BIST 9.501
DOLAR 34,55
EURO 36,07
ALTIN 2.989,31
HABER /  GÜNCEL

Anayasa Mahkemesi Başkanı Arslan'dan flaş açıklamalar

Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan 'AYM'ye Bireysel Başvuru Sisteminin Desteklenmesi Konferansı'nda konuştu. Arslan "AYM'nin verdiği kararlar herkesi ve her kurumu bağlamaktadır. " dedi.

Abone ol

Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan 'AYM'ye Bireysel Başvuru Sisteminin Desteklenmesi Konferansı'nda son dakika açıklamalarda bulundu.

AYM'nin Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül kararı hakkında çıkan haberleri ve yapılan açıklamaları değerlendiren Arslan şunları söyledi;

-"Bu konferansın konusunun da zamanının da özel bir anlamı yok. Konu da zaman da manidar değil. Mahkememizi talimatla karar veriyor gibi gösteren haber ve kurumları kınıyorum. Öngörüler de karalama yoluyla yapılan haberler de kararlığımızı değiştirmez. Kararlarımız herkesi bağlar."

Zühtü Arslan'ın konuşmasından satırbaşları:

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Anayasa Mahkemesi'nin Can Dündar ve Erdem Gül'ün tahliyesinin yolunu açan kararını değerlendirdi. Bozdağ, "Karar anayasa ihlalidir" dedi.

Salona girmeden önce yüksek yargımızın başkanlarıyla birlikte futbol üzerine kısa bir sohbet yaptık. Kendileri dedi ki konferansın konusunu da futbol olarak değiştirelim. Ben de şu cevabı verdim: 'futbol üzerine bir konferansa bizim için bireysel başvuru üzerine olan bir konferanstan daha cazip olabilir.' 

"DEMOKRASİ, HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ VE İNSAN HAKLARI"

Şaka bir yana bireysel başvuru futboldan daha cazip ve eğlenceli bir konu olmamakla birlikte Türkiye'nin en hayati konularından birisi. Bu sistemin bazı sorunlarını tartışmak üzere bir araya gelmiş bulunuyoruz. Bireysel başvurunun temel değerlerini ve korumaya çalıştığı değerleri ifade etmek istiyorum.

Hepimizin çok iyi bildiği gibi kurucusu olduğumuz Avrupa Konseyi'nin üzerine yaslandığı üç temel değer: demokrasi, hukukun üstünlüğü ve insan haklarıdır. 

"HUKUK KURALLARININ YÖNETENLERİ DE BAĞLADIĞI DEVLET"

Bugün Anayasamızın ikinci maddesinde insan hakları, demokrasi ve hukuk devleti Türkiye Cumhuriyeti'nin değiştirilemez nitelikleri arasında sayılmıştır. Anayasa Mahkemesi kararlılığından da hareketle hukuk devleti halkın yönetimin öznesi olduğu, siyasi iktidarın temel hak ve hürriyetleri korumak amacıyla sınırlandırıldığı, hukuk kurallarının yönetilenler kadar yönetenleri de bağladığı devlet olarak tanımlanabilir. 

"EMİNİM İLERİDE TARİHÇİLER VE HUKUKÇULAR..."

11 Eylül 2001 terör saldırılarından sonra tüm dünyada, başta ABD olmak üzere Avrupa'da ve dünyanın birçok demokratik ülkesinde güvenlikçi politikalar haline getiren yasal değişiklikler yapılmıştır. Ama ilginçtir Türkiye'de 2001'den başlayarak, 2004, 2010 değişiklikleri bunun devamı niteliğindedir tersine bir eğilim söz konusudur. Özgürlüklerin alanlarını olabildiğince genişleten bir eğilim söz konusudur. Eminim ileride tarihçiler, hukukçular bu eğilimi çalışacaklardır.

"RADİKAL BİR ADIM ATILMIŞTIR"

2001 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin içtihatları ışığında temel haklara ve hürriyetlere ilişkin anayasal hükümlerde köklü değişiklikler yaşanmıştır. Hak ve özgürlüklerin alanı ciddi şekilde genişletilmiştir. 2004 değişikliği ile Anayasa'nın 90. maddesine bir cümle eklenerek, temel haklara ilişkin uluslararası sözleşmelerle kanunlar çatıştığında birincisinin esas alınacağına dair radikal bir adım atılmıştır. Böylece insan hakları hukukunun üstünlüğü kabul edilmiştir.

