Yüzde 7 barajında el sıkışmışlardı: Seçim için masadaki yeni formül

Seçim barajının yüzde 7'ye indirilmesi konusunda anlaşan AK Parti ve MHP'nin masasındaki seçim formülü netleşmeye başladı.

AK Parti, her seçim çevresinin 7 milletvekilinden oluşmasını önermişti. MHP ile yapılan temaslardan sonra her seçim çevresinin en fazla 12 milletvekilinden oluşacak şekilde belirlenmesi gündeme geldi.

Türkiye Gazetesi'nde Yücel Kayaoğlu imzasıyla yer alan habere göre Cumhur İttifakı 2022 başına kadar değişiklikleri Meclis gündemine getirmeyi planlıyor.

Daraltılmış bölge için orta yol formülü

Seçim barajının yüzde 7’ye indirilmesi konusunda anlaşan AK Parti ve MHP, seçim mevzuatında yapılacak diğer değişikliklerle ilgili çalışmalarını sürdürüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, seçim yasası ile ilgili düzenlemelerin yeni dönemde Meclis gündemine getirileceğini açıklamıştı. Bu kapsamda her iki parti yönetimi de seçim mevzuatı üzerindeki çalışmayı hızlandırdı.

En az bir yıl önce kanunlaşmalı

Anayasa’ya göre, seçim yasalarında yapılacak değişikliklerin uygulamaya girmesi için, seçim tarihinden bir yıl önce Meclis’te kanunlaşması gerekiyor. Bu takvimi de dikkate alan AK Parti ve MHP yönetimi, en geç 2022 yılı başında seçim yasasında yapılacak değişiklikleri Meclis gündemine getirmeyi hedefliyor. AK Parti ile MHP arasında yürütülen temaslarda, seçim barajının yüzde 7’e indirilmesi konusunda bir uzlaşma çıkmıştı.

Seçim mevzuatında yapılacak değişikliklerin en önemli başlıklarından birini de ‘daraltılmış bölge’ sistemi oluşturuyordu. MHP, başından beri dar veya daraltılmış bölgeye itiraz ediyor. AK Parti son olarak, daraltılmış bölgeye benzer bir sistemi gündeme getirmiş ve her seçim çevresinin 7 milletvekilinden oluşmasını önermişti. Ancak MHP bu öneriye de itiraz etti. İki parti arasında yürütülen temaslarda gündeme gelen son formül ise seçim çevresi sayısının en fazla 12 milletvekilinden oluşacak şekilde belirlenmesi oldu. AK Parti kaynakları, bu yöntemin ‘Daraltılmış veya dar bölge sistemi’ anlamına gelmediğini, seçim çevresi sayısının artırılmasına yönelik bir ara formül olarak değerlendirildiğini dile getirdi. MHP’nin de her seçim çevresinin 12 milletvekilinden oluşmasına sıcak baktığı belirtiliyor.

Nedir bu daraltılmış bölge

Dünyada farklı ülkeler farklı seçim sistemleri uyguluyor. Dar bölge seçim sistemine göre, ülke seçilecek milletvekili sayısı kadar seçim bölgesine ayrılıyor ve her bölgeden bir milletvekili seçiliyor. Yani Türkiye’de 600 milletvekili varsa, ülke geneli 600 seçim çevresine ayrılıyor. Daraltılmış bölge sisteminde ise seçim bölgeleri; 3 veya 5 milletvekili çıkaracak şekilde seçim çevrelerine ayrılıyor ve barajı geçen partiler aldıkları oya göre milletvekilliği kazanıyor. Daraltılmış bölge seçim sistemi, Türkiye’de 1987 ve 1991 yıllarındaki seçimlerde de uygulanmıştı. Bugün tartışılan sistem ise doğrudan daraltılmış bölge sistemini yansıtmıyor. MHP, her seçim çevresinin 3, 5 veya 7 milletvekilinden oluşması önerisine ‘Etnik yapıları güçlendireceği’ gerekçesiyle karşı çıkıyor.

Muhtarlardan itiraz

Öte yandan, seçmen göçünün önlenmesi için, muhtarlık seçimlerinin yerel seçimlerden ayrı bir tarihte yapılmasına yönelik önerinin ise gündemden kalkabileceği belirtiliyor. AK Parti kaynakları, seçim tarihlerinin ayrılmasına muhtarlardan da itiraz geldiğini belirterek, bu konuda son kararın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile MHP lideri Bahçeli’nin vereceğini kaydetti. Cumhurbaşkanı Erdoğan daha önce muhtarlık seçimlerinin yerel seçimlerden farklı bir tarihte yapılmasında fayda olduğunu dile getirmişti.