Meclis'te yeni kabul edilen kanunla birlikte askeri kanunlarda bir dizi değişiklik getiriliyor.
Abone olMilli Mayın Faaliyet Merkezi kurulması ve bazı askeri kanunlarda değişiklik yapan kanun tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.
Kanuna göre, merkez, mayın veya patlamamış mühimmat tehdidini ortadan kaldırmak amacıyla, ilgili bakanlıklar, kurum ve kuruluşlar ile işbirliği yaparak, milli politika, strateji, öncelikler ve iş planlarını içeren milli mayın faaliyet planını oluşturacak ve Bakanlar Kurulu'nun onayına sunacak.
20 YAŞINDAN 41 YAŞINA KADAR
Askerlik çağı her erkeğin 20 yaşına girdiği yılın Ocak ayının birinci gününden başlayarak 41 yaşına girdiği yılın Ocak ayının birinci gününde bitmek üzere en çok 21 yıl sürecek. Bu süre, Genelkurmay Başkanlığı'nın göstereceği lüzum, Milli Savunma Bakanlığı'nın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla 5 yıla kadar uzatılabilecek veya kısaltılabilecek.
İZİN, İSTİRİHAT VE HAVA DEĞİŞİMİ
İzin, İstirahat veya hava değişimine gönderilecek olan erbaş ve erlerin ne kadar süreyle izinli, istirahati veya hava değişimli olduklarını gösterir belge birlik komutanlıklarınca yükümlülere elden verilecek. Bu izinlerin dışında izin vermeye, Genelkurmay Başkanlığı'nın teklifi ve Milli Savunma Bakanlığı'nın uygun görüşü üzerine Bakanlar Kurulu yetkili sayılacak. Bu izinlerin askerlik hizmetinden sayılıp sayılmayacağı Bakanlar Kurulu kararında gösterilecek.
TSK'de koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında çevre sağlığı, kişisel sağlık ve hijyen, ilk yardım, bağışıklama, bulaşıcı hastalıklar ile tütün ve madde kullanımının önlenmesi, iş sağlığı ve güvenliği, okul sağlığı, sağlıklı beslenme, barınma ve giyinme, fiziksel performans ve etkinliklerin artırılması ile koruyucu sağlık hizmetlerine ilişkin diğer tedbirler alınacak.
Subay, astsubay, uzman jandarma, sivil personel, askeri öğrenciler, erbaş ve erler ile bunların adayları sağlık açısından, göreve uyarlık ve elverişlilik ile periyodik veya zorunlu kontrollere ya da sağlık raporu kontrolüne tabi tutulabilecek.
Kıta, karargah ve askeri kurum tabipleri kadrolarda gösterilecek. Kadroda gösterilen tabip mevcut değilse aynı yerdeki diğer kıta, karargah veya askeri kurumlarda görevli bir tabip veya Sağlık Bakanlığı tarafından görevlendirilecek.
Subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlar ile sivil personel, hastalıklarını bizzat veya başka bir vasıta ile amirlerine bildirecek. Amirler öncelikle kendi kıta, karargah ve askeri kurumlarının tabiplerine gönderecek. Acil durumlarda Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri saklı olacak.
Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarından genel sağlık sigortalısı sayılmayanlar ile genel sağlık sigortası kapsamındaki sağlık hizmetlerinden bakmakla yükümlü olan kişi sıfatıyla yararlanması mümkün bulunmayanların muayene ve tedavi masrafları ile tedavilerine bağlı nakil ve sevk giderleri, ilgisine göre Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı bütçesinden karşılanacak.
Kanunda, askeri sağlık kurum ve kuruluşlarında sivil hastalar için ayrılan kontenjana tabi olmaksızın muayene ve tedavi edilebilecekler de şöyle sıralandı:
- Subay, astsubay, uzman jandarma, sivil personel, uzman erbaşlar ve bunların emeklileri ile kendi özel kanunlarında belirtilen yükümlülüklerini tamamlayarak istifa eden veya emeklilik mevzuatı gereği, diğer şartları sağlamalarına rağmen yaşla ilgili şartları sağlamamaları nedeniyle emeklilik haklarını elde edemeden ayrılanlar ve vefat etmiş olsalar dahi bunların eş, üstsoy, altsoy, erkek ve kız kardeşleri, evlat edinen ve evlatlık ile üvey çocukları.
- Harp ve vazife malullüğünü gerektiren sebeplerden dolayı ölen yedek subay, erbaş ve erlerin aylık almaya müstahak dul ve yetimleri.
- Harp ve vazife malulü yedek subay, erbaş ve erlerle bunların sağlık hizmetinden yararlanabilecek aile fertleri ile dul ve yetimleri.
