Zekeriya Alp: Tek amacımız var; adil, tarafsız ve eşit mesafede olmak
Abone olMerkez Hakem Kurulu Başkanı Zekeriya Alp, “VAR Sistemi'ni en iyi şekilde değerlendirmek, en verimli şekilde kullanmak için büyük çaba gösteriyoruz. Türk hakemliği olarak neredeyse her hafta maalesef tartışmaların odağında kaldık. Hakemlerimizin tabi ki en önemli görevi adil düdük çalmak, adaleti sağlamak. Bunu sağlıyorlar, sağlayacaklar da. Bizim tek bir amacımız var adil, tarafsız davranmak ve herkese eşit mesafede olmak” dedi.
Antalya’da düzenlenen 2019-2020 Sezonu MHK Kış Semineri bugün
başladı.
Merkez Hakem Kurulu Başkanı Zekeriya Alp açılış töreninde yaptığı konuşmada 6 aylık süreçte MHK olarak hayata geçirdikleri projelere değinerek, "Futbolda VAR Sistemi'nin uygulanmasıyla birlikte, dünya hakemliği çok önemli bir süreçten geçiyor. Bizler de bu dönemde VAR Sistemi'ni en iyi şekilde değerlendirmek, en verimli şekilde kullanmak için büyük çaba gösteriyoruz. Ancak tüm çaba ve iyi niyetli çalışmalarımıza rağmen bazı tartışmaların önüne geçmemiz mümkün olmuyor. Bildiğiniz üzere futboldan çok hakemlerimizin ve VAR'ın konuşulduğu bir ilk yarıyı geride bıraktık. Türk hakemliği olarak neredeyse her hafta maalesef tartışmaların odağında kaldık. İlk yarıya baktığımız zaman, hakemlerimiz için iyi geçtiğini söyleyebiliriz, ancak gönlümüz arzu etmemesine karşın kamuoyunun tartıştığı kararlar da yaşandı. Peki bu hatalarla birlikte neleri tartıştık? VAR gerektiği gibi kullanılmıyor, hakem ceza almamak için VAR'a gitmiyor, penaltılar tekrarlanmıyor, itmeler, çekmeler, penaltı kararları, fauller, kırmızı kartlar, atamalar... Öncelikle VAR uygulamaları konusunda önemli birkaç noktaya dikkatinizi çekmek istiyorum. VAR uygulamalarında altın kuralımız belli; IFAB Protokolüne, yani VAR'ın anayasasına uymak. VAR'ın anayasasında da belirtildiği üzere VAR açık ve bariz hataya karışır. VAR, sana göre, bana göre pozisyonlara yani gri pozisyonlara karışamaz. Ve VAR, inceleme için çağırıyorsa hakem VAR'a gitmek zorundadır. Ve VAR uygulanmaya başladığından beri VAR'ın hakemi izlemeye davet ettiği ve hakemin girmediği bir pozisyon olmamıştır ve olmayacaktır. Bu konuda maalesef yanlış bir algı olduğunu görüyoruz. İlk yarıda hakemlerimizin performansını değerlendirirken VAR'a bu yönüyle bakmak gerekiyor” diye konuştu.
"VAR'ın teknolojik boyutunda sorunumuz yok"
VAR hakkında istatistiki verilere değinen Alp, “Süper Lig'de 153
maçta 65 karar VAR'dan düzeltildi. VAR incelemeleriyle, 26 penaltı,
17 gol, 8 kırmızı kart verildi. 10 tane gol, 3 penaltı, 1 yanlış
kart iptal edildi. VAR'a gidilen pozisyonlardan ise sadece 4'ünde
karar değişmedi. Bu rakam geçen sezon ilk yarıda 23'tü. Buradan da
anlaşılıyor ki, gereksiz OFR'lerin sayısı azalmış durumda. Bu
rakamlardan VAR'ın Türk futbolunda 65 kararla hakkaniyetli bir
şekilde önemli bir katkı sağladığını gözlemliyoruz. Düzeltilen
karar sayısının geçen sezon da 70 olduğunu hatırlatmakta fayda
görüyorum. VAR'ın teknolojik boyutunda sorunumuz yok, mevcut en
ileri teknolojiyi kullanıyoruz. Teknolojik desteği için Futbol
Federasyonumuza teşekkür ediyoruz” şeklinde konuştu.
