BIST 9.636
DOLAR 34,64
EURO 36,40
ALTIN 2.933,01
HABER /  EKONOMİ

Azeriler en büyük projeyi çökerttiler

Avrupa'ya gaz taşıyacak Nabucco projesi Azerbaycan TAP projesini devreye sokunca mat oldu.

Abone ol

Enerji satrancında beklenmeyen hamle Azerbaycan'dan geldi. Bakü'nün, Şahdeniz 2 sahasındaki gazı için Trans-Adriyatik Boru Hattı’nı tercih etmesiyle, dünyanın en büyük doğal gaz boru hattı projesi Nabucco çöktü.

Avrupa Birliği üyesi olmayan İsviçre ve Norveç'in yeni hattın başını çekmesi dikkat çekiyor.


TÜRKİYE İÇİN DAHA KARLI

İnşaatına önümüzdeki yıl başlanacak olan Trans-Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi (TANAP) gazı Avrupa’nın güneyinden satacak. 10 milyar dolara mal olması beklenen TANAP, 2018 yılından itibaren 16 milyar metreküp kapasiteyle çalışmaya başlayacak ve 31 milyar metreküpe kadar çıkabilecek. Bu hattın Avrupa’ya çıkışı Yunanistan üzerinden gerçekleşecek. Hat Arnavutluk ve İtalya üzerinden güneye taşıyacak aynı zamanda Balkanlara da açılma olanağı sağlıyor.

TAP Türkiye Temsilcisi Dr. Cenk Pala, “TAP Projesi ekonomik ve stratejik açıdan Türkiye ve Azerbaycan’a büyük avantajlar sunacak.” dedi

Adını Verdi’nin ünlü ‘Nabucco Operası’ndan alan Nabucco Projesi Azeri doğalgazını Bulgaristan üzerinden Romanya, Macaristan ve Avusturya’ya taşıyacaktı. Bin 320 kilometrelik bu hat ile yılda 20 milyar metreküp doğalgaz Orta Avrupa’ya taşınacaktı.

Uluslararası Nabucco şirketi, sessiz-sedasız yıllarca çalışmalarını sürdürdü. Hedef yılda 31 milyar kubikmetre gazı Avrupa'ya ulaştırmaktı. Avrupa'yı enerji zengini yapacak proje Moskova için enerji kartının elinden alınması demekti. Putin yönetimi özellikle projenin can alıcı noktalarından biri olan ve büyük gaz rezervine sahip Türkmenistan'a Avrupalı şirketlerle anlaşmama yapmaması için büyük baskı yaptı. Devreye Çin de girdi.

EVDEKİ HESAP ÇARŞIYA UYMADI

Proje başkentler arasında diplomasi trafiğini tetikleyince Nabucco'nun danışmanlığına eski Alman dışişleri bakanı Joschka Fischer seçildi. Fischer, tesadüf değildi. Çünkü o hem Asya ve Ortadoğu sahasında deneyimli bir isimdi. Gazı verecek ülkelerden söz alınca kollar sıvandı ve 2011'in ilk aylarında hat için ilk borular Macaristan'da döşenmeye başlandı. Ancak evdeki hesap çarşıya uymuyordu. 8 Milyar Euro'luk maliyet 14 Milyar Euro'ya, gazın Avrupa'ya teslim tarihi 2014 yerine 2017 tahmin edildi.

YENİ ENERJİ BARONLARIYLA YENİ ENERJİ KORİDORU!

Önceki gün Nabucco'nun mimarı sayılan Avusturya enerji şirketi OMV'nin şefi Gerhard Roiss basının karşısına çıkarak projeden çekildiklerini duyurdu. “Bu politik bir karar için bir kılıf mıdır, bunun kararını size bırakıyorum” diyen Roiss, “Nabucco Projesi bizim için bitti” şeklinde konuştu.

Nabucco konsorsiyumu üyeleri arasında Avusturyalı OMV’nin yanı sıra Macar MOL, Bulgaristan’dan BEH, Romen Transgaz ve Türkiye’den BOTAŞ yer alıyordu.

BU HAT DAHA KISA: GÜZERGAH TÜRKİYE

nabucco-and-tap.jpg

Nabucco'ya göre 500 km kısa olan yeni alternatif hatta Azeri gazı farklı bir güzergahla; Türkiye, Yunanistan ve Arnavutluk üzerinden İtalya’ya ulaşacak. İlk gazı 2019'da Avrupa'ya taşıması beklenen projede Avrupa Birliği üyesi olmayan Norveç ve İsviçre'nin yer alması dikkatlerden kaçmadı. TAP projesi Alman E.ON şirketinin yanı sıra iki önemli ortağı Norveç'ten Statoil ve İsviçre'den Axpo var.

Güzergahın değişmesine ise en çok Yunanistan sevindi. Şimdiye kadar Rus Gazprom'ya mahkum olan Atina hükümeti, gazı daha ucuza mal edecek ve ekonomik krizle boğuşan ülkesinde 10 bin işsize iş istihdamı açacak.

DEVLER İŞİN İÇİNDE

Enerji santracında galip ise şimdilik Azerbaycan. Rusya ile çekişme, Türkmenistan'ın yüzünü Çin'e çevirmesi, İran'a uygulanan ambargo ve Suriye'deki savaştan dolayı Azeri gazı, Avrupalılar için her halükarda vazgeçilmez bir nimet.

Zaten Şah Deniz 2 sahasındaki doğal gazı Avrupa'ya ulaştırmak üzere kurulan konsorsiyumun en büyük hissedarları İngiliz BP, Fransız Total ve Norveçli Statoil şirketleri.

Azeri gazı, İran gazını da içine alan Nabucco'nun kapasitesinin üçte birini karşılayacak düzeyde.

tap