- SGK tarafından vazife malullüğü aylığı bağlanan ve bu nedenle okullarından ilişiği kesilen harp okulları, üniversite ve yüksekokullar ile astsubay meslek yüksekokulları ve Gülhane Askeri Tıp Akademisi Komutanlığı'na bağlı fakülte ve yüksekokullarda öğrenimde bulunan askeri öğrenciler ile bunların sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek aile fertleri, uzun süreli tedavi gerektiren hastalıklar nedeniyle okulları ile ilişkileri kesilenlerden ilişkilerinin kesilmesine neden olan sağlık sorunu giderilinceye kadar tedavisi devam eden askeri öğrenciler.
- TSK'den ayrılan sözleşmeli subay, astsubay, uzman erbaşlar, sözleşmeli erbaş ve erler ile kendi özel kanunları gereği sağlık hizmetinden yararlanabilecek aile fertleri.
- İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre şeref aylığı alan kişiler ile bunların eşleri.
- TSK adına öğrenim görmek üzere temel ve intibak eğitimine tabi tutulanlardan Emekli Sandığı Kanunu'na göre vazife malulü sayılarak aylık bağlananların kendileri ve bunların sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek aile fertleri ve bu şekilde temel ve intibak eğitimine tabi tutulanlardan vazife malulü sayılmalarını gerektiren sebeplerle hayatını kaybedenler üzerinden dul veya yetim aylığı almakta olanların kendileri."
Yabancı devletlerin silahlı kuvvetler mensupları ve bunların bakmakla yükümlü oldukları kişiler, Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla, uluslararası antlaşmalar ile taraflar arasındaki ikili anlaşmalarda yer alan hükümler doğrultusunda sağlık hizmetlerinden yararlandırılacak. Bunların dışında kalan yabancı uyruklu hastalar ise yine aynı kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla ve sivil hastalara tanınan kontenjanlar dahilinde sağlık hizmetlerinden yararlanacak.
Devletin şahsiyetine karşı suçlar ile ağır ve yüz kızartıcı nitelikteki bazı suçlardan yapılan yargılama neticesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilen astsubay, subayların TSK ile ilişiği kesilecek.
TBMM Genel Kurulu'nda, Milli Mayın Faaliyet Merkezi kurulması ve bazı askeri kanunlarda değişiklik yapan tasarı kabul edildi.
TSK mensupları ile yakınlarının ikinci ve üçüncü basamak muayene ve tedavilerini sağlamak, rapor, muayene ve diğer sağlık hizmetleri ile askerlerin ve adayların sıhhi yeterliklerini tespit etmek, kontenjan dahilinde sivil kişilere sağlık hizmeti vermek maksadıyla askeri ihtiyaçlar dikkate alınarak Genelkurmay Başkanlığınca asker hastaneleri kurulacak.
Kıta, karargah ve askeri kurumlarda; sağlığa uygun ve temiz olan içme ve kullanma suları ile muayenesi yapılarak temin edilen güvenilir gıda maddeleri tüketime sunulacak. İçme ve kullanma suları ile gıda maddelerinin temininden tüketimine kadar alınacak gıda ve su güvenlik tedbirleri, TSK gıda kontrol teşkillerince yürütülen kontrol, denetim ve laboratuvar faaliyetleri ile diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenecek.
Hayvanların bakımı, barındırılması, beslenmesi, sağlığı ve eğitimi nizamlara uygun olarak yerine getirilecek. Hastalanan hayvanlar derhal kıta, karargah, kurum veya garnizonda görevli TSK mensubu veteriner hekime bildirilecek. TSK mensubu veteriner hekim veya yeterli tedavi ünitesi bulunmayan yerlerde hasta hayvanların muayene ve tedavisi sırasıyla; bölgedeki askeri hayvan klinikleri, kamu veya üniversite veteriner hekimleri veya hayvan hastaneleri tarafından yapılacak. Bu da yoksa, muayene ve tedavi hizmeti temin edilebilecek. Bunların yem, tedavi, yer ve malzeme giderleri ilgisine göre Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı bütçelerinden karşılanacak.
Görev yapabilirlik yeteneklerini kaybeden hizmet hayvanlarının yeniden sahiplenme yapılıncaya kadar geçen süredeki bakımı ve refahı ile ilgili yem, tedavi, yer ve malzeme giderleri ilgisine göre Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı bütçelerinden karşılanacak.
