Anayasa geçerse gidecek 2 isim!

AKP'nin muhalefete sunduğu Anayasa değişikliği teklifinin omurgasını yargıya ilişkin düzenlemeler oluşturuyor:

AKP’nin anayasa taslağı onaylanırsa Anayasa Mahkemesi’nde Başkanvekilliği makamı kalkacak, Osman Paksüt'ün görevi sona erecek.  HSYK’da ise başkanvekilini Adalet Bakanı seçecek. Yüksek yargı kulislerinde Sadullah Ergin ile sık sık ters düşen Kadir Özbek’in bu görevde kalamayacağı konuşuluyor.

AKP’nin muhalefete sunduğu Anayasa değişikliği teklifinin omurgasını yargıya ilişkin düzenlemeler oluşturuyor:

AVUÇ İÇİ KAŞIMAYA SON: Teklifle Anayasa Mahkemesi’nin yapısının değiştirilmesi öngörülürken seçim sistemindeki yeni düzenleme ile Cumhurbaşkanı’nın tıpkı rektörlük atamalarında olduğu gibi, bir oy bile almış olsa istediği kişiyi Anayasa Mahkemesi’ne seçmesine olanak tanıyor.

Halen Anayasa Mahkemesi’ne üye seçimi şöyle oluyor: Yargıtay ve Danıştay üyeleri, adaylar arasından Cumhurbaşkanı’na gönderilecek 3 kişilik listeyi belirlemek üzere oy pusulalarına üç kişinin adını yazabiliyor. Böylece 3 kişilik listenin tamamı çoğunluk oylarıyla oluşuyor. Ancak bazen bazı Yargıtay ve Danıştay üyeleri üye yapmak istedikleri adayın şansını artırmak için üç isim yerine tek isim yazarak oy kullanıyor. Bunu oy verdikleri adaya ifade etmek için de tokalaştığında orta parmağı ile tek oy verdiği adayın avuç içini kaşıyor. Bu gelenek yeni Anayasa değişikliği ile sona erecek çünkü taslak yasalaşırsa oy kullanırken üç isim değil sadece bir isim yazılacak. Böylece bir sıralama oluşacak. İlk üçe giren adaylar Cumhurbaşkanı’na gönderilecek ve Cumhurbaşkanı da tıpkı rektörlük seçimlerinde olduğu gibi çok az oy almış olsa bile adaylardan birini seçebilecek.

BAŞKANVEKİLLERİ: Anayasa Mahkemesi’nde Başkanvekilliği makamı kaldırılacak. Böylece Osman Paksüt’ün Başkanvekilliği görevi de paket yürürlüğe girdiğinde sona erecek. HSYK’da ise Başkanvekili’ni Adalet Bakanı seçecek. Hükümete karşı çıkışlarıyla bilinen HSYK’nın şimdiki Başkanvekili Kadir Özbek’in de paket yürürlüğe girdiğinde görevinin sona ermesi bekleniyor.

VATANDAŞA AYM ÜYELİĞİ: Cumhurbaşkanı’nın Anayasa Mahkemesi’ne 2 üniversite mezunu vatandaşı atama yetkisi ise tartışma yaratacak. Paket yürürlüğe girdiğinde Cumhurbaşkanı Gül tarafından atanacak bu vatandaşlar için sadece “üniversite mezunu” olması kriteri aranacak.

RAPORTÖRLERÜN ÖNÜ AÇILDI: Anayasa Mahkemesi raportörlerine Anayasa Mahkemesi ve HSYK’ya üye seçilme olanağı getirildi. Bu düzenleme ilk olarak akıllara AKP’nin kapatılması davasında kapatmaya karşı çıkan bir rapor hazırlayan Demokrat Yargı Eşbaşkanı Osman Can’ın Anayasa Mahkemesi üyeliğine getirileceği yorumlarına neden oldu.

HAKİM SAVCILARIN KADERİ: Yapısı değişen HSYK’ya, halen Adalet Bakanlığı’nda olan hakim ve savcılar hakkındaki soruşturmaları yürütme yetkisi de verildi. Ancak HSYK dairelerinin hakim ve savcılarla ilgili soruşturma açması için Adalet Bakanı’nın onayı gerekecek.

AYM’DE SON ASKERİ ÜYE: Anayasa Mahkemesi’ne Askeri Yargıtay’dan üye seçimi kalkacak. Böylece Askeri Yargıtay kontenjanından seçilen Necmi Özler emekli olduktan sonra Yüksek Mahkeme’de Askeri Yargıtay temsilcisi kalmayacak.

“ÖCALAN” KAPATMAYA ESAS OLMAYACAK: Meclis’te savunulan görüşlerin dışarda tekrarlanması, Meclis Başkanlığı’nca bu fikirlerin dışarda da tekrarlanması yasaklanmadıkça, kapatma davalarında delil olamayacak. Böylece örneğin DTP’nin kapatılmasının gerekçelerinden biri olan “Kürt sorununun çözümünde Öcalan muhatap alınmalı” görüşü, Meclis dışında da söylendiğinde kapatma nedeni sayılamayacak.

HAKİM VE SAVCILAR SANDIĞA GİDECEK: Teklifin yürürlüğe girmesi halinde adliyelerde görev yapan 10 bini aşkın hakim ve savcı, illerde oluşturulacak sandıklarda HSYK üyesi seçmek için oy kullanacak. Seçimi YSK yürütecek. Birinci sınıf hakim ve savcıların aday olabileceği seçimlerde propaganda yapılamayacak. Adaylar sadece özgeçmişlerini internette yayınlayabilecek. Her hakim ve savcı bir aday için oy kullanacak. Adaylar aldıkları oya göre sıralanarak adli yargıda 7 asıl ve 4 yedek, idari yargıda ise 3 asıl 2 yedek olmak üzere toplam 16 HSYK üyesini seçecek.

FAŞİSTLİK YAPMAYAN FAŞİST PARTİ SERBEST!: Partilerin tüzük ve programlarındaki Anayasa’ya aykırılıklar nedeniyle kapatılmasına ilişkin hüküm çıkarıldı. Böylece tüzük ve programlarında faşizmi, şeriatı, ayrılıkçılığı veya diktatörlüğü savunan partiler kapatılmayacak. Bu partilerin kapatılabilmesi için faşist, şeriatçı, veya diktatörlük yanlısı eylemlerin odağı olmaları gerekecek.