"ANAYASA MAHKEMESİ'NE BAŞVURMANIN YOLU AÇILMIŞTIR"

2010 yılında Anayasa'nın 140. maddesine bir fıkra eklenmek suretiyle herkesin Anayasa'da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ndeki herhangi birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'ne başvurmasının yolu açılmıştır.    

"BİREYSEL BAŞVURU SAYISI YÜZDE 50 ARTTI"

Bireysel başvurunun başladığı 23 Eylül 2012 tarihinden bu yana mahkememize toplam 56 bin 194 başvuru yapılmıştır. Bu başvurulardan 33 bin 521'i sonuçlandırılmış, 22 bin 673'ü de derdest durumdadır. Bireysel başvuruda geçtiğimiz yılın oldukça verimli ve başarılı olduğunu söyleyebilirim. Mahkememizin 2015 yılında sonuçlandırdığı başvuru sayısı bir önceki yıla oranla yüzde 50 artış göstermiştir. 

"TÜRKİYE ALEYHİNE BAŞVURU SAYISI 2015'DE 2 BİN 208"

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne Türkiye aleyhine yapılan ve yargısal bir orana sevk edilen başvuru sayısı 2011 yılında 8 bin 681, 2012 yılında 8 bin 986'dır. Bu rakam 2013 yılında 3 bin 505, 2014 yılında bin 584, 2015 yılında 2 bin 208 olmuştur. 

"SUÇU İŞLEYİP İŞLEMEDİĞİNE DAİR BİR KARAR..."

Bireysel başvuruda Anayasa Mahkemesi bir temyiz mercihi olarak görev yapmıyor. Bozma ya da onama gibi karar vermediği gibi mahkemelerin yerine geçerek de bir karar vermiyor. Anayasa Mahkemesi tutuklamaya ilişkin bir kararın başvurucunun bazı anayasa ihlaline yol açtığını tespit ettiğine bu durum başvurucunun itham edildiği suçu işleyip işlemediğine dair bir karar verdiği anlamına gelmiyor. 

"HER ELEŞTİRİYE SAYGI DUYUYORUZ ANCAK..."

Diğer ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de bireysel başvuru kararları üzerine bir takım değerlendirmeler yapılmakta, tartışmalar yaşanmakta. Bunlar üzerine de bir kaç şey söylemek istiyorum. Söyleyeceklerim tamamen ilkesel düzeyde hususlardır. Türkiye'de tartışılan hemen her siyasi mesele er ya da geç yargısal bir meseleye dönüşmekte, er ya da geç bireysel başvuru yoluyla AYM'nın önüne gelmektedir.

Bu kararlardan bazıları oldukça yoğun tartışmalara neden olmaktadır. Hemen belirtmek gerekir ki yargıçlar kutsal varlıklar değillerdir. Bu nedenle mahkeme kararları eleştirebilir dahası eleştirilmelidir. Aksi takdirde hukuk gelişemez. Biz de bu nedenle her eleştiriye saygı duyuyoruz ancak eleştirinin ötesinde tamamen hayali diyaloglar üreterek mahkememizi talimatla karar veriyormuş gibi gösteren şahsıma ve üyelerimize yönelik tamamen yalan ve iftira niteliğindeki haber ver yorumları da reddediyorum. Verdiğimiz kararları bazıları beğeniyor bazıları beğenmiyor. Dahası bugün alkışlayanlar yarın lanetleyebiliyor. Hatta bazen aynı kişiler verilen kararlardan bir kısmını alkışlıyor ancak aradan bir gün geçmeden aynı hakimlerin verdiği kararlar içinde 'skandal' diyor. Kısacası Ankara'daki varlığımızı hatırlayanlar kararlara göre değişebiliyor. Verdiğimiz kararlara göre varlığımızı hatırlayanlar değişse de biz hep buradaydık. Burada olmaya devam edeceğiz.