Asker kişilerin kıta, karargah ve kurumlarda ya da görev esnasında veya görev yerlerinde ölümü halinde soruşturma ve kovuşturma süresince yasal mirasçılarını temsil etmek üzere kendilerinin seçtiği bir avukat vekil olarak görevlendirilecek. Fiili veya hukuki imkansızlık nedeniyle görevlendirme yapılamaması halinde bu görev, baro tarafından belirlenecek bir avukat tarafından yürütülecek. Yasal mirasçıların avukatının gelmesi halinde baro tarafından seçilen avukatın görevi sona erecek. Görevlendirilen vekilin savcılıkça yapılacak olay yeri inceleme, ölü muayenesi ve otopsi ile tanık ve bilirkişi dinlenmesi işlemleri sırasında hazır bulunması zorunlu olacak. Görevlendirilen vekilin ücreti müteveffanın mensubu olduğu bakanlığın bütçesine konulacak ödenekten karşılanacak.
ASKERİ HAKİM VE SAVCI OLAMAYACAKLAR
Yargılama sonunda haklarında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilenlerin askeri hakimlik sınıfına alınmamaları öngörülüyor.
Buna göre, "Taksirli suçlar hariç olmak üzere; affa veya zaman aşımına uğramış yahut ertelenmiş olsa bile, bir suçtan hükümlü olmamak, ceza soruşturması veya kovuşturması altında olmamak yahut bir suçtan yargılanıp da hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı bulunmamak", askeri hakim ve askeri savcı olmak için aranan genel şartlar içinde yer alıyor.
Uzman doktor sınıfında istihdam edilecek adayların temininde uygulanacak azami yaş sınırı 35'e çıkarılıyor.
Teğmen, üsteğmen ve yüzbaşı rütbelerindeki subayların kıta hizmet süreleri, kuvvet komutanlıklarının ihtiyaçları doğrultusunda yönetmeliğe bırakılıyor. Verilen kıdem süreleri, bu sürelerden düşülecek.
Yeni ceza mevzuatına uyum amacıyla, terfi etmeye engel olmayan haller yeniden düzenleniyor. Kıdem alanlar, kazai veya idari kararlarla nasıpları lehe düzeltilenler ile açığa alınmaları, tutuklanmaları, kısa süreli kaçma ve izin süresini geçirme hariç firar veya izin tecavüzünde bulunmaları nedeniyle terfi edemeyen ve rütbe kıdemliliği onanmayanlardan, haklarında kovuşturmaya yer olmadığına, kamu davasının açılmasının ertelenmesine veya düşmesine yahut ortadan kaldırılmasına, fuar veya izin tecavüzü suçlarından verilecekler hariç olmak üzere hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, beraatine, kısa süreli hapis cezasının seçenek yaptırımlara çevrilmesine veya cezanın ertelenmesine karar verilenler hakkında, emsalleri terfi etmiş veya rütbe kıdemliliği onanmış olmak şartıyla, 30 Ağustos Zafer Bayramı günü yapılmasına ilişkin hüküm uygulanmaz. Ancak, bu durumda olanların rütbe terfi ve rütbe kıdemlilikleri, hükmün veya kararın kesinleşme tarihinden geçerli olarak yapılıp emsalleri tarihine götürülecek. Bu şekilde yapılan terfi ve rütbe kıdemliliklerinde maaş farkı ödenmeyecek.
Harp okullarını bitirip de teğmenliğe naspedilmeden önce kamu davası açılanlardan öğrencilik hukukunu kaybetmeyecek şekilde haklarında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilenlerin teğmen naspedilebilmelerine imkan tanınması ve yedek subay okullarını bitirenlerin, bu okulları bitirdikleri ayın sonu yerine mezun oldukları tarihten geçerli olmak üzere asteğmen nasbedilmeleri öngörülüyor.
Kanunla, nasıp düzenlenmesine engel olmayan hallerin yeni ceza mevzuatıyla uyumu ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin mahkeme kararlarının nasıp düzeltilmesinde dikkate alınması amaçlanıyor.
Subayların infaz süresinden fazla olmamak üzere gözaltı, tutukluluk, hükümlülükte geçen sürelerinin açığı gerektiren bir suçtan mahkumiyet halinde açıktan geçen süreleri, firar veya izin tecavüzünde bulundukları askeri mahkeme kararıyla sabit olanların firarda veya izin tecavüzünde geçen süreleri kıdemden düşürülecek. Bu işlem, hükmün veya kararın kesinleşmesinin ardından derhal yapılacak.
Devletin şahsiyetine karşı suçlar ile ağır ve yüz kızartıcı nitelikteki bazı suçlardan yapılan yargılama neticesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilen astsubay ve subayların TSK ile ilişiği kesilecek.