Atatürke saygı mı yoksa reyting mi?

Türk televizyonları gündüz kuşağının deneyimli ismi Seda Sayan, bu kez “Atatürk heykeli skandalı”yla gündemde.

Türk televizyonları gündüz kuşağının deneyimli ismi Seda Sayan, bu kez “Atatürk heykeli skandalı”yla gündemde. 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı nedeniyle geçtiğimiz günkü programını Atatürk’e ayıran Sayan, konuklarını misafir ettiği koltuklara Atatürk’ün balmumundan heykelinin oturtup, konuklarına “Ata’nın mumyasına bayıldınız değil mi?” diye sorunca ortalık karıştı.

Atatürk’ün sıradanlaştırılmasına tepki gösterenler, balmumu heykelin özensizliğine takılanlar, “mumya” gafına kızanlara CNN Türk’te 5N1K programında cevap veren Seda Sayan’ın konuya yaklaşımı çok başka bir boyuttan:

“Benim büyüklüğüm burada işte. Görüyorsunuz ne kadar kıskanılıyorum. Müjdat Abi (Gezen) Atatürk’ün balmumu heykelini daha önce de birçok programa yolladı. Çağla Şikel ile Alişan’ın programına da çıktı. Bu eleştirilere hem üzülüyorum hem de seviniyorum. Demek ki herkesin gözü bende, çatlıyorlar.”

Herkes çatlıyor mu, çatlamıyor mu bir yana bugün heykellerine taşlar atılan, üzeri sprey boyalarla boyanan, üstüne çıkılıp eline bayrak tutuşturulmaya çalışılan Mustafa Kemal Atatürk imgesi, imgelikten çıkar ve sembolik değerini gittikçe kaybederken sorduk:

Daha önce de başka programları ziyaret eden Atatürk’ün balmumu heykelinin bu programlarda ne işi var? “Ne yapmışız, karşısında dansöz mü oynatmışız?” diyerek kendini savunan Seda Sayan haklı olabilir mi? Olay sadece “saygın bir anma”dan mı ibaret? Tarih kitaplarından popüler kültür denizlerine uzanan bir Atatürk tartışması…

Sembolik değeri artık kesmiyor, Atatürk’ü cismani bir şeye çevirmeye çalışıyorlar 

Bahçeşehir Üniversitesi Gazetecilik Böl. Başkanı Prof. Dr. Orhan TEKELİOĞLU

 Mustafa Kemal’in balmumundan heykelini yapıp oraya oturtmak en başta tuhaf bir şey. Anlaşılan, Atatürk’ün sembolik değerini artık cismani bir şeye çevirmeye çalışıyorlar. Fiziksel bir yanı da olsun mu istiyorlar, eksik mi kalıyor, böylesi yetmiyor bir de böyle görelim mi istiyorlar anlamıyorum. Atatürk’ün yıllardır sembolik yanıyla uğraşıyoruz, soyut olarak konuşmak yerine somut olarak görelim diye, görünür kılalım diye düşünülmüş bir şey sanırım. Mustafa Kemal ile ilgili üç film yapıldı biliyorsunuz, bir tabu kırıldı. Balmumu heykelini programa getirtip oturtmak da bunun karikatür versiyonu gibi bir şey herhalde. Sembolik Atatürk artık kesmiyor, yetmiyor ve temsiliyeti soyutluktan somut hale gelsin diye niyetlenilmiş işler diye düşünüyorum.

Böyle giderse önümüzdeki sene Atatürk’ün heykelini kucaklarına oturtacaklar

Sabah Gazetesi Televizyon Yazarı Yüksel AYTUĞ:

