Aşure günü ne zaman çorbası nasıl yapılır en lezzetli Aşure tarifi!

Aşure Günü ne zaman? Aşure ayı olan Muharrem Ayı'nda neler yapılmalı? Muharrem Ayı namazı nasıl kılınır? Aşure Çorbası nasıl yapılır? Aşura günü ve Aşure çorbası tarihi haberimizde...

Muharrem ayının İslam tarihinde önemli bir yeri vardır. Muharrem Hicri takvimin ilk ayıdır. Bu ayın onuncu gününe, Aşura günü yani 10'uncu gün denilmektedir. Peki 2016 Muharrem ayı ne zaman başlayacak? Muharrem Ayı'nda ne zaman oruç tutulur? Aşure ne zaman yapılır?

Muharrem ayı, tarih boyunca insanlık için dönüm noktaları sayılabilecek önemli olayların yer aldığı bir aydır. Bu sene Muharremin başlangıcı 2 Ekim Pazar günü olacak ve 31 Ekim Pazartesi günü son bulacak. Muharrem ayının 10. günü ihya edilen Aşura(Aşure) günü ise 11 Ekim Salı gününe denk geliyor.

10 MUHARREM YANİ AŞURA GÜNÜ ÖNEMİ NEDİR?

Muharrem ayı, içerisinde müstesna günlerden biri olan aşure gününü de barındırır. Aşura, muharrem ayının onuncu günüdür. İsmini Arapça on manasına gelen “aşera” kelimesinden almıştır.

Aşure, (Aşura) Arapça’da 10 manasına gelen "aşara" kelimesinden türemiştir. Kelimenin Sâmî diller arasında ortak bir kelime olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, sözcük (ve gün) Musevilik inancında Büyük Kefaret Günü için kullanılmıştır.

Hz. Muhammed'in torunu, Hz. Ali ve Hz. Fatıma'nın oğlu Hz. Hüseyin ve beraberindeki 72 kişi hicri 61'de Muharrem'in 10'uncu gününde (Aşura Günü) Kerbelâ'da Yezid'in ordusunca katledilmiştir.

Bunun dışında Aşura Günü'nde gerçekleştiğine inanılan dini açıdan önemli bazı rivayetler bulunmaktadır. Bunlar;

Âdem'in işlediği günâhtan sonra tövbesinin kabul edilmesi, İdris'in diri olarak göğe yükseltilmesi, Nuh'un gemisinin tufandan kurtulması, İbrahim'in ateşte yanmaması, Yakup'un oğlu Yusuf'a kavuşması, Eyyub’un hastalıklarının iyileşmesi, Musa’nın Kızıldeniz'den geçip İsrailoğulları'nı firavun'dan kurtarması, Yunus’un balığın karnından çıkması, İsa'nın doğumu ve ölümden kurtarılıp göğe yükseltilmesidir. Bu olaylar saygın hadis kitaplarının hemen hepsinde geçmektedir. Musevilerin de bu günü oruçla geçirdikleri, İslam peygamberi Hz. Muhammed bu günde oruç tutmayı tavsiye ettiği, Yahudilere benzememek açısından orucun Aşure günü ile bir gün öncesi veya bir gün sonrası ilâve edilerek tutulması gerektiğine inanılır.

MUHARREM AYINDAKİ ÖNEMLİ OLAYLAR

Allahü teâlâ, birçok duaları Aşûra günü kabul etmiştir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:

(Aşure günü Nuh aleyhisselamın gemisi, Cudi dağına indirildi. O gün Nuh ve yanındakiler, Allahü teâlâya şükür için oruçlu idiler. Hayvanlar da hiç birşey yememişti. Allahü teâlâ denizi, beni İsrail için, aşure günü yardı. Yine Aşure günü Allahü teâlâ Adem aleyhisselamın ve Yunus aleyhisselamın kavminin tevbesini kabul etti. İbrahim aleyhisselam da o gün doğdu.) [Taberani]

ŞİİLERE GÖRE MUHARREM AYI

Şiî inancında Aşûre Günü'ne, diğer İslam mezheplerinin atfettiği önemin dışında bir önem verilir. İnanca göre Şiîlik'te önemli bir figür olan İslam peygamberi Muhammed'in torunu İmam Hüseyin Kerbelâ'da muharrem ayının onuncu gününde şehit edilmiştir.

