Asgari ücretle asgari yaşam

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, yarın 5. toplantısını yapacak. Net 300 mü yoksa 350 mi olsun tartışmaları altında bir ayı geçiren komisyona küçük bir hatırlatma.

Asgari ücretle geçinmeye çalışan 4 kişilik bir aile, bir ay boyunca eline geçen 226 milyon lira ile ancak gecekonduya vereceği kira, elektrik, su gibi yaşamsal giderler, ulaşım ve parçacılardan temin edilen ucuz yollu giyecekleri karşılayabiliyor. Öyle ki; en kötü gecekondunun kirası 50 milyon lira, elektrik ve su faturası yapılabilecek azami tasarruf ile 60 milyon liranın altına düşmüyor. Kentlerde toplu taşıma ücretlerinin 500 bin lira ile 1 milyon lira arasında olduğu düşünüldüğünde, aile fertlerinden sadece bir kişinin aylık ulaşım masrafı 30 milyon liranın altına düşmüyor. Okul masrafları, çocuklara harçlık gibi giderler ile yakacak masrafları da eklendiğinde aylık yapılan harcama her halükarda 226 milyon liranın üstüne çıkıyor. Bu durumda gıda harcamalarını ıskartaya çıkarılan ürünler, sakatatçılardan temin edilen ağırlıklı kemiklerle temin etmeye çalışan asgari ücretlilerin, her birinin kilo fiyatı 1 milyon liranın oldukça üstünde olan bakliyat, ekmek ağırlıklı beslenildiği için ekmeğe verilen günlük en az 1 milyon lira ile bir öğün yemek hazırlamak için en az 2-3 milyon lirayı gözden çıkarması gerekiyor. Yani bu durumda bile sadece gıda harcamaları için harcanan para neredeyse asgari ücrete yaklaşıyor. Çoğu köyden kente göç eden asgari ücretlilerin imdadına, köylerinde yaşayan akrabalarından gelen destek yetişiyor. Ununu, bakliyat ürünlerini, hatta yağını doğal yöntemlerle köyde hazırlanan ürünlerden temin eden dargelirliler, bu yolla önemli bir gider kaleminden kurtulmuş oluyorlar. TANDIR EKMEĞİ, ETSİZ YEMEK Köylerinden getirdikleri un ile evlerinde tandır ekmeği yapanlar, çoğunlukla et ile zenginleştirilemeyen çorba, bakliyat yemekleri ile öğünlerini hazırlıyorlar. Özellikle kalabalık ailelerin sabah kahvaltılarını tek yiyecek olan margarin yağı ile ekmek süslüyor. Asgari ücretlilerin, köy desteği olmaması durumunda aşevlerinin kapısını çalmaktan başka çareleri bulunmuyor. Yaşamlarını aylık aldıkları 226 milyon lira ile sürdürmek zorunda kalanların büyük kısmı, en büyük gider kalemi olan uzun mesafeli yolları yürüyerek ya da bisiklet gibi ulaşım araçlarıyla katetiklerini, özellikle elektrik ve su gibi harcamalarda çok titiz davranmak zorunda kaldıklarını ifade ettiler. İzin günleri ve mesai saatleri dışında ek iş yapmadan bu ücretle geçimin hayal olduğunu anlatan dargelirliler, eşlerini temizlik işleri, halı, kilim dokuma, çocuklarını ise okul dışında eve yakacak bulma, mendil sattırma ya da ayakkabı boyacılığı yaptırarak, aile bütçesine ek girdi sağlama yoluna gidiyor.