“VAR’da hakem eksikliğimiz mevcut”
VAR görevini yapacak hakem sayısının az olduğunu söyleyen Alp,
“Eksiğimiz insan kaynağı, yani VAR olarak görev yapacak
hakemlerimizin sayısının az olması. Her hafta 9 Süper Lig maçımız
var; 9 hakem, 9 VAR, 9 dördüncü hakem, 9 da AVAR görevlendirmemiz
gerekiyor. Yine TFF 1. Lig maçlarımıza da üst düzey hakemleri
gönderiyoruz. Ve MHK olarak bir hakemi o hafta sadece bir maçta
kullanıyoruz. Bu eksiğimizi gidermek için, çok önemli bir çalışma
içerisinde girdik ve 2. ligde görev yapan hakemlerimizin hepsini
taradık. Burada eğitimlerini tamamlayan hakemlerimizle birlikte
ligin ikinci yarısında 10 VAR, 3 AVAR daha kadromuza katılıyor.
İkinci yarıda bu hakemlerimizle birlikte daha başarılı uygulamalar
yapacağımıza inanıyoruz” ifadelerini kullandı.
“Atamalarda ödül-ceza uygulaması var”
Hakem atamaları hakkında konuşan Alp, “İlk yarıda kulüplerimiz
tarafından gündeme getirilen konulardan birisi de atamalar ve
hakemlere uygulanan ceza kriterleriyle ilgili konulardı. Sistemimiz
öncelikle ödül ceza uygulamasına dayanıyor. Hakem değerlendirmemiz
100 üzerinden gerçekleşiyor. 85 sınır notumuz. Gözlemcilerimiz
hakem yönetimi ilgili değerlendirmeleri yapıyor, sisteme giriyor.
Hakem ile gözlemci arasındaki olası kişisel ilişki olabilir
düşüncesiyle gözlemciye sadece değerlendirme yaptırıyoruz, not
verdirmiyoruz. Notu sistem belirliyor. Gözlemcilerimiz bile, sistem
sonucu oluşan hakem notunu bilmiyor. Siyah beyaz hatada 25 puan
düşülüyor. Başarılı hakemlerimiz ertesi hafta maç alıp
ödüllendiriliyor ama hata yapan hakemlerimiz cezalı oluyor ve ceza
puanına göre maç alamıyor. Süper Lig hakemlerimizi kendimiz tayin
ediyoruz ve bilgisayar programından atamaya engel bir durum olup
olmadığını kontrol ediyoruz. VAR hakemlerimiz ise 6 puan üzerinden
değerlendiriliyor. 3-4 hafta öncesinde atama planlarımızı yapıyoruz
ve hakem performanslarına göre bunları güncelliyoruz ve nihai
atamaları gerçekleştiriyoruz. Eğer VAR'da kadro sayısı açısından
çok zorda kalırsak en az ceza puanı alan hakeme görev
verebiliyoruz. Aksi takdirde ceza alan hakemler mutlaka
dinlendiriliyor” dedi.
“MHK olarak pes etmeyeceğiz”
Adil yönetim için ellerinden geleni yaptıklarını söyleyen Alp, “İlk
yarıda futbol ailesinin birçok kesiminin şikayetleri oldu. Güven
ortamının sağlanması ve adaletli yönetimler istendi. Hakemlerimizin
tabi ki en önemli görevi adil düdük çalmak, adaleti sağlamak. Bunu
sağlıyorlar, sağlayacaklar da Bizim tek bir amacımız var adil,
tarafsız davranmak ve herkese eşit mesafede olmak. Biz hakem ailesi
olarak bunun için büyük çaba gösteriyoruz. Ancak güven ortamı el
birliği ile olur. Bunun için herkes birbirine güven duymalı, destek
olmalı. Hakemlerimize futbol ailesinin güven duymasını, destek
olmasını bekliyoruz. Onların görevlerini layıkıyla yapabilmeleri
için, karşılıklı güven ortamının oluşması şart ve Türk futbolunun
daha güçlü olması için bunu hep beraber yapmalıyız. Hakem
kardeşlerimiz gerekli dersleri çıkarttılar ve ikinci yarıda
inanıyorum performanslarını yukarı çekeceklerdir. Bizler de takım
olarak bir mücadeleye soyunduk, MHK olarak sonuna kadar en iyi
şekilde bu savaşı vereceğiz. Pes etmeyeceğiz. Amacımız bu camiaya
bir şeyler katmak. Çok katkı sağlayacağımıza da inanıyoruz”
açıklamasını yaptı.
