Yunan askerini kim ‘fırçaladı’?
Abone olZonaro’nun torunu, dedesinin ‘Hücum’ adlı tablosunda ölü Yunan askeri, meçhul bir fırçaya kurban gittiğini gördü.
İtalyan asıllı Osmanlı saray ressamı Fausto Zonaro’nun
Dolmabahçe Sarayı Koleksiyonu’nda yer alan ‘Hücum’ adlı tablosunun
tahrif edildiği ortaya çıktı. Yerde yatan Yunan askeri figürünün
el, yüz, ayak, silah kuşağında farklı fırça izleri olduğunu tespit
edense bizzat Zonaro’nun torunu Jolanda Meneguzzer Trevigne’di.
Ayrıca imza bölümünde de farklılık olduğu anlaşılınca, aile
tahrifatı ispat için, tablonun Zonaro’nun çektiği fotoğrafını da
delil olarak gösterdi. ‘Uzmanlar araştırıyor’ Zonaro sergisinin ve
kitabının editörü Ömer Faruk Şerifoğlu, Trevigne’nin sarayı
gezerken, 1897 Türk - Yunan Savaşı’nı (Dömeke Savaşı) konu eden
tabloyu görünce donakaldığını belirterek, "Şaşkın şaşkın bakarken
Yunan askeri figürünün değiştirilmiş olduğunu söyledi.
Gözyaşlarıyla farklı fırça darbelerini gösterdi. Durumu öğrenmeye
çalıştıysak da muhatap bulamadık" dedi. Tablonun fotoğrafının
1898’de Serveti Fünun dergisine kapak olduğunu da belirten
Şerifoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: "Yandan baktığınızda ışık
yansımasının resmin o bölgesinde farklı olduğunu net olarak
görüyorsunuz. Figürler genel olarak benzese de dikkatli
bakıldığında fırça izleri net olarak görülüyor. Sanatsal açıdan
oldukça basit çizim yapılmış. Aile tablonun yapıldığı dönemde
çekilmiş fotoğrafını gönderdi. Fotoğrafa bakıldığında da tahrifat
net olarak görünüyor." Milli Saraylar Daire Başkanlığı da,
değişikliğin yeni fark edildiğini kaydederek, şu açıklamayı yaptı:
"Ne zaman, neden ve kim tarafından bu değişikliğin yapıldığını
araştırıyoruz. Restorasyondaki uzmanlarımız konuyla ilgili rapor
hazırlıyorlar." ‘Kıbrıs buhranı hatırası’ Şair ve yazar Sunay Akın
ise 1930’lu yıllarda, Atatürk’ün Yunan askeri figürünün üzerinin
mümkünse boya ile kapatılmasını istediğini iddia etti. "Yunan
halkının ölü çocukları ile aynı yerde yaşamak istemiyorum" diyen
Atatürk’ün bu isteğinin yerine getirildiğini anlatan Akın, şöyle
konuştu: "Sanata önem vermese tabloyu tamamen kaldırtabilir, kimse
de engel olamazdı. Ama o boya ile kapatılmasını talep etmiş.
Tahminim, 1960’lı yıllarda Kıbrıs buhranı ile kapatılan Yunan asker
figürünün üzerindeki boya kaldırılmış. Resimdeki deformasyon da
böyle olmuş sanırım." MİLLİYET