Zengin fakirin 4.5 katı harcıyor

Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) 2003 Hanehalkı Bütçe Anketi sonuçlarına göre, milli gelirden aldığı pay açısından en fakir kesim olan 1. grubun toplam tüketim harcamaları içinde 2002 yılında yüzde 9.3 seviyesinde olan payı 2003 yılında yüzde 8.8'e geriledi. Buna karşılık en yüksek gelire sahip olan ve 5. grupta yer alan yüzde 20'lik kesimin toplam tüketim içindeki payı ise yüzde 38.2'den yüzde 39.8'e çıktı. Böylelikle 2002 yılında en zengin grup ile en fakir grup arasında 4.1 kat olan tüketim harcamaları içindeki pay farkı 4.5 kata yükseldi. Aynı dönemde 2'inci gruptaki yüzde 20'nin tüketim içindeki payı çok fazla değişmezken yüzde 13.2'den 13'e geriledi. Üçüncü yüzde 20'lik dilimde yer alanların tüketim içindeki payı yüzde 17.2'den yüzde 16.7'ye, 4. yüzde 20'lik dilimde yer alanların payı ise yüzde 22'den yüzde 21.7'ye geriledi. GIDA HARCAMALARI En fakir grup olan 1. grubun 2002 yılında yüzde 13.5 olan gıda tüketimi içindeki payı 2003 yılında yüzde 13.1'e geriledi. 2. yüzde 20'lik grubun gıda tüketimi içindeki payı yüzde 17.2'den yüzde 16.9'a, 4. grubun payı yüzde 22.6'dan yüzde 22.2'ye düşerken, en üst gelir grubu olan 5. grubun payı yüzde 27.1'den yüzde 28.2'ye çıktı. 3. grubun gıda harcamaları içinde yüzde 19.5 olan payı ise değişmedi. DAR GELİRLİNİN ALKOL VE SİGARA TÜKETİMİNDEKİ PAYI En az gelire sahip yüzde 20'lik 1. dilimin gıda harcamaları içindeki payındaki azalışa karşılık alkollü içecekler, sigara ve tütün dalındaki toplam tüketim içindeki payında artış görüldü. Nitekim toplam alkol ve sigara tüketimi içinde 2002 yılında yüzde 10.2 pay alan bu kesimin payı yüzde 11.3'e yükseldi. Buna karşılık en yüksek gelire sahip 5. grubun alkol ve sigara tüketimi içindeki payı yüzde 31.2'den yüzde 31'e indi. GİYİM VE AYAKKABI TÜKETİMİ En az gelire sahip ilk yüzde 20'nin giyim ve ayakkabı tüketimi içindeki payı yüzde 7.5'ten yüzde 6.4'e gerilerken, en üst gelir grubunda bu oran yüzde 42.8'den yüzde 44.2'ye çıktı. Bir başka deyişle 100 liralık giyim harcamasının 44.2 liralık bölümü en üst gelir grubunda yer alan yüzde 20'lik dilim tarafından gerçekleştirildi. KONUT, SU, ELEKTRİK, GAZ Konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar tüketimi içinde en yüksek gelire sahip 5. grup dışındaki diğer tüm grupların payı azaldı. Nitekim en az gelire sahip ilk yüzde 20'nin konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar tüketimi içindeki payı yüzde 9.5'ten yüzde 9.3'e inerken, en yüksek gelire sahip yüzde 20'lik dilimin payı yüzde 35.2'den yüzde 37.5'e çıktı. MOBİLYA VE EV ALETLERİ ORTA GELİR GRUBUNA Bu arada, mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri tüketimi içinde yüzde 50.1 payı olan en yüksek gelire sahip 5. dilimin payı yüzde 43.4'e, en düşük gelire sahip 1. gurubun payı da yüzde 7.6'dan yüzde 6.4'e geriledi. Buna karşılık ikinci, üçüncü ve dördüncü yüzde 20'lik dilimlerin mobilya,ev aletleri ve ev bakım hizmetleri tüketimi içindeki paylarında artış yaşandı. SAĞLIK HARCAMALARI Sağlık harcamaları içinde 2003 yılında bir önceki yıla göre payı artan tek grup ise en yüksek gelire sahip 5. grup oldu. Bu grubun payı yüzde 37.9'dan yüzde 43.5'e çıkarken, diğer 4 grubun sağlık harcamaları içindeki payı azaldı. ULAŞTIRMA HARCAMASININ YÜZDE 58'İ EN ZENGİN GRUBUN Ulaştırma harcamaları içinde 2002 yılı içinde yüzde 49.3 payı alman en yüksek gelire sahip 5. yüzde 20'lik dilimin payı yüzde 58.2'ye kadar çıktı. Diğer 4 grubun ulaştırma harcamaları içindeki payı ise azaldı. Haberleşme harcamalarında en düşük gelir grubunun payı yüzde 7.1'den yüzde 6.2'ye inerken, en zengin grubun payı yüzde 43.8'den yüzde 44.5'e yükseldi. DAR GELİRLİNİN EĞLENCE VE KÜLTÜR HARCAMASI ARTTI Eğlence ve kültür harcamaları içinde yüzde 2.7 olan en düşük gelir grubunun payı yüzde 3.5'e çıkarken, en yüksek gelir grubunun payı yüzde 62.9'dan yüzde 59.5'e geriledi. Buna karşılık en az gelire sahip yüzde 20'nin eğitim hizmetleri içindeki payı yüzde 2.6'dan yüzde 1.2'ye düştü. En üst gelir grubunun payı ise yüzde 62.2'den yüzde 69.1'e fırladı.