TÜİK bu yılın Haziran ayında üretici-tüketici enflasyon fiyatlarını açıkladı.
Abone olTürkiye'de enflasyon Haziran ayı itibarıyla, yıllık bazda TÜFE'de yüzde 10,12, ÜFE'de ise yüzde 12,52'ye yükseldi.
Böylelikle yıllık enflasyon, TÜFE'de Ağustos 2004, ÜFE'de ise Nisan 2005'ten sonra, ilk defa iki haneli rakamlara çıktı.
Haziran ayı fiyat artışları ise tüketici fiyatlarında beklentilerin altında kaldı, üretici fiyatlarında beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Enstitüsü (TÜİK) verilerine göre, Haziran'da aylık bazda TÜFE'deki artış yüzde 0,34, yıllık enflasyondaki artış da yüzde 10,12 olarak belirlendi.
Geçen yılın Haziran ayında fiyatlarda aylık bazda TÜFE'de yüzde 0,10, yıllık baz da yüzde 8,95 artış olmuştu.
Haziran ayında endekste yer alan 442 maddeden, 84 maddenin ortalama fiyatı değişmezken, 248 maddenin fiyatlarında artış, 110 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) ise Haziran ayında yüzde 4,02 oranında, yıllık bazda da yüzde 12,52 artış gösterdi.
Geçen yılın Haziran ayında ÜFE'de, aylık yüzde 0,48 azalış, yıllık ise yüzde 4,25 artış olmuştu.
Öte yandan Haziran ayında endekste yer alan toplam 762 maddeden, 180 maddenin ortalama fiyatı değişmedi, 487 maddenin ortalama fiyatı arttı, 95 maddenin ortalama fiyatı ise düştü.
YAKLAŞIK 2 YILDAN SONRA TEKRAR İKİ HANE
Öte yandan yıllık enflasyon, Haziran ile birlikte TÜFE'de Ağustos 2004, ÜFE'de ise Nisan 2005'ten sonra ilk defa iki haneli rakamlara çıktı.
Yıllık enflasyon rakamları en son Ağustos 2004'te TÜFE'de yüzde 10,04, Nisan 2005'te ise ÜFE'de yüzde 10,17 olmuştu.
Bir başka değerlendirmeye göre yıllık enflasyon, TÜFE'de Nisan 2004'teki yüzde 10,18, ÜFE'de ise Aralık 2004'teki yüzde 13,84'lük orandan sonraki en yüksek düzeyi oluşturuyor.
ÖZEL KAPSAMLI TÜFE GÖSTERGELERİ
Haziran ayına ilişkin özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) göstergelerine bakıldığında, çekirdek enflasyon yerine açıklanan TÜFE göstergeleri Haziran ayında, mevsimlik ürünler hariç yüzde 1,01, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 1,34, TÜFE işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 0,94 oranında arttı.
TÜİK'e göre, enerji hariç yüzde 0,16, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 0,17, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ile fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç de yüzde 0,22 azaldı.
Enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatları yönetilen /yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç ile işlenmemiş gıda ürünleri hariç TÜFE'de ise yüzde 1,07 oranında artış görüldü.
TÜİK'in 1994=100 bazlı toptan eşya ve tüketici fiyatları endeksine
göre son 5 yıllık, 2003=100 bazlı yeni üretici fiyatları ve tüketici fiyatları endeksine göre 2006 yılı Haziran ayı, aylık ve yıllık enflasyon rakamları şöyle:
Aylık enflasyon
---------------
. TEFE ÜFE TÜFE
----- ------------------- ----- --------------------------
Aylar 2002 2003 2004 2005* 2006* 2002 2003 2004 2005* 2006*
----- ---- ---- ---- ----- ----- ---- ---- ---- ---- ----
Ocak 4,2 5,6 2,6 -0,41 1,96 5,3 2,6 0,7 0,55 0,75
Şubat 2,6 3,1 1,64 0,11 0,26 1,8 2,3 0,55 0,02 0,22
Mart 1,9 3,20 2,10 1,26 0,25 1,2 3,10 0,89 0,26 0,27
Nisan 1,8 1,76 2,65 1,21 1,94 2,1 2,09 0,59 0,71 1,34
Mayıs 0,4 -0,6 -0,03 0,20 2,77 5,1 0,6 1,6 0,92 1,88
Haz. 1,2 -1,9 -1,05 -0,48 4,02 0,6 -0,2 -0,13 0,10 0,34
Tem. 2,7 -0,54 -1,52 -0,74 1,4 -0,37 0,22 -0,57
Ağust. 2,1 -0,2 0,79 1,04 2,2 0,2 0,58 0,85
Eylül 3,1 0,1 1,85 0,78 3,5 1,9 0,94 1,02
Ekim 3,1 0,6 3,23 0,68 3,3 1,4 2,22 1,79
Kasım 1,6 1,7 0,75 -0,95 2,9 1,6 1,54 1,40
Aralık 2,6 0,6 0,13 -0,04 1,6 0,9 0,45 0,42
Yıllık enflasyon
----------------
. TEFE ÜFE TÜFE
----- -------------------- ---- ---------------------------
Aylar 2002 2003 2004 2005* 2006* 2002 2003 2004 2005* 2006*
----- ----- ---- ---- ----- ----- ----- ---- ---- ----- -----
Ocak 92,0 32,6 10,8 10,70 5,11 73,2 26,4 16,2 9,23 7,93
Şubat 91,8 33,4 9,14 10,58 5,26 73,1 27,0 14,28 8,69 8,15
Mart 77,5 35,15 7,97 11,33 4,21 65,1 29,41 11,83 7,94 8,16
Nisan 58,0 35,08 8,91 10,17 4,96 52,7 29,45 10,18 8,18 8,83
Mayıs 49,3 33,7 9,56 5,59 7,66 46,2 30,7 8,88 8,70 9,86
Haz. 46,8 29,6 10,53 4,25 12,52 42,6 29,8 8,93 8,95 10,12
Tem. 45,9 25,57 9,44 4,26 41,3 27,44 9,57 7,82
Ağust.43,9 22,7 10,52 4,32 40,2 24,9 10,04 7,91
Eylül 40,9 19,1 12,50 4,38 37,0 23,0 9,00 7,99
Ekim 36,1 16,1 15,48 2,57 33,4 20,8 9,86 7,52
Kasım 32,8 16,2 14,40 1,60 31,8 19,3 9,79 7,61
Aralık30,8 13,9 13,84 2,66 29,7 18,4 9,32 7,72
* 2003=100 bazlı endekse göre enflasyon rakamları.