Muharrem ve Safer aylarını matem ayları olarak kabul ederler. İki ay boyunca düğün ve benzeri eğlenceler yapılmaz, mâtem günlerinde taziye meclisleri düzenlenerek mersiyeler okunur, ihsan yemekleri verilir. Bazıları için her ayın onuncu günü Aşuradır; kelime Muharrem ayında işlenen Hüseyin cinayetinden sonra tutulan geleneksel yasın diğer adı olarak yerleşmiştir. Türkiye'deki en büyük anma merasimi İstanbul Halkalı'daki Aşura Matem Merasimi'nde yapılır.

Bu tören Aşura gününü en iyi şekilde anlatması yönünden UNESCO tarafından en iyi Aşura Merasimi seçilmiştir; ayrıca törende yapılan Aşura tiyatrosunun ve izleyicinin sayısı bakımından da Guinness Rekorlar Kitabına girmeye aday olmuştur. Anadolu'da çeşitli hububatlardan pişirilen, Aşure Nuh tufanı ile ilgili bir rivayet dolayısıyla yapılır. Rivayete göre gemidekilerin yiyecekleri tufan boyunca bitmiş, erzak çuvallarının dibinde kalan az miktardaki yiyecekler tek bir kazan içerisinde birleştirilerek yemek yapılıp yenmiştir.

ALEVİLERE GÖRE MUHARREM AYI VE ORUCU

Alevilere göre Muharrem Orucu 10 gündür. İnanca göre, Muharrem'in ilk 10 günü bütün peygamberler oruç tutmuştur. Hz. Adem'in duası kabul edildiği için, Hz. Musa kurtarıldığı için ve Hz. Muhammed Hicret ettiği için Muharrem Orucu'nu tutmuştur. Kerbela Olayı'nın ardından Aleviler, Muharrem Orucu'nu matem orucu ile birleştirip tutmaya devam etmişlerdir. Muharrem Matemi'nin amacı: Bu türlü acıların bir daha yaşanmaması için gerekli olan insanlık değerlerini ve Alevî öğretisini özümsemektir. Matem süresince bıçağa ve kesici aletlere el sürülmez, kurban kesilmez ve et yenmez. Matem boyunca hiçbir canlıya eziyet edilmez. Kimsenin kalbini kırmamak, dili ile kimseyi incitmemek, kimse hakkında dedikodu yapmamak Mâtem Orucu'nun temel ilkesidir. Sağlığı yerinde olanlar oruç tutarlar. Matemden amaç, kendine eziyet yapmak değil, kötülük ve katliamların bir daha olmaması adına anmak ve unutmamaktır.

ALEVİLERE GÖRE AŞURE GÜNÜ

Alevilere göre Aşure günü Muharrem'in 10'uncu günü değil 13'üncü günüdür. Aleviler tarafından, Muharrem'in 10'un günü Hz. Hüseyin şehit edildiği için şükür çorbası olan Aşure yapılmaz.

Kerbelâ katliamında hasta olması nedeniyle İmam Zeynel Abidin'in kurtulması ve Ali'nin soyunun devam etmesi nedeniyle de Allah'a şükredilir. Bu nedenledir ki Aşure Muharrem'in 13. günü yapılır. Bu nedenle Muharrem mâtemi, aşûre geleneği ile biter. En 12 değişik malzemeden oluşan aşûre yenilir ve dağıtılır.

MUHARREM AYINDA YAPILMASI GEREKENLER

* Muharrem ayı ve Aşûra günü oruç tutmak Alevilere göre farz, Sünnilere göre sünnettir.

* Sıla-i rahim yapmalı. Yani salih akrabayı ziyaret edip, hediye ile veya çeşitli yardım ile gönüllerini almalı.

* Sadaka vermek sünnettir, ibadettir. Hadis-i şerifte, (Aşûre günü, zerre kadar sadaka veren, Uhud Dağı kadar sevaba kavuşur) buyuruldu. (Şir’a)

* Çok selam vermeli. Hadis-i şerifte, (Aşûre günü on Müslümana selam veren, bütün Müslümanlara selam vermiş gibi sevaba kavuşur) buyuruldu. (Şir’a)

* Çoluk çocuğunu sevindirmeli! Hadis-i şerifte, (Aşûre günü, aile efradının nafakasını geniş tutanın, bütün yıl nafakası geniş olur) buyuruldu. (Beyhekî)

* Gusletmeli. Hadis-i şerifte, (Aşûre günü gusleden mümin, günahlardan temizlenir) buyuruldu. (Şir’a) [Bu sevaplar, itikadı düzgün olan, namaz kılan ve haramlardan kaçan mümin içindir. Bunlara riayet etmeyen kimse, Aşure günü, bir değil, defalarca gusletse, günahları affolmaz.]

