Yeni TCK, cezaevlerini boşaltacak
Abone olYeni TCK, bazı mahkumlara erken tahliye getiriyor. Meclis'te bu hafa görüşülecek madde kabul edilirse, kapsam dahiline giren mahkumlar tahliye edilecek.
Yarın görüşülecek olan madde onaylanırsa, yeni TCK'ya göre
cezasını dolduran mahkumlar 1 Nisan'dan önce salıverilecek. Yeni
Ceza Kanunu'na göre kimler derhal serbest kalıyor? Adalet Bakanlığı
Türkiye'nin hukuk reformunun lokomotifi durumunda. Bakanlıkta
geceli gündüzlü hummalı, özverili bir çalışma var. Bu çalışmalardan
bir tanesi de "26/9/2004 Tarihli ve 5237 Sayılı Türk Ceza
Kanunu'nun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun Tasarısı." Biz
buna kısaca Yürürlük ve Uygulama Tasarısı diyeceğiz. Tasarı yarın
Meclis'te görüşülüp kanunlaştırılmak isteniyor. Tasarının amacı,
yeni Türk Ceza Kanunu'nun uygulanmasına ilişkin sorunlara çözüm
getirmek ve mevzuata uyumunu sağlamak. Yeni TCK, 1 Nisan 2005'te
yürürlüğe girecek. Yeni TCK'nın önemli özelliklerinden biri
cezalardaki adaletsizlik ve dengesizlikleri giderecek olması. Bu
nedenle bazı suçların cezaları ağırlaştırılırken, bazı suçların
cezaları hafifletiliyor. Anayasa'ya ve yasaya göre, lehe hükümler
geçmişe etkili olarak uygulanmak zorunda. Yani, yeni TCK bir suçun
cezasını azaltmış ise, bu geçmişte işlenen suçlar için de geçerli
olacak. Ama bu bir af değil. Buna karşılık, eğer bir suçun cezası
ağırlaşmış ise, bu geçmişe etkili olmaz, ağırlaşan cezalar sadece
kanun yürürlüğe girdikten sonra işlenen suçlar için uygulanır.
Sorun şurada: Acaba şu an cezaevinde olan ve yeni TCK'daki
indirilmiş cezaya göre cezasının infazı tamamlanmış olan mahkumlar,
Nisan ayı gelmeden serbest bırakılacak mı? 1 milyon insanın ortak
sorunu Örneğin kişi bir suçtan 15 yıla mahkum olmuş, yeni TCK ise
bu cezayı 10 yıla indirmiş. Kişinin cezasının 10 yılı infaz
edilmiş. Bu kişi hakkında yeni TCK şimdiden uygulanacak mı?
Mahkemeler bu konuda farklı kararlar veriyor. Bazıları yeni TCK'nın
lehe maddelerini derhal uygulayarak, infazı durduruyorlar. Yani bu
mahkumlar serbest bırakılıyor. Bazı mahkemeler ise aksine kararlar
veriyorlar. Onların da gerekçesi şu: "Yeni TCK Nisan 2005'te
yürürlüğe giriyor, o tarih gelmeden infaz durdurulmaz." Başka bir
örnek: Yeni TCK paraya çevrilemeyen, ertelenemeyen bazı cezaları da
paraya çevrilebilir ve ertelenebilir hale getiriyor. Türkiye'de şu
an 1 milyon vatandaşın İcra-İflas Kanunu'nda bulunan 10 günlük
hapis cezasıyla başının dertte olduğu söyleniyor. Bunlar genellikle
dargelirli ve yasalardaki incelikleri bilmeyen vatandaşlar.
Borcundan dolayı icraya verilmiş. İcradan ödeme emri gelince mal
beyanında bulunması lazım. Bunu bilmeyen vatandaş, icra dairesine
mal beyanında bulunmuyor. Bunun sonucunda 10 günlük hapis cezasına
mahkumiyet var. Vatandaşın, bu mahkumiyetin verildiği yargılamadan
bile haberi olmuyor bazen. Bu 10 günlük ceza paraya çevrilemez,
ertelenemez. Halbuki, yaralama, tehdit, cinsel taciz, trafikte
birkaç kişinin ölümüne neden olma gibi suçların cezası, hem paraya
çevrilebilir hem de ertelenebilir. İşte yeni TCK bu adaletsizliği
ortadan kaldırdı. Yani 1 milyon vatandaşın sorunu çözüldü.
Borçlunun malını haczedip satabilirsiniz ama, onu cezaevine
koymanıza gerek yok. Bu nedenle bu 10 günlük para cezaları da,
ertelenip paraya çevrilebilir hale getirildi. Çek Kanunu gibi başka
kanunlar da, cezası 2 yıla kadar hapis olan ve ertelenemeyen
cezalar da artık ertelenebilecek. Lehe hükümler derhal uygulanacak
Yine yeni TCK bazı suçlardan dolayı konulan, bir mesleği yürütme
hakkı, siyaset yapma hakkı gibi hak kullanma yasaklarını da
kaldırıyor. Bu tür yasakları olanların, Nisan ayı gelmeden
yasakları kalkacak mı? Bakanlıkların veya Sermaye Piyasası Kurulu
gibi kurulların, tüzük, yönetmelik veya tebliğlerine göre konulmuş
suç ve cezalar var. Yeni TCK'da, bu tür düzenlemelerle suç ve
cezanın konulamayacağı öngörüldü. Acaba yine Nisan ayı beklenmeden
tüzük, yönetmelik ve tebliğlere göre ceza verilebilecek mi,
verilmiş cezalar kaldırılacak mı? Bu örnekler çoğaltılabilir ama
soru hep aynı: 1 Nisan 2005 tarihinde yürürlüğe girecek yeni
TCK'nın lehe hükümleri şimdiden uygulanabilir mi? Yarın TBMM'de
görüşülecek olan "Yürürlük ve Uygulama Tasarısı"nın geçici birinci
maddesi, bu soruya cevap veriyor. Tasarının, geçici birinci
maddesine göre, "1 Nisan 2005 tarihinden önce kesinleşmiş olan
mahkumiyet kararları hakkında yeni Türk Ceza Kanunu'nun lehe olan
hükümleri öncelikle dikkate alınarak ve Ceza Muhakemeleri Usulü
Kanunu'nun 402'nci maddesi uyarınca infazın ertelenmesine veya
durdurulmasına karar verilecektir". Tasarıyla ilgili
açıklamalarımıza devam edeceğiz. Yorum: Doç. Adem Sözüer Kaynak:
Takvim Gazetesi