Atatürk'ün en büyük eseri Türkiye Cumhuriyeti 100 yaşında! 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı kutlu olsun...
Cumhuriyetin kurucusu ulu önden Mustafa Kemal Atatürk'ün "en büyük eserim" dediği Türkiye Cumhuriyeti bugün 100 yaşında. Cumhuriyetin 100. yılı tüm yurtta büyük bir coşku ile kutlanacak? Türk milletinin tarihinde yeni bir devrin kapıları açan Cumhuriyet nasıl kuruldu? Atatürk cumhuriyetin kuruluşunu hangi sözlerle duyurdu? 29 Ekim ne zaman bayram olarak kutlanmaya başlandı?
Türkiye Cumhuriyeti 100 yaşında... Atatürk’ün yaktığı Cumhuriyet meşalesi, 100 yıldır yolumuzu aydınlatmaya devam ediyor. Bugün 81 milyon, istiklalden istikbale yürüyüşün yıl dönümünü kutluyor. Türk milletinin tarihinde yeni bir devrin kapılarının açıldığı ve "Egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir" sözünün devlet yönetiminde en belirgin şekliyle yerini aldığı Cumhuriyet'in ilanının üzerinden 100 yıl geçti. Cumhuriyet'e giden yol, zorluklarla dolu olsa da yılmadı. O yolun kilometre taşları ise şöyle oldu:
24 Temmuz 1923'te Lozan Antlaşması imzalanarak yeni Türk devletinin bağımsızlığı kabul edildi. İkinci dönem Türkiye Büyük Millet Meclisinin toplanmasından 2 ay sonra 13 Ekim 1923'te Ankara, Türkiye'nin hükümet merkezi oldu. Artık mevcut rejimin isminin de bütün açıklığı ile konulması, yeni devletin başkanının seçilmesi gerekiyordu.
O güne kadar Devlet Başkanlığı görevi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı olarak Mustafa Kemal Paşa tarafından yürütülmüştü. Diğer taraftan bazı yabancı ülkeler de Lozan Antlaşması'nın onayı için Türkiye'deki yeni devlet rejiminin daha açık şekilde belirlenmesini istiyordu. 27 Ekim 1923'te İcra Vekilleri Heyetinin istifası ve Meclis'in güvenini kazanacak bir kabine listesinin oluşturulamaması da bu soruna acil bir çözüm gerektirdi.
Efendiler yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz
Mustafa Kemal Paşa, 28 Ekim 1923 akşamına kadar hükümetin kurulamaması üzerine Çankaya Köşkü'nde arkadaşları için Latife Hanım'a bir sofra hazırlattı. İsmet Paşa, Ali Fuat Paşa, Halit Paşa, Kemalettin Sami Bey'in de yer aldığı akşam yemeğinde yaşananları Mustafa Kemal Paşa, Nutuk'ta şöyle anlattı: