Zengin Suriye'liler Sulukule'yi mesken tuttu!
Abone olZengin ‘Beyaz Suriyelilerin’ İstanbul’daki tercihi kentsel dönüşümle yenilenen Sulukule’deki villalar...
Eskiden Romanların oturduğu, sokaklarından darbuka ve
keman seslerinin yayıldığı Sulukule bir süredir ‘Küçük Suriye’
olarak anılıyor.
Vatan gazetesinin haberine göre eski evlerin yıkılıp yerlerine
villa yapılmasıyla bir anda lüks bir mahalleye dönüşen Sulukule ve
çevresi artık Suriyelilere ait okulları, polikliniği, Arapça
tabelalı marketleri, berberleri, aktarları, lokantaları ve hatta
öğrenci yurtlarıyla Halep’in ya da Şam’ın bir mahallesinden farksız
görünüyor. Vatan'dan Emre Eser'in haberine göre Fatih Belediyesi
ile TOKİ işbirliğinin kentsel dönüşüm projesi olan Fatih Sulukule
TOKİ konutları’nın sokaklarında derdinizi neredeyse Türkçe anlatmak
imkansız. 577 konut ve 60 dükkandan oluşan sitede dolu villa sayısı
250 civarında. Burada ülkelerinden kaçarken paralarını çıkarabilen
zengin Suriyelilerin yaşadığı villalar ise 200’u buluyor.
Suriye plakalı cipler...
Sulukule’ deki villaların önünde ya da garajında Suriye plakalı 4x4
cipler, lüks sedan otomobiller eksik olmuyor. Garajların içerisinde
kendi vatanlarından getirdikleri ya da burada sonradan satın
aldıkları arabalar dizilmiş bekliyor. Konutlarda oturan bir çok
genç üniversite mezunu ve ülkesinde durumu iyi olan ailelerin
çocukları. Hepsi dağılan ailelerinden koparak Türkiye savrulmuş.
İçeride gezmeye başladığımızda ilk olarak karşımıza villaların
arasında bir market çıkıyor. Daha sonra bir alt sokağa indiğimizde
ise Suriyeliler tarafından işletilen yan yana dizilmiş berber,
bakkal, lokanta ve aktar dükkanlarını görüyoruz...
300 TL’ye özel okul
Sulukule’nin hemen yakınında Suriyeli göçmenlerin çocuklarına
eğitim veren 3 okul var. Fatih’te, İstanbul Akademi binasının 3. ve
4. katı Akademi İstanbul Suriye Okulu’na dönüştürülmüş. Öğleden
önce dil merkezi olarak kullanılan binada öğleden sonra Fatih ve
çevresinde yaşayan Suriyeliler eğitim alıyor. Yaklaşık 350
öğrenciye sahip okul öğrencilerden dönemlik 300 lira talep ediyor.
Tamamen Suriye’den gelen öğretmenlerin çalıştığı okulda Suriye
müfredatına göre eğitim veriliyor. Matematik, Fen Bilimleri, Arapça
ve İngilizce en fazla gösterilen dersler arasında.
Veresiye defteri Arapça
Sokağın başındaki Hüda markete giriyoruz. İstanbul’da çeşitli
işlerde çalıştıktan sonra babası ve kardeşiyle bir market açan
Muhammed Da’nın veresiye defteri de Arapça. Da, bize Suriyelilerin
yaşadığı Sulukule’yi anlatıyor: “ Sulukule’de genelde geçmişte
Türkiye ile iş yapan şirket sahipleri oturuyor. Bu insanlar
Suriye’den kaçarken parasının belli bir bölümünü çıkarabildi. Bir
çok evde 2-3 aile bir arada kalıyor. Bizim Suriye’de iki kırtasiye
dükkanımız vardı. Savaş sırasında Esad’ın askerleri arabamda bomba
olduğunu iddia ederek el koydular ve beni tutukladılar. Daha sonra
iki dükkanımız yağmalandı. Evlerimiz ve arabalarımız satıldı ama
parasını alamadık. Sahip olduğumuz her şeyi kaybettik. Şimdi burada
yeni bir hayat kurmaya çalışıyoruz.”
Hedefimiz Avrupa ama...
Fransız Dili ve Edebiyatı mezunu Amad Şavah (22), bilgisayar
mühendisi Nour Seman (22) ve ekonomi okuyup Şam’da Tenis koçluğu
yapan Munzari Diyap (22), İstanbul’da hayatın çok pahalı olduğunu
anlatıyor. Kiraların Suriyeliler geldikten sonra iki kat artığını
söylüyorlar. Gençlerden Amad Şavah, “Buradaki arkadaşlarımızın çoğu
Kaçak olarak Avrupa’ya gitmek istiyor. Ancak bu da çok pahalı.
Avrupa’ya yapılacak bir kaçak seyahat kişi başı 7-8 bin euro’dan
başlıyor” diye konuşuyor.
Hastaneleri de var
Mahallede sadece Suriyelilerin işlettiği dükkanlar yok. Sitenin
bulunduğu mahallenin 200 metre ötesinde Suriyeliler için açılan ve
içinde yine Suriyeli doktor ve hemşirelerin çalıştığı bir Hastane
bulunuyor. Fatih’te 3 katlı bir binanın giriş katında yer alan
hastane aslında bir poliklinikten hallice hizmet veriyor. Yaklaşık
5 doktor burada gelen hastaları tedavi ediyor. 4-5 odası bulunan
polikliniğin içinde tahlillerin yapıldığı bir laboratuar, yine
küçük tedaviler için kullanılan bir müdahale odası, ecza deposu ve
doktorların hastalarla görüştüğü muayenehaneler bulunuyor. Detaylı
olmayan kan ve idrar tahlilleri yapılıyor. Hasta başına 20 TL
muayene ücreti alınıyor. Bir çok Suriyeli kendi dillerinde
rahatsızlıklarını ifade edebildikleri için buraya geliyor.
Doktorların yazdığı reçetelerdeki ilaç kliniğin ecza deposundan
hastalara veriliyor. Merkezde tek yasak var onu da hemşire bize
zayıf Türkçesiyle şöyle söylüyor: “Türk hastalara bakmıyoruz.
Sadece Suriyeliler. Türklere tedavi yasak.”
Öğrenci evinde yatak başına 300 TL kira
Bu villalarda yaşayan Suriyeli nüfusunun büyük bölümünü gençler
oluşturuyor. Ailelerinden kopan 20’li yaşlardaki bir çok Suriyeli
genç için bu evler artık birer yurt odasına dönmüş. Daire içinde
yatak başına 300 lira kira ödüyorlar. Biz de 16 kişinin kaldığı 2+1
odalı bir eve konuk oluyoruz. İki odada 8’er ranza var. Ranzaların
hemen altı ve yanı başında torbalar içinde eşyaları bulunuyor. Tek
mutfak, tek banyo ve tuvalet yaşamı daha da zorlaştırıyor. 16
kişiden alınan aylık kira geliri ise tam 4 bin 800 lira.