Zekeriya Alp, konuşmasının son bölümünde, MHK olarak 6 aylık
süreçte şu projeleri hayata geçirdiklerini anlattı :
“Şimdi de göreve geldiğimiz 4 Temmuz 2019 tarihinden itibaren 6
aylık sürede yaptığımız çalışmaları paylaşmak istiyorum. İlk olarak
stratejik bir plan oluşturduk ve bu plan dahilinde önemli adımlar
attık. Daima "eğitim, eğitim eğitim" diyoruz. Zamanımızın büyük
bölümünü eğitim çalışmalarına ayırıyoruz. UEFA ve FIFA'nın en
değerli uzmanları ile çalışıyoruz. Eğitimle birlikte yeni hakemler
yetiştirme yolunu seçtik. Genç hakemlere çok değer veriyoruz. Bunun
için mücadele veriyoruz. VAR ve AVAR olarak hazırladığımız 9 tane
hakemimizi Üst Klasman seminerimize davet ettik ve şu an
aramızdalar. İnşallah zaman içerisinde bu arkadaşlarımız başarılı
olacak ve üst liglerde görev alacaklar. Kadroyu gençleştirme, Türk
hakemliğine yeni yüzler kazandırma çalışmalarımız devam ediyor. İlk
yarıda dikkat ederseniz, genç hakemlerimizden önemli performanslar
izledik. Bu hakemlerimiz tecrübeli ağabeylerinin de destekleri ile
önemli noktaya gelecekler, onları Türk hakemliğinin geleceği olarak
değerlendiriyoruz. Alt liglerden belirlediğimiz hakemler, eski FIFA
hakemlerinden kurduğumuz scout ekibi vasıtasıyla takip ediyoruz,
gelişimlerini gözlemliyoruz. MHK Hakem Gelişim Programlarının en
önemli parçası olan Hakem Gelişim Kampları Ekim ayında Riva'da ve
Aralık ayında Ordu'da olmak üzere iki kez düzenlendi. Bölgelerden
seçilen gelecek vaat eden hakemlerin davet edildiği ve UEFA CORE
projesinin benzeri olan kamplarda, genç hakemlere teorik eğitimler
veriliyor, saha uygulamaları yapılıyor, maç yönetmeleri sağlanıyor
ve MHK üyeleri ile koçlar eşliğinde gelişimlerinin takip edilmesi
amaçlanıyor. Bu projeden gelecek hakemleri de ilerleyen süreçte
Türk hakemliğine kazandırmak istiyoruz.
Üst Klasman Hakem kadrosunda bulunan ve bulundukları konumda
gelişim göstermesi beklenen hakemler için mentörlük çalışması grubu
oluşturuldu. Hakemlere bireysel mentörler atandı ve belirlenen
periyot içinde koyulan hedefler doğrultusundaki gelişimlerinin
takip süreci başlatıldı.
Yeni bir VAR kadrosu oluşturuyoruz. Alt liglerdeki hakemlerimizi
VAR konusunda önemli bir eğitim sürecinden geçirdik. İkinci yarıda
10 VAR, 3 AVAR'ı sahaya süreceğiz. VAR hakemlerinin teknolojiyi
yatkın ve genç isimler olmasına önem veriyoruz. Hakemliği
bırakacak, son dönemlerini yaşayan isimleri VAR olarak görev
yapması için gerekli düzenlemeleri yaparak çalışmayı
planlıyoruz.
