Avukatlar haklarını aramıyor

Geciken adalet, avukatları da çileden çıkarıyor. Vekaleten çalışan binlerce avukat, mahkeme masraflarının çokluğu ve davaların uzunluğundan kendi haklarını aramıyor.

Müvekkillerinin haklarını aramak için her gün mahkeme kapılarını aşındıran avukatlar, mahkeme masraflarının çokluğu ve davaların uzun sürmesi nedeniyle kendi haklarını aramıyor. Geciken adalet avukatları da etkiliyor. Avukatların en büyük sorunlarından birisi vekalet ücretlerinin ödenmemesi. Her avukat meslek hayatında bu sorunla defalarca karşılaşıyor. Avukatlarla müvekkillerinin vekalet ücretinden kaynaklanan davaları, 3 yıldır barolarda kurulu normal bir mahkeme gibi çalışan hakem heyetlerinde görülüyordu. 30 bin avukatın görev yaptığı İstanbul, Ankara ve İzmir'de 3 yılda sadece 1.600 avukat vekalet ücretinin ödenmemesinden dolayı hakem heyetine başvurdu. Çünkü açılacak bir dava 2-3 yıl sürebiliyor. Yapılan masraf ve hakem heyeti ücreti ise 500 milyon lirayı aşıyor. Üstelik dava sonucunda paranın alınma garantisi de yok. 17 yıllık avukat Ömer Faruk Uysal da "Davaların ne kadar süreceği belli değil. Alacağım vekalet ücreti yaptığım masrafa yakınsa neden hakem heyeti süreciyle uğraşayım?” diyor. Baktıkları davaları kazanmak için aylarca mahkeme koridorlarını aşındıran avukatlar, vekalet ücretini ödemeyen müvekkillerini yeniden mahkeme süreciyle uğraşmamak için dava etmiyor. 3 yıl öncesine kadar avukatların avukatlarla ve müvekkillerle olan anlaşmazlıkları ile ilgili dosyalar asliye hukuk mahkemelerinde görülüyordu. Bu dosyalar, üç yıl önce barolarda kurulan hakem heyetlerinde görülmeye başlandı. Müvekkiliyle sözleşme yapmayan avukatlar, anlaşmazlık durumunda hakem heyetine başvurabiliyor. Ayrıca müvekkilinin vekalet ücretiyle ilgili icra işleminin kaldırılmasıyla ilgili talebin reddedilmesi için de hakem heyetine başvurabiliyor. Asliye hukuk hakimi ve iki avukattan oluşan hakem heyeti normal bir mahkeme gibi çalışıyor. Hakem heyeti, taraflar arasında ilk önce sulh yolunu deniyor. Taraflar anlaşamazsa dava açmak için hakem heyetine başvuruyor. Davacı taraf 300 milyon liralık hakem heyeti ücreti ve 20 milyon liralık mahkeme harcını peşin yatırıyor. Hakem heyetinde görülen davaların büyük bir çoğunluğunu vekalet ücretini alamayan avukatların başvuruları oluşturuyor. Başvurular değerlendirildikten sonra taraflardan davayla ilgili deliller isteniyor. Delillerin toplanmasının ardından karar verilmesi için dosya bilirkişiye gönderilebiliyor. Karar verildikten sonra her iki tarafın da temyiz hakkı bulunuyor. Yargıtay'a gönderilen dosyalar onandıktan sonra kesinleşiyor. Delillerin toplanmasının uzadığı bazı davaların sonuçlanması 1,5 yılı bulabiliyor. Hakem heyetinde davalar genellikle avukatlar lehine sonuçlanıyor. Davanın Yargıtay'a taşınması durumunda avukatların vekalet ücretlerini alması 3 yılı bulabiliyor. Anayasa Mahkemesi, geçtiğimiz aylarda başvuru üzerine adli bütünlüğü bozduğu gerekçesiyle Avukatlık Kanunu'nun hakem heyetleriyle ilgili maddesini durdurdu. Bundan sonra avukatların vekalet ücretleriyle ilgili davalar sulh ve asliye hukuk mahkemelerinde görülecek. İstanbul'da yıllardır avukatlık yapan Bülent Akbaş, vekalet ücreti ödenmemesine alıştıklarını belirtiyor. Kendilerini savunmak için aylarca duruşmalara gidip geldikleri müvekkillerinin bazılarının parasını ödemediğini ya da bir kısmını ödediğini anlatan Akbaş, bugüne kadar bu tür alacaklarından dolayı hiç hakem heyetine gitmediğini kaydediyor. Akbaş, bunun en önemli nedeninin, yeniden mahkeme süreciyle uğraşmak istememesinden kaynaklandığını dile getiriyor. Akbaş, "Avukatların en büyük sorunu sözleşmelerde anlaştıkları parayı tam olarak alamamaları. Parasını alamayan avukat ‘müşteri velinimettir’ anlayışıyla hareket ediyor. Hakem heyetine gitmiyor, müvekkilinin yaptığına göz yumuyor." diyor. 17 yıldır İstanbul'da avukatlık yapan Ömer Faruk Uysal da bugüne kadar vekalet ücreti ödenmeyen çok davasının olduğunu; ancak hiç hakem heyetine başvurmadığını dile getiriyor. Vekalet ücreti ödenmeyen müvekkilleriyle genellikle anlaşma yoluna gittiğini belirten Uysal, "Anlaşamadığım iki müvekkile karşı icra takibi başlattım. Ancak herhangi bir mal varlıkları olmadığı için vekalet ücretini alamadım. Hakem heyetine başvursanız 300 milyon liralık harç parasını yatıracaksınız. Davanın ne kadar süreceği belli değil. Bir de Yargıtay süreci var. Dava sürecince yapacağınız harcamalar zaten 500-600 milyon lirayı bulacak. Alacağım vekalet ücreti yaptığım masrafa yakınsa neden hakem heyeti süreciyle uğraşayım? Avukatlar vekalet ücretinin ödenmemesi sorunuyla sık sık karşılaşır. Ama birçoğu vekalet ücreti çok yüksek değilse uğraşmaz." dedi. 16 yıllık avukat Orhan Gülgün de meslek hayatı boyunca hiç hakem heyetine başvurmadığını dile getiriyor. Avukat Abdullah Şen de hakem heyetine başvuru yapan avukatın davada taraf olduğu için kendisine avukat tutması gerektiğini, bunun da ayrı bir maliyet oluşturduğunu dile getiriyor. HAKEM HEYETİNDE 3 YILDA 767 DOSYA GÖRÜŞÜLDÜ İstanbul 2001 -47 2002 -315 2003 -367 2004 -141 Toplam -870 İzmir 2001 -40 2002 -157 2003 -122 2004 -49 Toplam -368 Ankara 2001 -41 2002 -282 2003 -382 2004 -132 Toplam -837 Kaynak: İsa Sezen / Zaman