Yunanistan krizi, Euro için hayati tehdit mi?
Abone olYunanistan ile AB yetkilileri arasındaki görüşmelerdeki kopuş, Berlin ve diğer Euro Bölgesi hükümetlerini büyük bir tehlike ile karşı karşıya getiriyor. BBC Ekonomi Editörü Robert Peston'ın değerlendirmesi.
Borç yükü altındaki Yunanistan ile diğer Euro Bölgesi hükümetleri arasındaki, yeni bir mali ve ekonomik anlaşmaya yönelik görüşmelerin dün gece tartışmalar arasında kopma noktasına gelmesi, finans tarihinin en uzun blöfleşmesinde sadece yeni bir dönemeç değil.
Bu kopuş, Berlin ve diğer Euro Bölgesi hükümetleri için tehlikenin ne kadar büyük olduğunu ilk kez net biçimde gözler önüne seriyor.
Meselenin özünde Berlin, Madrid, Lizbon, Dublin diğer başkentlerin Yunanistan'ın şu anki kurtarma programının uzatılmasını ve yardım şartlarını kabul etmesi ısrarı yatıyor.
Euro'nun uzun vadeli başarısı
Almanya ve diğerleri için Euro'nun uzun vadeli başarısı, kuralların ve bu kuralların uygulanma biçimnin, her koşulda ve herkes için geçerli olduğu algısına bağlı.
Yunanistan için bir istisna oluştururlarsa, gerek siyaset gerekse adalet gereği, İrlanda, Portekiz, İspanya ve Kıbrıs'taki kemer sıkma programlarını da gözden geçirmek zorunda kalacaklarından korkuyorlar.
O halde de Euro Bölgesi güvenilir bir yönetim yapısından yoksun, ekonomik çıkarlar gereği ordan oraya sürüklenen aceleyle yaratılmış bir parasal birlik gibi görünecektir.
Ya da en azından onların endişesi bu.
Bu da sürekli ekonomik ve finansal istikrarsızlığa yol açacaktır.
Ama onlar için daha da kötü bir sonuç, Yunanistan'ın Euro'dan çıkması olur.
Bu da muhtemelen Euro'ya yönelik olarak, Yunanistan için mali ve finansal kuralları eğip bükmekten daha da ciddi bir varoluşsal tehdit anlamına gelir.
Euro kalıcı mı, gidici mi?
Teoride Euro sonsuza dek var olacak; ilişkili tüm yasalar da bunu söylüyor.
Bu para birimi Yunanistan için sonsuza kadar kalıcı olmayacaksa, bu, Euro'nun herhangi başka bir ulus, hatta Almanya için bile sonsuza kadar kalıcı olmaması anlamına gelir.
Berlin ne derse desin, Yunanistan Euro'yu bırakırsa, dünyanın en büyük likidite veya nakit havuzlarını kontrol edenler, Euro'dan çıkacak bir sonraki ülke üzerinde bahis oynamak için kafa yormaya başlayacak.
Bu durum gerçekleştiğinde de, Euro'nun parçalanmasını tersine çevirmek neredeyse imkansız hale gelir.
Küresel sermayeye erişimde, savunmasız ve güçlü Euro Bölgesi ekonomileri arasındaki engin ve giderek genişleyen uçurum ekonomik performansları arasındaki ayrımları daha da güçlendirecektir.
Büyük kumar
Yani, Yunanistan ve Maliye Bakanı Yanis Varufakis, Euro'dan çıkışlarının Berlin tarafından büyük bir varoluşsal tehdit olarak görüleceği yönünde, büyük bir kumar oynuyor.
Diğer taraftan, Euro'dan çıkış Syriza hükümeti için de varoluşsal bir tehdit oluşturuyor. Çünkü Yunan halkının çoğunluğu Euro Bölgesi'nde kalmak istediklerini söylüyor.
Ancak Syriza, Yunanistan Euro'yu terk ederse, bir süre için oldukça fakir olsa bile ülkenin ayakta kalacağından emin olabilir.
Buna karşılık, Berlin, Paris ve diğerleri Yunanistan'ın çıkışı halinde Euro'nun kalıcılığından o kadar emin olamaz.
Çünkü böyle bir durum, Euro'nun temel amacı olan, üyelerini gerek mali gerekse siyasi düzeyde, birbirine her zamankinden daha yakın bağlamada, başarısız olduğunu gösterecektir.