Eski futbolcuların hakemlik yapması için resmi adımları attık,
Türkiye Profesyonel Futbolcular Derneği ile yaptığımız iş birliği
sonrasında Riva'da 25 eski futbolcuyu eğitimden geçirdik. Yakın bir
zamanda aday hakem olarak görev yapmaya başlayacaklar.
Kadın hakemliği en çok önem verdiğimiz konuların başında geliyor.
Avrupa ile kıyaslandığında bu konuda geride kaldığımız bir
gerçektir. Talimatlarda yapılan değişikliklerle, kadın hakemlerin
erkek liglerinde maç yönetmesinin önü açıldı. Dolayısıyla bu bir
başlangıç adımıdır. Kadın hakemlerimiz 2. lig ve 3.lig maçlarında
görev almaya başladılar.
Görüntü analizi çalışmalarımızla hakemlerimizin standart karar
vermeleri için büyük çaba harcıyoruz. Seçtiğimiz tartışmalı
pozisyonların görüntülerini Süper Lig ve 1 Lig'de görev yapan
hakemlerimize, gözlemcilerimize gönderip "Ne karar verirdiniz?"
diye soruyoruz. İlk yarıda 123 tane pozisyonu bu şekilde 81 hakem
ve gözlemcimize yolladık, sonuçlarını standart yönetimleri sağlamak
için eğitim çalışmalarımızda kullanıyoruz.
Bir diğer projemiz birlikte çalışalım projesi Hakemlerimizin kural
kitapçığıyla ilgili güncel kalmaları için Birlikte Çalışalım
Projesi'ni hayata geçirdik. Bu proje kapsamında, her hafta Perşembe
günü hakemlerimize bir form gönderiyoruz, formda 5 soru yer alıyor,
soruları doldurup bize gönderiyorlar. Böylece kural kitabını okuyup
güncel kalıyorlar.
Birer cümleyle diğer çalışmalarımızı da sıralamak istiyorum. Aylık
toplantılarla danışmanımız Jaap Uilenberg, UEFA'nın yeni eğitim
modellerini kullanarak analizler yapıp hakemlerimizin eksik
noktalarını gidermeye çalıştı. Jaap Uilenberg ve John West Larsen
tarafından gerçekleştirilen maç izleme çalışmaları ve maç sonu
toplantıları, illerdeki eğitimcilerin seviyesini yükseltmek için
eğitimcinin eğitimi seminerleri, UEFA hakem konvansiyonu üyesi
diğer ülkelerle yapılan işbirliği çalışmaları bu süreçte yaptığımız
diğer önemli işlerdi.
MHK olarak en önemli hedeflerimizden birisi Avrupa'da
hakemlerimizin daha çok başarılı olması, daha çok maç alması.
Uluslararası alanda 1 Temmuz'dan bu yana hakemlerimiz toplam 53 maç
yönetti. Gözlemcilerimize 38 maç geldi. Biliyorsunuz, 1 Ocak 2020
tarihi itibariyle görev yapacak FIFA listelerini belirledik. FIFA
Hakemi listesine Arda Kardeşler, FIFA Plaj Hakemi listesine Gökhan
Barçın dahil oldu. Ayrıca FIFA hakemimiz Ali Palabıyık 1.
Kategoriye yükseldi. Bu törene katılarak bizleri ve ülkemizi temsil
eden hakemlerimizi bu mutlu günlerinde onurlandıran Sayın TFF
Başkanımıza, TFF Yönetim Kurulu üyelerimize Türk hakemliğine
destekleri için çok teşekkür ediyorum. Yine tüm katılımcılara
şükranlarımı sunuyorum. Huzurlarınızda bu seminerde hakemlerimize
değerli katkılar sağlayacak olan Eğitim Danışmanımız Jaap
Uilenberg, UEFA Yardımcı Hakem Eğitimcisi Giovanni Stevanato, UEFA
Gözlemcisi Jorn West Larsen ve UEFA Hakem Fiziksel Gelişim
Sorumlusu Werner Helsen'e teşekkür ediyorum. Kendilerinin
eğitimleri ile hakemlerimiz çok daha iyi olacaklardır. Seminerin
Türk hakemliğine ve Türk futboluna hayırlı olmasını diliyorum."