Haziran ayında, tarımda fiyatlar yüzde 0,25 düşerken, sanayide yüzde 5,08 oranında arttı.
TÜİK'in 2003 baz yıllı üretici fiyatları (ÜFE) endeksine göre, Haziran ayında aylık bazda fiyatlar, sanayinin üç alt sektöründen madencilik ve taşocakçılığında yüzde 5,13, imalat sanayiinde yüzde 5,37, elektrik, gaz, suda yüzde 0,91 arttı.
ANA METALDE AYLIK ENFLASYON YÜZDE 13,32
Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, ana metal sanayi (yüzde 13,32), kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı (yüzde 13,26), metal cevheri (yüzde 10,21), ham petrol ve doğalgaz çıkarımı (yüzde 5,08) ve elektrikli makine ve cihazları imalatı (yüzde 6,56) oldu.
Alt kalemler itibariyle geçtiğimiz ay tarım ve avcılıkta yüzde 0,16, giyim eşyası imalatında da yüzde 0,14 oranında azalış görüldü.
HAMPETROLDE YILLIK FİYAT ARTIŞI YÜZDE 52,94
Haziran ayında ÜFE'ye göre yıllık bazda en fazla fiyat artışının yaşandığı alt sektör, yüzde 52,94 artışla hampetrol ve doğalgaz çıkarımı oldu.
Yıllık fiyat artışı, ana metal sanayiinde yüzde 48,1, kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünlerinde yüzde 46,5, metal cevherinde yüzde 36,34, tütün ürünleri imalatında da yüzde 33,54 olarak hesaplandı.
Buna karşılık, yıllık bazda fiyatlar, ormancılık, tomrukçulukta yüzde 6,55, gıda ürünleri ve içecek imalatında da yüzde 1,69 oranında düştü.
TÜKETİCİ FİYATLARI
Öte yandan TÜFE'ye göre Haziran ayında en fazla artış, yüzde 3,77 ile ulaştırmada görüldü.
Haziran'da fiyatlar, giyim ve ayakkabıda yüzde 0,84, konutta yüzde 2,18, ev eşyasında yüzde 1,35, sağlıkta yüzde 0,41, haberleşmede 0,95, eğlence ve kültürde yüzde 2,52, eğitimde yüzde 1,96, lokanta ve otellerde yüzde 0,84 oranında arttı.
Buna karşılık fiyatlar, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 2,72, çeşitli mal ve hizmetlerde de yüzde 0,88 oranında azaldı. Alkollü içeceklmer ve tütün fiyatlarında ise değişiklik yaşanmadı.
İÇKİ VE SİGARA ENFLASYON ŞAMPİYONU
Yıllık bazda ise yüzde 31,11 ile en fazla fiyat artışının yaşandığı sektör alkollü içecekler ve tütün olarak belirlendi.
Aynı dönemde, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 9,22, giyim ve ayakkabıda yüzde 0,03, konutta yüzde 13,23, ev eşyasında yüzde 2,49,
sağlıkta yüzde 2,54, ulaştırmada yüzde 12,64, haberleşmede yüzde 3,72,
eğlence ve kültürde yüzde 3,06, eğitimde yüzde 7,03, lokanta ve otellerde yüzde 14,36, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 18,87 artış oldu.
İLLERE GÖRE ENFLASYON
Öte yandan, iller bazında bakıldığında TÜFE'de en yüksek aylık artış yüzde 1,37 ile Bursa-Eskişehir-Bilecik gerçekleşti.
Yıllık bazda da en yüksek artış yüzde 11,77 ile Trabzon-Ordu-Giresun-Rize-Artvin-Gümüşhane bölgesinde yaşandı.
12 aylık ortalamalara göre ise en yüksek artış yüzde 10,71 ile Ankara'da kaydedildi.