* İlim öğrenmeli! Hadis-i şerifte, (Aşure günü, ilim öğrenilen veya Allahü teâlâyı zikredilen bir yerde, biraz oturan, Cennete girer) buyuruldu. Bu gece ilim olarak, ehl-i sünnete uygun bir kitap, okumalıdır. Ayrıca Kur’an-ı kerim okumalı, kazası olan kaza namazı kılmalı. (Şir’a)

MUHARREM AYININ İLK GECESİ KILINACAK NAMAZ

Muharrem ayının ilk gecesi şu şekilde niyet ederek bir Tesbih Namazı
kılınır:

“Yâ Rabbî, bu yeni senede beni mağfiret-! ilâhîne, rızâ-i ilâhîne ve hidâyet-i ilâhîne mazhar eyle. Yeni açılan amel defterimi rızâ-i ilâhîne muvâfık amel ile doldurmayı bana nasip eyle. Beni gadab-ı ilâhîne dûçâr edecek amellerden
muhâfaza buyur.”

Tesbih namazında şunlar okunur:

1. rek’atte: 1 Fâtiha-i Şerîfe, 1 Âyetü’l-Kürsî,
2. rek’atte: 1 Fâtiha-i Şerîfe, 1 Âmene’r-Rasûlü... (Sûre-i Âl-i İmrân’ın ilk 2 âyeti de ilâve edilerek)
3. rek’atte: 1 Fâtiha-i Şerîfe, 1 Hüvellâhüllezî...
4. rek’atte: 1 Fâtiha-i Şerîfe, 1 ihlâs-ı Şerîf.
Namazdan sonra istiğfâr edilir, salavât-ı şerife getirilir ve arkasından duâ
yapılır.

AŞURE TARİFİ NASIL YAPILIR? - AŞURE TARİFİ

Aşure Tarifi İçin Malzemeler

2 su bardağı buğday (1 parmak eksik),
1 su bardağı kuru fasulye,
1 su bardağı nohut,
2 su bardağı kuru kayısı,
Yarım su bardağı sarı üzüm,
15 adet kuru incir,
Yarım çay bardağı kuş üzümü,
2 adet portakalın kabuğu (rendelenmiş),
3.5 su bardağı toz şeker,
Yarım su bardağı süt.

Süslemek İçin:

1 su bardağı fındık,
15 adet ceviz,
1 adet nar,
Tarçın,
Antep fıstığı.


 
AŞURE'NİN YAPILIŞI

1 gece önce buğdayı ve kuru fasulyeyi sıcak suda ıslayalım. Nohudun içine tuz ilave edip sıcak suda ıslayalım. Nohudun suyunu değiştirip 1 saat haşlayalım. Kuru fasulyenin suyunu değiştirip 15 dakika haşlayalım ve nohudu ayrı tencerelerde haşlayalım. İncirleri küçük küçük doğrayıp suda haşlayalım ve suyunu süzelim. Kuş üzümlerini 5 dakika kaynatalım ve suyunu süzelim.

Kayısıları küçük küçük doğrayıp 2 su bardağı suda şişene kadar haşlayalım. (suyunu dökmüyoruz) Sarı üzümleri 1 su bardağı suda şişene kadar haşlayalım. (suyunu dökmüyoruz) Buğdayı bol suda yıkayıp suyunu süzelim. Buğdayı, haşlanmış nohudu ve haşlanmış kuru fasulyeyi düdüklü tencereye koyalım. İçine 7 su bardağı suyu ilave edelim ve 30 dakika haşlayalım. (kendi düdüklümüzün pişirme süresi farklı olabilir) Düdüklü tencerede haşlanan malzemeleri tencereye boşaltalım. Sonra tekrar 7 su bardağı su ilave edip 15 dakika daha orta ateşte kaynatalım. Daha sonra toz şekeri ilave edip kaynatalım.

Aşuremiz toplamda 35 dakika kaynadıktan sonra sarı üzümleri ve suyuyla birlikte kayısıları ilave edelim. Aşurenin kaynama süresi 50 dakika olduğunda sütü, incirleri ve portakal kabuğu rendesini ilave edip karıştıralım. Kaynama süresi 1 saat olduğunda üzümlerini ilave edip ocaktan alalım. Aşuremizi kaselere paylaştıralım. Üzerlerini ceviz, nar, fındık, tarçın ve antep fıstığı ile süsleyip servis yapalım.

Not: 20 kase aşure çıkmaktadır.