Asker göndermeme ABD basınında

Türkiye'nin TBMM'den Irak'a asker gönderme konusunda aldığı yetkiyi kullanmama kararı alması, ABD basınında geniş yer buldu.

New York Times gazetesi haberi, "ABD'nin onayı ile Türkiye Irak'a asker göndermeyeceğini söyledi" başlığıyla duyurdu. Gazete, Beyaz Saray'ın sessiz onayı ile Türkiye'nin dün Irak'ta istikrarın sağlanması amacıyla asker konuşlandırma teklifini geri çektiğini yazdı. Gazete, kararın, ABD Başkanı George W. Bush yönetimi tarafından Irak'taki Amerikan varlığını desteklemek üzere yabancı askerlerin davet etme yönündeki "tamamiyle boş ve uzun süre devam eden çabalara" son verdiği yorumunu yaptı. Türk hükümetinin bu açıklamasıyla Bush yönetiminin çabalarının "tam bir başarısızlığa" yaklaştığını yazan gazete, Hindistan ve Pakistan'ın en azından şimdilik Irak'a asker göndermeyi reddettiğini ekledi. Gazete, Güney Kore'nin ise istekli olabileceğini söylediğini ancak Kuzey Kore ile gerginliğin yükseldiği bir anda asker sayısının azalmasından endişe ettiğini vurguladı. Japonya'nın ise savaş dışı görevlerle bir miktar asker göndermeyi kabul ettiğini ancak henüz bu güçleri konuşlandırmadığı ifade edildi. Irak'ta 24 bin Amerikalı olmayan askerin bulunduğunu kaydeden gazete, bunların yaklaşık yarısının İngiliz olduğunu ve bir kaç ülkenin geçtiğimiz aylarda Irak'taki çabalara katılmaya karar verdiğini vurguladı. Türkiye'nin karasının ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell ve Türkiye Dışişleri Bakanı Abdullah Gül arasında yapılan telefon görüşmesi ile Bush yönetimine iletildiğini ifade eden gazete, görüşmede Powell'ın Gül'e, "kolay bir çıkış yolu" verdiği kaydetti. Gazete, ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Richard Boucher'ın, "Bakan Powell, mevcut hassasiyetler göz önüne alındığında belki de asker göndermek için zamanın uygun olmadığını söyledi" sözünü aktardı. Boucher'un Powell ile Gül arasındaki telefon görüşmesini "candan" olarak nitelediğini aktaran gazete, Powell'in Gül'e teşekkür ettiğini ifade etti. ABD yönetiminin Türkiye'nin asker göndermesi konusunda başlangıçta gösterdiği istekliliğin Amerika tarafından atanan Irak Hükümet Konseyi'nin şiddetle karşı çıkması sonucu azaldığını yazan gazete, Irak'ın eskiden Osmanlı İmparatorluğu'nun parçası olduğunu ve "o dönemde Türk liderlerin ağır tutumu altında ezildiğini" iddia etti. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Irak Hükümet Konseyi'nin daveti olmaksızın Irak'a asker göndermeyeceklerini defalarca dile getirdiğini kaydeden gazete, Irak'taki ABD'li sivil yönetici Paul Bremer'in geçtiğimiz günlerde Beyaz Saray'a Irak Hükümet Konseyi'nin onay vermeyeceğini söylediği aktardı. Bush ve milli güvenlik ekibinin Türkiye'den yardım elde etmeye çalışması nedeniyle şiddetle eleştirildiğini vurgulayan gazete, Iraklılar, Demokrat başkanlık adayları ve hatta yönetim içinde bazılarının stratejiye kusur bulduğunu belirtti. Gazete, bu görüşlerin ortaya çıkması ile geçen ayın ortalarında Bush'un üst düzey yardımcılarının tüm konunun yavaş yavaş yok olmasına izin vermeye istekli olduklarının sinyallerini verdiklerini ekledi. Eleştiri yapanlar arasında, ABD Dışişleri Bakanlığı'nda siyasi planlama yöneticisi olarak bir dönem görev yapan Richard Haass'ın da bulunduğunu kaydeden gazete, şu anda Dış İlişkiler Konsey Başkanı olan Hass'la yapılan bir röportaja yer verdi. Hass, "Türkiye ile olan ilişkilere ikinci kez zarar verdik. İlk önce savaş sırasında onlardan yardım istedik ve bize hazır olmadıkları yanıtı verdiler. Daha sonra yeniden sorduk, bu kez de Iraklılar hazır değildi. Asla Irak'ın komşularından birini davet etmemeliyiz" dedi. Washington Post gazetesi ise tek Müslüman NATO ülkesi olan Türkiye'nin Irak'ta oynaması planlanan rolü konusunda bütün gücüyle mücadele ettiğini ifade etti. Türkiye'nin Mart ayında ABD askerlerinin Türk topraklarından Irak'a saldırmasını engellediğini yazan gazete, Türkiye'nin geçen ay ise yoğun pazarlıkların ardından asker göndermeye karar verdiğini vurguladı. Gazete, Irak Hükümet Konseyi'nin konuşlanmayı reddetmesinin ardından Türkiye'nin Amerikan güçlerine katılmak üzere asker göndermeyeceğini duyurduğunu ifade etti. USA Today gazetesi de asker konuşlandırmasına Iraklılardan gelen sert muhalefetin ardından Powell ve Gül'ün, Irak'a Türk barışgücü askerleri göndermemesine karar verdiğini belirtti. Washington Times gazetesi ise Türk hükümetinin kararının, ABD'yi, ek yabancı güç planından mahrum bıraktığını yazdı. Bush yönetiminin aylarca Türk hükümetine baskı yaptığını yazan gazete, Türk hükümetin Irak'a asker gönderme yönündeki rağbet görmeyen kararına, Washington ile olan ilişkileri tamir etme endişelerinin yol açtığı yorumunu yaptı. Gazete, ABD'nin, Türkiye'nin "kötü ekonomisinin ve talihsiz AB adaylığının" kilit destekçisi olduğunu ifade etti.