YTL için özel para makinaları
Abone olPayasalarda YTL hazırlığı tamgaz sürüyor.. Yılbaşından itibaren kullanıma geçilecek Yeni Türk Lirası ile birlikte, piyasada bozuk paranın ağırlığı artacak.
Özellikle bankalarda ve parekende sektöründe bozuk para
kullanımında yaşanan sorunların çözümüne yönelik kullanılacak
donanımların büyük bölümü de ithalat yoluyla sağlanacak. Bu alanda
faaliyet gösteren Teknolojik Endüstriyel Bilgisayar Ürünleri,
Mühendislik ve Pazarlama A.Ş (TÜMSAŞ), bozuk para sayma, para bozma
makinası ve pozuk para da yatırılabilen, TL'yi YTL ile
değiştirebilen ATM cihazları ithal ediyor. Söz konusu cihazların
fiyatı, bin euro ile 50 bin euro arasında değişiyor. Bu rakamlar,
şirketlerin, bankaların, perakendecilerin, YTL'ye uyu için ne kadar
önemli miktarlarda yatırım yapmalarının gerektiğini ortaya koyuyor.
TÜMSAŞ Genel Müdür Yardımcısı Orkun Tosun, halen marketlerde yüzde
5 olan bozuk para kullanım oranının YTL'ye geçiş ile birlikte yüzde
35-40'lara çıkacağına işaret ederken, şu andaki ödemelerde para
üstü olarak ödenemediği için kasalara, masalara bırakılan 100
bin-50 bin liralıkların bile önemli hale geleceğini söyledi.
Vatandaşların geçmiş alışkanlıkları nedeniyle bu paraları geri
almaması halinde, ay sonunda önemli kayıplarla karşı karşıya
kaldığını göreceğini anlatan Tosun, vatandaşları, bozuk paralarına
sahip çıkmaları konusunda uyardı. Avrupa'da bozu paraların çok
değerli olduğunu, para üstü alıp-vermede bu konuya çok dikkat
edildiğini belirten Tosun, bankaların, perakendecilerin bozuk para
işlerinin kolaylaştırılması için, saedce İngiltere'de 20 tane pozuk
para işleme tesis bulunduğunu kaydetti. Bu tesislerin,
perakendecilerden, bankalardan topladıkları paraları, değerlerine
göre sınıflayıp paketleyerek talep eden müşkterilere dağıttığını
anlatan Tosun, ''Böylece bankalar, marketler, her sabah kasayı
açarken, bozuk paraları teker teker sayıp vermek durumunda
kalmıyor'' dedi. Tosun, Türkiye'de 6 bin tane banka şubesi
bulunduğunu, hiper ve süpermarketler de düşünülürse, bozuk para
işlemenin çok önemli hizmet haline geleceğini belirtirken, şirket
olarak bu konuda yatırım yapmayı planladıklarını da söyledi.
Bankaların, perakendecilerin, bozuk para sayma makinalarına çok
ilgi gösterdiğini kaydeden Tosun, ayrıca otomatik para bozma
makinası, bozuk para yatırılabilen ATM cihazları ithal
edeceklerini, bunların fiyatının bin eurodan 50 bin dolara kadar
çıktığını belirtti. Tosun, Avrupa'da kullanılan, kağıt parayı
sayarken sahtesini de ayıran makinaların da yakında ithal
edileceğini açıkladı. YTL'ye geçişte sorunun sadece POS, yazarkasa,
muhasebe ve ATM sistemlerinin uyumlaştırması ile sınırlı
bulunmadığına işaret eden Orkun Tosun, bozuk paraların yönetimi
konusunda önlemler alınmazsa, ortaya çıkacak verimsizlik ve
memnuniyetsizliğin de önemli maliyetlere neden olabileceğini
vurguladı. Bir kişi 3 bin adet madeni parayı 175 dakikada sayıp
ayrıştırırken, otomatik para sayma makinası bunu 1 dakida yapıyor.
Yüksek performansla madeni paralar ile dakikada 4 bin para madeni
para saymak mümkün. Bu makinalarda bulunan madeni sensör ile sahte
para, başka ülkelerin paraları ve jetonlar ayrılabilecek. YTL'ye
geçiş ile birlikte, 50 ve 100 YTL'lik banknot ile 1, 5, 10, 25, 50
Yeni Kuruş bin ve 1 Yeni Lira olmak üzere 1.2 milyar adet, 6 yeni
madeni para tedavüle çıkacak. Halen tedavülde bulunan madeni
paraların tutarı 125 trilyon lira iken, yeni madeni paraların
değeri 425 trilyon lira, ağırlığı ise 6 bin 356 ton olacak. Madeni
paranın emisyondaki payının yüzde 1'den yüzde 5'e çıkması halinde,
madeni paranın cebimizdeki ağırlığı da artacak.