Yüksek ücret veren şirketler
Abone olBankacılıkta İş Bankası ve Finansbank, inşaatta Tekfen ve Gama, BT'de Turkcell ve HP...
Bu şirketlerin ortak özellikleri çalışyanlarına sektör
ortalamalarının çok üzerinde, kimi zaman yüzde 30-40'ları aşan
düzeyde yüksek ücret ödemeleri. Bu konu, iş dünyası kulislerinde en
çok konuşulan konuların başında geliyor. 'Yüksek ücret' politikası
izleyen bu şirketler, hem İK danışmanları tarafından hem de sektör
yöneticileri tarafından adeta parmakla gösterilecek kadar net
biçimde biliniyor
Yüksek ücret denince akla bir zamanlar bankacılık sektörü gelirdi.
Ancak bu tablo 2001 yılındaki ekonomik krizden sonra değişti.
Örneğin, yüksek ücret politikasıyla efsane olmuş bir Demirbank
kalmadı. HSBC'nin zaman içerisinde eski ekibin ücretlerini de
piyasa ortalamasına çektiği söyleniyor.
İş Bankası'nda ücret düzeyi, sektördeki diğer bankalarla paralellik
gösteriyor. Ancak, çalışanlar aynı zamanda bankanın ortağı olduğu
için, her yıl nisan ayında dönem sonunda elde edilmiş kâra göre, o
yıl belirlenecek katsayı ile çalışanların aylık ücretlerinin
çarpımından elde edilen tutarlar, tüm çalışanlara 'kârdan pay'
olarak ödeniyor. Ayrıca yöneticilere 'yöneticilik primi'
dağıtılıyor. Bu da diğer bankalara göre İş Bankası'nda ücret
ortalamasını yükseltiyor. Zam oranı ise toplu iş sözleşmesi
görüşmelerinde ele alınıyor.
HP Türkiye'de çalışanların sadece yüzde 3'ü kendi isteğiyle
şirketten ayrılıyor. İnsan Kaynakları Müdürü Adnan Erdoğmuş, bu
oranın sektör ortalaması göz önüne alındığında çok düşük ve pozitif
bir oran olduğuna değiniyor ve şöyle devam ediyor: ' Yüksek ücret
her şeyden önce başarının ödüllendirilmesi olarak algılanıyor.
Motivasyon artışı ve çalışan bağlılığına katkı sağlıyor. Şirketten
kendi isteğiyle ayrılanların sayısını düşük tutuyor. Dolayısıyla,
insan kaynaklarına yaptığınız yatırımlar ve uzmanlıklar, şirket
bünyesinde korunuyor ve kuruma değer sağlamaya devam ediyor.
İŞTE ÇİZGİNİN ÜZERİNDEKİ ŞİRKETLER
BANKACILIK: Citibank, HSBC, Finansbank, İş Bankası, TEB
Yabancı bankaların özellikle genel müdürlük organizasyonlarındaki
pozisyonlar için ödedikleri ücretler, sektör ortalamasının
üzerinde. İş Bankası ise orta ve alt kademede en iyi ücret ödeyen
banka olarak biliniyor.
BEYAZ EŞYA VE ELEKTRONİK: Arçelik, Bosch, GE, Siemens
Bu sektörde de yüksek ücret ödeyen şirketler arasında ilk sırayı
uluslararası şirketler alıyor. Sektörün güçlü yerli oyuncusu
Arçelik de pazardaki ağırlığını artırmak için nitelikli işgücünü
tercih ediyor.
BİLİŞİM: Turkcell, Microsoft, IBM, HP
Uluslararası bilişim şirketleri, yurtdışındaki uygulamaları da göz
önünde bulundurarak ücret belirliyor. Bu nedenle bu şirketlerde
ücretler daha yüksek. Turkcell ise sektördeki iddiasını
güçlendirmek için 'iyi' ücretler ödüyor.
GIDA: Nestle, Kraft, Ülker, Unilever, Frito Lay
Gıdada yüksek ücret veren şirketler, çalışan bağlılığını ve bu
sayede istikrarı sağlamayı hedefliyor. Büyük eğitim ve know-how
yatırımı yaptıkları çalışanlarının rakip tekliflerine açık
olmalarını istemiyorlar. Bu nedenle ücretleri yüksek
tutuyorlar.
İLAÇ: Pfizer, GlaxoSmithKlein, Novartis, Roche
Nitelikli insan gücüne duyulan ihtiyaç ve sektör özelinde çok sıkı
bir rekabet yaşaması şirketleri yüksek ücret ödemeye yöneltiyor.
Sektörün öncüleri ve agresif büyüme hedefleri olan şirketler, bu
nedenle ücretleri yüksek tutmak zorunda kalıyor.
İNŞAAT: Enka, Tekfen, Gama
Ücret ortalaması çok yüksek bir sektör değil. Küçük çaplı ve
kurumsal olmayan şirketler ağırlıkta. Ancak büyük projeleri
gerçekleştiren kurumsal şirketler sektör ortalamasının yüzde 20-30
üzerinde ücret ödüyorlar. Çimento sektöründe ise Set Group ve
Lafarge, ücret politikalarıyla rakiplerinin önüne çıkıyor.
KİŞİSEL BAKIM VE TEMİZLİK: Unilever, Procter&Gamble
Unilever ve P&G, sadece sektörlerinde ve Türkiye'de değil,
faaliyet gösterdikleri diğer ülkelerde de ortalamanın üzerinde
ücret ödüyor. Rekabetin yoğunluğu, bu iki şirketin ücretlerini
sektörün yüzde 30-40 üzerinde tutmasına neden oluyor.
MOBİLYA: İkea, Tepe Group
İkea, uluslararası organizasyonuyla uyumlu ücret politikası
izlerken, Tepe, güçlü bir grup olmasının avantajlarını
çalışanlarına yansıtıyor.
OTOMOTİV: Mercedes, Renault, Peugeot
Yoğun rekabet, iddiası olan şirketlerin ortalama yüzde 30'a kadar
daha fazla ücret ödeyerek nitelikli işgücü istihdam etmesine neden
oluyor. Firmaların yabancı olması da yüksek ücretlerde etkili.
PERAKENDE: Tezco, Carrefour, Shaya Group:
Kimi pozisyonlarda ücretler sektör ortalamasının yüzde 40 bile
üstüne çıkabiliyor. Yabancı şirketler burada da yüksek ücret
veriyor. Sektördeki liderlik iddası da ücretlerde önemli rol
oynuyor.
PETROL DAĞITIMI: BP, Shell
Uluslararası organizasyonla uyumlu ücretler ödüyorlar. Özellikle
üst düzey yönetici ücretleri Batı ülkeleriyle denk olabiliyor.
TEKSTİL: Levi's, Hugo Boss, Adidas, Gap
Sektörde çok küçük çaplı şirketlerin bulunması ücret ortalamasını
değiştiriyor. Ancak dünyaca ünlü markalar için üretim yapan
şirketler ve bu markaların Türkiye temsilcilikleri sektörün
ortalama yüzde 20 üzerinde ücret verebiliyor.
TÜTÜN: Philip Morris, JTI
Kârlılığı çok yüksek olan bir sektör. Sağlık konusundaki
sakıncaları nedeniyle tüm dünyada tüketicilerin baskısı altında
olan sigara şirketleri, çalışan cephesinde sorun yaşamak istemiyor.
Çalşan memnuniyetine önem veriliyor ve ücretler her seviyede yüksek
tutuluyor.
Haber: Fadime Çoban
Kaynak: Kapital dergisi