Zincir marketlere yeni soruşturma geliyor! Rekabet Kurumu duyurdu

Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, gıda fiyatlarına ilişkin olarak ikinci soruşturmanın yürütüldüğünü ve üçüncü soruşturmanın da başlayabileceğini söyledi. Bebek mamalarındaki fiyat artışına ilişki hakim olan firmaya yönelik de soruşturma açıldığını belirten Küle, Alman 5'lisi olarak tanımlanan otomobil firmalarına ilişkin de soruşturmanın neticesinin haftaya açıklanabileceğine değindi.

Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, CNN Türk ekranlarında önemli açıklamalarda bulundu. Küle, hastane, otomotiv ve bebek mamasına yönelik olarak da soruşturmalar açıldığını ve bunları sonuçlanması ile bilgilerin paylaşılabileceğini söyledi. Küle'nin açıklamaları şöyle:

"WhatsApp yazışmaları var, çok sayıda belge var"
"Burada bir topla dağıt karteli var. Firmalar birbirleriyle direk iletişim kurmasalar da geleceğe dönük fiyatlar, fiyat artış tarihleri kampanyalar ve indirim tarihlerini malı aldıkları tedarikçileri aracılığıyla belirliyorlar. Dolayısıyla fiyat geçişlerini birlikte sağlamış oluyorlar. Gidiyoruz marketlerde bazı ürünlerde tıpatıp aynı fiyatları görüyoruz. Bunun nedeni de biraz bu. Bazen kendileri direkt irtibat kurmasalar bile tedarikçiler aracılığıyla topla-dağıt kartel şekliyle fiyat geçişlerini birlikte yapıyorlar. Genellikle WhatsApp ya da diğer sosyal medya vasıtaları, mailler ile yapıyorlar. Bizim bu anlamda çok gelişmiş cihazlarımız var. Bu cihazlarla yaptığımız incelemelerde bunları tespit ettik. Çok sayıda belge var. Raporumuzda yazışmaların karşılığı var. Raporumuzda bu yazışmaların karşılığı da var, o yazışmaların etkilerini de raf fiyatlarını da koyuyoruz. Raporumuzda bütün hepsi ayrıntılı şekilde yer alıyor.

"Buralarda fiyat artışı koordine ediliyor"
Örnek olarak market yetkilisi diyor ki 'Abi piyasa yükselirse sorun yok, raf fiyatları salı günü yükselecek. Herkesin organize olması gerekiyor.' Üretici yetkilisi de ona diyor ki; 'Pazartesi 39.95 lira raf fiyatına geçiyoruz, Pazartesi sabah e-posta geçeceğiz.' Buralarda fiyat artışı koordine ediliyor. Buralarda fiyat artışın koordine ediliyor. Fiyat artışını yapmayan başka satıcı varsa yapan diyor ki, 'Ben de fiyatı indireceğim, indirdiğim farkı zarar olarak fatura edeceğim' diyor. Tedarikçi burada panikliyor, ardından indirim yapan satıcıyı ikna ediyor. Bu bir kartel ilişkisi, buna da spesifik olarak topla-dağıt karteli diyoruz. 2018'den bu yana inceledik belgeleri. Yaklaşık 19-20 aylık inceleme sonucu raporumuzu bitirdik. Ardından sözlü savunma nihai karar, dün de gerekçeli kararımızı sitemize koyduk.

(Ortak belirleme tutumu tespiti hangi ürünler üzerinde daha çok gözlemlendi?) Sıvı yağ üzerinde belirgin bir şey var. İkinci bir soruşturmamız daha devam ediyor. 14 tedarikçi ve market, üretici ile ilgili devam eden ikinci soruşturmamız var. Orada hem topla-dağıt karteliyle hem de yeniden satış fiyatının belirlenmesine yönelik bulgularımız var. Üreticinin tedarikçinin raftaki fiyata müdahalesi deniyor. Bu 4054 sayılı rekabet kanununa göre suç teşkil eder. Mutlaka fiyatın pazarda belirlenmesi gerekir.  Soruşturma devam ediyor. Nisan ayı gibi rapor bitecek orada tarafların kimler olduğunu görebilirsiniz. Bittikten sonra ikinci ve üçüncü yazılı savunma süreçleri var, ardından sözlü savunma.2022'nin üçüncü çeyreğinde onun da nihai kararını vermiş oluruz.

Birinci soruşturmaya başladıktan sonra bu delillere ulaştık, karşı incelemeler gerçekleştiriyoruz. Ağ gibi, bir yeri incelerken bir başka ihlali buluyorsunuz. Ama birinci soruşturmaya yetiştiremedik onu zaman olarak. Bu ikinci devam ediyor. Üçüncü soruşturma gereği bile duyabiliriz. Pİyasada rekabet karşıtı birtakım işlemler piyasanın vazgeçilmez yapısı gibi düşünülüyor sanırım ancak bundan teşebbüslerin mutlaka vazgeçmesi lazım. Zincir marketler de olacak, belki yerel marketler de olacak."