Yırtık paralar cepte kalacak

Merkez Bankası, banknot parasını cüzdanda taşıyanların oranının yüzde 67,9’da kaldığını belirledi. Yurttaşlardan paralarını cüzdanda taşımalarını isteyen Merkez Bankası, paranın yıpranması halinde değişimde normal değerin altında ödeme yapılacağı ya da hiç ödeme yapılmayacağı uyarısında bulundu.
Merkez Bankası, TL’ye geçiş kampanyası çerçevesinde kamuoyu araştırması yaptırdı. 12 ilde, 15 yaş üzeri gruba üye 2 bin 350 kişiyle, yüz yüze görüşme yöntemiyle yapılan araştırmada; metropol, kentler ve kır olmak üzere üç farklı alanda, İstanbul, Ankara ve İzmir’de sadece kent merkezlerinde, diğer 9 ilde kent ve kır ayrımında görüşüldü. Araştırma kapsamında katılanlara kağıt paralarını cüzdanda taşıyıp taşımadıkları soruldu. Yüzde 67,9 taşıdığını, yüzde 21,1 taşımadığını söyledi. Yüzde 8,7 bazen taşıdığını belirtirken, yüzde 2,3 cevap ya da fikrinin olmadığını ifade etti.
Yaşa göre bakıldığında; parasını cüzdanda taşıdıklarını söyleyenlerin oranı 15–24 yaş arasında yüzde 69,3, 25–34 yaş arasında yüzde 66,6, 35–44 yaş arasında yüzde 71, 45–54 yaş arasında yüzde 65,6, 55–64 yaş arasında yüzde 64,7, 65 ve üzerinde yüzde 67,7 olarak belirlendi. Parasını cüzdanda taşımayanların oranı ise 15–24 yaş arasında yüzde 21,4, 25–34 yaş arasında yüzde 24, 35–44 yaş arasında yüzde 18,4, 45–54 yaş arasında yüzde 21,8, 55–64 yaş arasında yüzde 22,2, 65 ve üzerinde yüzde 14,2 oldu.

EĞİTİM YÜKSELDİKÇE CÜZDAN KULLANMA ARTIYOR
Öğrenim durumuna göre bakıldığında; parasını cüzdanda taşıyanların oranı okur-yazar olmayanlarda yüzde 64,8, okur-yazar olanlarda yüzde 72,1, ilkokul mezunlarında yüzde 68,2, ortaokul mezunlarında yüzde 64,6, lise mezunlarında yüzde 67,4, üniversite mezunlarında yüzde 73,8, lisansüstü mezunlarında yüzde 73,9 olarak belirlendi. Parasını cüzdanda taşımayanların oranı ise okur-yazar olmayanlarda yüzde 11,3, okur-yazar olanlarda yüzde 10,3, ilkokul mezunlarında yüzde 20,1, ortaokul mezunlarında yüzde 26, lise mezunlarında yüzde 22,1, üniversite mezunlarında yüzde 19,2, lisansüstü mezunlarında yüzde 21,7 oldu.

EN ÇOK CÜZDAN KULLANIMI KENTTE
Yaşanılan yere göre bakıldığında; parasını cüzdanda taşıyanların oranı metropolde yüzde 66, kentsel alanda yüzde 72,3, kırsal alanda yüzde 65,4 olarak gerçekleşti. Parasını cüzdanda taşımayanların oranı ise metropolde yüzde 22,7, kentsel alanda yüzde 15,5, kırsal alanda yüzde 28 olarak gerçekleşti.

MERKEZ BANKASI: CÜZDAN KULLANIN
Araştırmada bu sonuçların çıkmasının ardından, TL kampanyası için bilgilendirme kitapçıkları hazırlayan Merkez Bankası, cüzdan ve banknot paraların dikkatli kullanımını da kapsama aldı. Dolaşımda bulunan banknot kalitesinin artırılması amacıyla; banknotların yıpratılmaması için gerekli dikkat ve özenin gösterilmesini isteyen Merkez Bankası, banknotların üzerine yazı yazılmaması, buruşturulmaması, delinmemesi ve yırtılmaması gerektiğini kaydetti. Banknot işleme sistemlerinin çalışmalarının olumsuz yönde etkilenmemesi için yırtılmış banknotların bantlarla yapıştırılmaması ve cüzdan kullanma alışkanlığının edinilmesi gerektiğini belirten Banka, vatandaşların ellerine geçen eskimiş ve yıpranmış banknotları Merkez Bankası şubeleri veya bankacılık sistemi aracılığıyla değiştirmeleri gerektiğini bildirdi.

YIPRANMIŞ PARANIN DEĞİŞİMİNDE DEĞER DÜŞER
Yıpranmış banknotların değişimde değerinin düşeceğini ya da sıfırlanacağını bildiren Merkez Bankası, şu uyarıda bulundu:
“Yazıları okunmayacak şekilde kirlenmiş, yıkanmış, boyanmış, yanmış, yırtılmış veya sair sebeplerle eskiyip yıpranmış, değeri belirlenebilen tam banknotlar ile yüzeyindeki eksiklik yüzde 50’den az olan banknotlar, yazılı değeri üzerinden başa baş olarak; tek parçadan ibaret olmak kaydıyla yüzeyindeki eksiklik yüzde 50 olan banknotlar yazılı değerinin yarısı üzerinden yenileriyle değiştirilebilir. Yüzeyinin yarısından fazlası eksik olan banknotlar ise değiştirilmemektedir.”