2019'un son günlerinde hayatlarımıza giren koronavirüsün (Kovid-19) gezegenimizin bir numaralı ortak gündemi olmaya devam ediyor. Virüs son dönemde varyantları ile can almaya devam ediyor.Kovid-19'un Hindistan'da ortaya çıkan ve 'Delta' adı verilen tipi tüm dünyada yayılmaya ve vaka sayılarını artırmaya devam ediyor. Haliyle son dönemde pek çok ülke takviye doz kararı aldı.Bu kararın ardından pek çok ülkenin Sağlık Bakanlığı yetkilileri, bilim insanları ve doktorlar aşılarda görülen yan etkileri açıkladı ve topluma 'korkulacak bir etki yok' mesajı verdi.Ancak ABD'de yan etki tartışmalarına bir yenisi eklendi. Ülkede pek çok kişi aşı olduktan sonra lenf bezlerinin şiştiği şikayeti ile doktora başvurdu. Bunun üzerine doktorlar ile görüşen CNN International bu durumun normal olduğunu okurları ile paylaştı. Haberde görüşüne baş vurulan doktor 'Aşının neden olduğu şişmiş lenf bezleri geçicidir, zararsızdır ve aşının işe yaradığının bir işaretidir' ifadelerini kullandı.Uzmanlara göre, aşıdan sonra bağışıklık sistemi aktive edildiğinden ve bir antikor ordusu oluşturduğundan koltuk altı bölgesindeki lenf düğümleri bazen şişebilir.Massachusetts General Hospital'da meme görüntüleme şefi ve Harvard Tıp Okulu'nda radyoloji profesörü olan Dr. Connie Lehman, bu şişmiş lenf bezlerinin mamogram ile tespit edilebildiğini belirtti.Doçent Dr. Lisa Ann Mullen ise sadece Kovid-19 aşılarının değil, grip aşısı, zona aşısı ve difteri/tetanoz/boğmaca (D-TaP) aşısının da lenf bezlerinin görünümünü geçici olarak değiştirebileceğini söyledi.Mullen, 'Ekim ayında mamogramlarda grip aşısından kaynaklanan genişlemiş lenf düğümlerini sık sık görüyor' sözleri ile tabiri caizse tartışmalara son noktayı koydu.İngiltere'de yapılan araştırma ile Türkiye'de de kullanılan Pfizer-BioNTech koronavirüs aşısının takviye dozunu yani 3'üncü dozunu alan kişilerde görülen en yaygın 5 yan etki belirlendi.Buna göre, aşıdan birkaç gün sonra her 5 kişiden 4'ünün kolunda ağrı oldu. Hastaların yüzde 64'ü halsizlik şikayetinde bulundu. Her 2 kişiden 1'i baş ağrısı şikayetinde bulunurken çok nadir de olsa ufak bir grupta kas ağrısı ve titremeye rastlandı. Söz konusu çalışma geçtiğimi günlerde ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) tarafından yayınlanan sonuçlar ile örtüşüyor.Salgın konusunda en yetkili kurum olarak gösterilen CDC 12 Ağustos ile 19 Eylül arasında üçüncü bir koronavirüs aşısı olan kişileri analiz etmiş ve katılımcıların yüzde 71'i enjeksiyon yerinde ağrı, yüzde 56'sı yorgunluk ve yüzde 43.4'ü baş ağrısı yaşadığını bildirmişti.Aynı çalışmaya göre, katılımcıların yüzde 28,3'ü çoğunlukla aşıdan sonraki gün olmak üzere günlük aktivitelerini gerçekleştiremediklerini söyledi. Katılımcıların yüzde 1,8'i için tıbbi bakım istendi.CDC tarafından yayınlanan sonuçlara göre, katılımcıların %0,1'i hastaneye başvurdu. Raporda tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyulmasının nedeni belirtilmedi, ancak CDC bu kişileri takip ettiklerini söyledi.CDC'nin raporu, üçüncü dozun reaksiyonlarının çoğunun hafif veya orta derecede olduğunu söyledi ve dikkat çeken bir yan etki bulunmadığının altı çizildi.Öte yandan aşıların Kovid-19'a yakalanma oranını ve yakalanılsa bile hastaneye yatışı ciddi derece azalttığı kanıtlandı. Ancak çift aşı olanlar için İngiltere'den bir uyarı geldi."Zoe Covid Belirtileri" adlı araştırmayı yürüten Profesör Tim Spector, canlı yayın konuğu olduğu bir televizyon programında varyantların ve aşının uygulanmasının ardından koronavirüs semptomları değiştiğin altını çizdi.İngiltere Sağlık Bakanlığı'nın hazırladığı belirti listesi hakkında konuşan İngiliz profesör 'Kesin olarak söyleyebileceğimiz tek şey, şu anda ilk beş semptomun hükümetin bahsettiğinden çok farklı olduğu' dedi.İngiltere Sağlık Bakanlığı'nın en yaygın Kovid-19 belirtileri listesinde ilk sıradalar yüksek ateş, devamlı öksürük ve tat & koku kaybı yer alıyor. İngiliz profesöre göre bu semptomlar artık çok nadir görülüyor.'Gerçekle yüzleşmemiz gerekiyor... Kovid'li çoğu insan soğuk algınlığı benzeri semptomlar gösteriyor' diyen Spector, bu belirtileri gösteren herkesin koronavirüs olma riskine sahip olduğunun altını çizdi.Soğuk algınlığı belirtileri arasında burun akıntısı veya tıkanıklığı, boğaz ağrısı, düşük dereceli ateş, halsizlik, hafif vücut ağrıları veya hafif baş ağrısı, hapşırma, nefes almada hafif zorlanma ve öksürük bulunur.