 O görüntü, fakir bir görüntüydü, şık değildi. Her şeyden önce bir kere balmumu heykel, son derece özensiz yapılmış. Hayatımda gördüğüm en kötü Atatürk heykeli. Bu kayıtsızlık devam ettiği sürece Atatürk simgesi reytinge, reklâma ve daha pek çok ticari metaya alet edilecek korkarım. Yani buna tepki gösterilmezse korkarım önümüzdeki 10 Kasım’da bir televizyon sunucusu, Atatürk’ün balmumu heykelinin kucağına oturup, kolunu da boynuna dolayarak anons çekecek. Seda Sayan’ın kötü niyetle yaptığını düşünmüyorum. O da ortaya böyle bir görüntü çıkacağını sanıyorum öngöremedi. Atatürk’ün görüntülerini, fotoğraflarını bir anma vesilesiyle kullanmak başka, Atatürk’ün neredeyse bir canlı gibi durup, heykelini alıp, konuk koltuğunda bulundurmak ve reyting almak apayrı. Burada bir nüans var. Atlanan kısım bu. Görüntünün şık olmadığını, fakir durduğunu düşünüyorum. Bu işe kayıtsız kalındığı sürece “Atatürk’ü putlaştırıyorlar, putlara tapıyorlar” diye her fırsatta Atatürk’ün manevi şahsiyetine saldırmak için pusuda duranlara şans tanıyorlar, ekmeklerine yağ sürüyorlar bu tavırlarıyla. Bu sevgiden ve saygıdan kaynaklanıyor, ortaya çıkan görüntünün nasıl olacağını öngöremedi. Niyetinin kötü olduğunu düşünmüyorum ama ortaya çıkan manzaradan hiç hoşnut değilim.

Seda Sayan’ın sanat seçkisi heykele kadar gelişmiş, gülüp geçmek lazım

Posta Gazetesi Televizyon Yazarı Mesut YAR:

Atatürk yaşasaydı acaba Seda Sayan’a konuk olur muydu? Ben buradan bakıyorum olaya.Ya da Atatürk yaşasaydı hangi programlara konuk olurdu? Veya Atatürk yaşasaydı televizyon izler miydi? Genellikle milli bayramlarda televizyon tayfası böyle bir yaratıcılık arayışına girer fakat o yaratıcılık konusunda da bir limit var. Bu limiti aşınca ortaya saçmalıklar çıkıyor. Bana göre yaratıcılık arayışı, kötü niyet yok. Atatürk Seda Sayan’a konuk çıkar mıydı? Gazi Paşa sanıyorum çıkmazdı. Hatta mevcut televizyon ekranlarını izler, önce şaşırıp sonra güler geçerdi.  Sonuçta televizyon bana göre illüzyon aygıtı, gülerek yaşarsak bu şeyin hayatımızın tam içine girmiş halinden kurtarırız televizyonu, insanlar da kurtulur. Çağla Şıkel ve Alişan da saygıdeğer insanlar ama Seda Sayan biraz daha göz önünde, yaptığı işe dikkat edilen isimlerden birisi. Eskisinden daha fazla reyting arenasında ve daha da gözler önünde o yüzden. Dolayısıyla uğraşısı reyting sebepli, daha çok ilgi çekmesinin sebebi de programının daha ciddiye alınması. En kötü tahlil ise, Seda Sayan’ı ekranda görmek istemeyenlerin tepkisi olabilir. Balmumu heykeli Müjdat Gezen’in tiyatrosunun içinde bir arabada oturuyor ve keyifli yapılmış. Orada güzel duruyor, ekranda da fena durmadı bana kalırsa. ben buna çok tepki göstermeyip, gülüp geçmek taraftarıyım. Atatürk yaşasaydı bana göre Seda Sayan’ın programına konuk olmazdı. Seda Sayan üç boyutlu sanatla da arayı düzeltmiş. Tablodan, heykele kadar sanat seçkisi gelişmiş. Ne bileyim? Komik yani. Üzerinde bu kadar düşünmek istiyorum. Yarın, öbür gün unutulacağını düşünüyorum.

Bu kadar tepki alması doğru değil ama ben cesaret edemezdim

Sunucu Ece ERKEN:

Ben böyle bir şeye cesaret edemezdim, yapamazdım. Etik açısından çok da doğru bulmuyorum ama Seda Sayan’ın bir açıklaması vardı, “Karşısında dansöz oynatmadık, eğlence yapmadık” diye. Ondan dolayı da bence çok fazla üzerine gidilmemeli, çok fazla eleştirilmemeli ama çok da doğru bulmuyorum açıkçası. Bunu haberci kişiliğiyle tanınmış, mesela Mehmet Ali Birand, Uğur Dündar gibi birileri heykeli getirseydi bu kadar tepki almazdı belki ama Seda Sayan eğlenceli bir kişilik, fıkır fıkır bir kadın olduğu için iş ciddiyetinden uzaklaşıyor diye düşünülmüş olabilir. Millet olarak her şeye tepki veren bir milletiz. İlla bir şey olması da gerekmiyor, durup dururken de tepki verebiliyoruz. Maksat tepki vermek, bu kadar tepki alması doğru değil. Ama ben yapar mıydım? Yapmazdım.

Begüm Çelikkol / Hande Köseoğlu / haberturk.com