŞÜK HERKES FAYDALANABİLECEK

Çalışan, çalışmayan ve öğrenci ayırımı yapmaksızın 18 yaşından büyük herkesin faydalanabileceği, çok daha geniş kitlelerin ulaşabileceği bir teşvik mekanizmasına geçildiğini kaydeden Babacan, katılımcıların makbuz saklamaları ve ibraz etmeleri gibi işlemlere de gerek kalmayacağını belirtti.

KATILIMCI KENDİNİN VE DEVLETİN NE KADAR YATIRDIĞINI GÖRECEK

Babacan, bireysel emeklilik şirketinin bildirim sonrasında devlet katkısı, katılımcının BES hesabına otomatik olarak yatırılacağını dile getirerek, "Vatandaşlarımızın kendi tasarruflarını bu hesaplara yatırdıktan sonra başka hiçbir işlem yapmasına gerek kalmayacak. İnternet üzerinden de kolay erişim çalışmalarının tamamlanmasını bekliyoruz. İster aylık, ister 3 aylık ödemeler şeklinde olsun katılımcının sisteme yatırdığı rakama ne kadar devlet katkısı karşılık geliyorsa bu ilgili katılımcının kendi bireysel emeklilik hesabına yatacak. Devlet katkısını katılımcı kendi hesabı içinde ama ayrıca görecek. Yeni 'ben ne kadar, devlet ne kadar yatırmış' görebilecek. Bunun için de gerekli altyapı kurumlar arasında kuruldu" dedi.

HESAPLAR TAKASBANK NEZDİNDE TUTULUYOR

Babacan, BES'e devlet katkısı için 2013 bütçesine 1 milyar 250 milyon liralık devlet katkısı ödeneği koyduklarını söyleyerek, şunları dile getirdi:

"Eğer tahminden daha da öte başvuru olursa, bu ödeneğin daha yüksek seviyelere çıkarılması mümkün olabilecek. Vatandaşların yatırdığı rakamlar, bireysel emeklilik şirketlerinin kendi sahibi olduğu hesaplara yatırılmıyor. Herkesin kendi şahsi hesabı ve bu hesaplar da Takasbank nezdinde tutuluyor. BES uzun vadede tasarrufta bulunmayı ve emeklilik dönemindeki refah düzeyini arttırmayı amaçlayan bir sistem. Devlet katkısı uygulamasını getirirken de bu önemli hususu göz önünde bulundurduk.

SİSTEM GÖNÜLLÜLÜK ESASINA DAYANIYOR

Sistem tamamen gönüllülük esasına göre ve teşvik mekanizmalarıyla çalışıyor. 1990'lı yıllarda farklı methodlar gündeme gelmiş. Konut edindirme yardımı hesapları, çalışanların tasarruflara teşvik hesapları, zorunlu tasarruf dediğimiz gibi uygulamalar yapılmış. Bir bakıma cebren ve vatandaşlarımızın gelirlerinden zorla kesilen paralarla bu hesaplar yürütülmeye çalışılmış. Oysa biz bundan sonraki dönemde gönüllülük ve teşvik esasını baz alıyoruz. 1990'lı yıllarda denenen yöntemlerle bizim 2013 yılından itibaren başlattığımız yöntem arasındaki en önemli fark bu. Bu yüzde 25'lik devlet katkısı da yatırılan paraların emeklilik döneminde ihtiyaç olacak birikim ruhuna uygun olması gerekir. 

SİSTEMDE EN AZ 10 YIL KALIP 56 YAŞINI DOLDURDUKTAN SONRA EMEKLİLİK HAKKINI KAZANARAK SİSTEMDEN AYRILMALARINI TAVSİYE EDİYORUZ

Devlet katkısı sisteminin, gerçekten emekliliğe yönelik uygulanması da sistemin en önemli unsurlarından biridir. Biz vatandaşlarımıza, çok zaruri olmadıkça kısa vadeli ihtiyaçları için sistemdeki birikimlerine dokunmamalarını ve sistemde en az 10 yıl kalıp 56 yaşını doldurduktan sonra emeklilik hakkını kazanarak, sistemden ayrılmalarını tavsiye ediyoruz. Zira bahsettiğimiz yüzde 25'lik devlet katkısından tam olarak yararlanabilmek için bu koşulların yerine getirilebilmesi gerekmektedir. Sistemde 3 yıldan az kalıp ayrılan vatandaşlarımız, yüzde 25'lik devlet katkısı kısmını maalesef sistemde bırakmak zorunda kalacaklar.

KATILIMCI KENDİ YATIRDIĞI PARA NEMASIYLA HER AN ÇEKEBİLİR

Vatandaşlarımızın kendi cebinden yatırdığı para nemasıyla beraber kuşkusuz her an çekilebilir. Sistemde 3 yıldan 6 yıla kadar kalıp daha sonra çıkmak zorundan kalan vatandaşlarımız da devlet katkısı kısmının yüzde 15'ini çekebilecekler. Sistemde 6 ile 10 yıl arasında kalan vatandaşlarımız devlet katkısının yüzde 35'ini alabilecek. 56 yaşını doldurmayıp sistemde 10 yıl kalıp ayrılanlar devlet katkısının yüzde 60'ını çekebilecek. Sistemde en az 10 yıl kalan ve 56 yaşını dolduran vatandaşlarımız da devlet katkısının tümünden yararlanabilecekler. Devlet katkısı vatandaşlarımızın hesabına yatıyor, onu görebiliyor ama yüzde 25'lik devlet katkısının ne zaman, nasıl kullanılabileceği bazı kurallara bağlı."