Andican'daki olaylar tırmanıyor

Özbekistan'da olaylar tırmanıyor. Andican'dan çelişkili haberler geliyor. Özbekistan'ın, Kazakistan ile sınırı diplomatik geçişler dışında kapattığı bildirildi.

Özbekistan'ın doğusundaki Andican kentinde ayaklanma çıktığı ve isyancıların bölge yönetimini ele geçirdikleri bildirildi. Fransız haber ajansı AFP, bölge yönetiminin isyancılar tarafından ele geçirildiğini duyurdu. Cezaevini basan yüzlerce kişinin, tutukluları serbest bıraktığı belirtiliyor. Appelatsia adlı bir insan hakları örgütünün yaptığı açıklamaya göre, isyancılar gece süren gösteriler sırasında Andican bölge yönetimi ile bir cezaevinin kontrolünü ele geçirdiler. 9 ÖLÜ, 34 YARALI Rus İtar-Tass ajansı, Özbekistan’ın Andican ilindeki olaylarda 9 kişinin öldüğünü, 34 kişinin yaralandığını duyurdu. İtar-Tass bu haberi, Devlet Başkanı İslam Kerimov’un makamına dayandırarak verdi. Ajans, silahlı kalabalıkların kentin 2 bölgesinde polisin etrafını sardığını, polislerin serbest bırakılması için görüşmelerin sürdüğünü de bildirdi. 10 POLİS REHİN Özbekistan’ın doğusundaki Andican kentinde dün gece başlayan isyanın ardından, yaklaşık 10 polisin rehin alındığı bildirildi. Reuters ajansı, görgü tanıklarına dayandırdığı haberinde, polisleri rehin alan isyancıların Rusya’nın arabulucu olmasını istediklerini duyurdu. Haberde, adı açıklanmayan isyancıların bir liderinin, "kan dökülmesinin durması için Rusya’nın, kişisel olarak da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in arabulucu olmasını istediklerini" söylediği belirtildi. Reuters muhabiri Şamil Beygin, isyancıların ele geçirerek karargah yaptıkları yerel idare binasında, rehin alınan 10 polisin elleri bağlı bir şekilde oturduğunu aktardı. İSRAİL BÜYÜKELÇİLİĞİ ÖNÜNDE İNTİHAR KOMANDOSU VURULDU Özbekistan’daki ABD elçiliği, polisin başkent Taşkent’teki İsrail Büyükelçiliği önündeki bir intihar bombacısını vurarak öldürdüğünü bildirdi. Bu arada, bölgeye bir ambulansın girdiği görüldü. Elçiliğin bulunduğu sokağı kapatarak kontrol altına alan polis, herhangi bir kötü olayın olmadığını açıkladı. Ancak Amerikan elçiliği internet sitesinde yayınladığı mesajda, bir saldırganın öldürüldüğünü bildirdi. İsrail Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mark Regev de elçiliğin dışında bir olay olduğunu söylemekle yetinerek ayrıntılı bilgi vermedi. Temmuz ayında da İsrail Büyükelçiliği’ne yönelik intihar saldırısında bir Özbek korumayla büyükelçinin koruması ölmüştü. DEVLET BAŞKANI BÖLGEYE HAREKET ETTİ Özbekistan’ın doğusundaki Andican’da, köktendincilikle suçlanan 23 kişinin yargılanmasının protesto edilmesiyle başlayan karışıklıklar üzerine, Devlet Başkanı İslam Kerimov bölgeye hareket etti. AP ajansının haberine göre, bir polis yetkilisi Kerimov ile beraberindeki diğer yetkililerin, duruma müdahale etmek üzere uçakla Taşkent’ten Andican’a gittiklerini açıkladı. Savunma Bakanlığı’nda ise isyanla ilgili acil bir toplantı yapıldığı belirtildi, ancak ayrıntılı bilgi verilmedi. Haberde, telefonla bağlantı kurulan Andican’daki bir yöneticinin "kent ile bölge yönetim binalarının hükümetin kontrolünde olmayı sürdürdüğünü" söylediği de aktarıldı. AFP ajansı, Appelatsia adlı bir insan hakları örgütüne dayanarak, isyancıların gece süren gösteriler sırasında Andican bölge yönetiminin kontrolünü ele geçirdiklerini duyurmuştu. KÖKTENDİNCİ SUÇLAMASIYLA YARGILAMA Görgü tanıkları, köktendicilikle suçlanan 23 işadamının yargılanmasını protesto gösterileriyle başlayan olaylarda binlerce kişinin dün gece sokakları doldurduğunu kaydetti. Protestocular, sanıkların serbest bırakılmasını istedi. Yargılanan kişilerden Valiyon Atakhonyonov’un kardeşi, AP ajansına verdiği demeçte, Andican sokaklarında kaos olduğunu, binlerce kişinin yerel yönetim binası önüne yığılırken güvenlik güçlerinin havaya ateş açtığını söyledi. Atakhonyonov, silahlı göstericilerin dün gece bir cezaevini basarak buradaki mahkumları serbest bıraktığını açıklarken, askeri garnizona saldırıldığı haberlerini doğrulamadı. Andican’da yargılanan 23 kişi, anayasaya aykırı faaliyetler, köktendincilik ve suç örgütü oluşturma gibi iddialarla yargı önündeler. Bölgedeki insan hakları savunucuları ise bu davanın hükümetin dini konulardaki kısıtlamalarının bir parçası olduğunu savunuyor. 10 Şubat’ta başlayan davada, 23 sanığın tümü de suçsuz olduğunu söylüyor. Haziran ayında tutuklanan sanıklar, "Akramiya" adlı bir dini grubun üyeleri olmak ve yasadışı Hizb-üt Tahrir’le bağlantılı olmakla suçlanıyor. Özbek yetkililer, Hizb-üt Tahrir’i, geçen yıl 50’den fazla kişinin ölümüne neden olan terör saldırılarından sorumlu tutuyor. KAZAKİSTAN İLE SINIRLAR KAPATILDI Özbekistan’ın, Kazakistan ile sınırı diplomatik geçişler dışında kapattığı bildirildi. Kazak ajanslarının Güney Kazakistan Bölge İç Güvenlik İdaresine dayanarak verdiği habere göre, Özbekistan sınır görevlileri, diplomatik geçişler dışında sınırdan geçişlere izin vermiyor. Haberde, Özbekistan tarafının bu uygulamayı, Andican’daki cezaevi ve hükümet binası baskını üzerine başlatmış olabileceği belirtiliyor. Haberde ayrıca, iki taraftan normal vatandaşların geçişine izin vermeyen Özbek sınır askeri yetkililerinin, sınır kapatma yönünde karar bulunmadığını ifade ettikleri kaydedildi. Bu arada Kazakistan’ın Taşkent Konsolosluğu kayıtlarına göre, Özbekistan’da 750 Kazak vatandaşı bulunduğu, ancak bunlardan hiçbirinin olayların meydana geldiği Andican bölgesinde bulunmadığı belirtildi. Öte yandan Kırgızistan da Özbekistan’daki karışıklığın ardından bu ülkeyle sınırını kapattı. Kırgız yetkilileri, bu sabahtan itibaren Özbekistan’dan Kırgız topraklarına girişin yasaklandığını belirttiler. ANDİCAN'A GİDEN TÜM YOLLAR DA KAPATILDI Özbekistan’ın, Fergana vadisinde Kırgızistan’a komşu Andican vilayetinde başlayan olaylar üzerine, polis ve askerin kente giden tüm yolları kapattığı, şehre giriş ve çıkışların kontrol altına alındığı bildirildi. Andican’da gece başlayan ve sabah da devam eden olayların boyutları hakkında çelişkili bilgiler geliyor. Andican Şehir Mahkemesi’nde devam eden, Ekremiler grubuna mensup 23 kişinin aşırı dincilik suçlamasıyla yargılanmasına tepki olarak başlayan olaylara müdahale etmek için Cumhurbaşkanı İslam Kerimov’un Andican’a gittiği haber verildi. Özbekistan resmi makamları, şu ana kadar herhangi bir açıklama yapmazken, şehrin telefonları da kesildiği için Andican’dan sağlıklı bilgi alınamıyor. Andicanlı Ekrem Yoldaşov etrafında birleşen ve adı grup lideri Ekrem’den gelen "Ekremiler" grubu, ülkede Hizbüttahrir’i reddeden dini grup olarak biliniyor. Yayımladıkları "İmana Yol" adlı kitabıyla tanınan Ekremiler, dini grup olmanın yanı sıra kurdukları şirketlerle ekonomik alanda da örgütlendikleri belirtiliyor.