Gözümüz aydın…
33 yaşında olan KDV Kanunumuzda, köklü değişiklikleri öngören
yasa tasarısı doğrusuyla yanlışıyla meclisten geçti.
Düzenlemeye gidilen konulardan biri de araç veya
gayrimenkul satışlarında KDV olayı…
Tasarıdan haberi olmayan ya da konuyu yakından takip etmeyenler
için hemen belirtmemde fayda var, boş yere
heyecanlanmayın.
Konu senelerdir eleştirilen ve çözülmesi beklenen “binek
araç alışlarında ödenen KDV’nin indirim konusu
yapılabilmesi” değil. Bunun çözümü için sanırım bir
33 sene daha beklemek zorundasınız.
Araç alışında ödenen KDV’nin indirim konusu
yapılamaması ile ilgili çok yazılıp çizildiğinden
yazımda bu konuya değinmeyeceğim.
Olay, ikinci el taşıt veya gayrimenkul ticareti ile
uğraşan kişilerin, mükellef olmayanlardan alarak
vasfında esaslı bir değişiklik yapmadan sattığı
ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmazların satışında özel
matrah uygulanması. Bu işlemlerde matrah, araç veya
taşınmazın alış bedelini düştükten sonra kalan tutar olacak.
Kafanız karışmış olabilir. Bu konuyu bir örnekle
açıklayayım.
Ticari faaliyeti araç alış-satışı olan (X) Ltd. Şirketi, vergi
mükellefi olmayan Ali Bey’den 100.000-TL değerinde bir
ticari araç almış ve bu aracı aynı gün
120.000-TL (KDV Dâhil)’ ye Mehmet Bey’e satmıştır. (Araç ticari
olduğundan KDV oranı %18’dir.)
ESKİ KANUNA göre, (X) Ltd. Şirketi araç
alışında Ali Bey’e KDV ödemese de satış faturasını 120.000-TL
(101.695 TL matrah, 18.305 TL KDV) olarak kesecekti. Faturanın
KDV’si 18.305-TL’yi Maliyeye
ödeyeceğinden şirketin kasasında
1.695-TL kalacaktı. Yani
bu işten şirket 1.695-TL kazanacaktı.
YENİ KANUNA göre , (X) Ltd. Şirketi, aracı aynı
fiyata sattığında satış bedeli olan 120.000-TL’den alış tutarı olan
100.000-TL’yi düşüp, arada kalan fark (20.000-TL) üzerinden KDV
hesaplayacak. Bu durumda şirket, Maliyeye 3.050-TL
ödeyecek, şirketin kasasına da 16.950-TL kalacak.
Diğer bir ifade ile yasadan önce 18.305-TL vergi maliyeti olan
(X) şirketinin değişiklik sonrası vergi maliyeti 3.050-TL’ye
düşecek.
Yazının başlığındaki sorunun cevabına
gelince…
İkinci el araç veya gayrimenkul satışı ile iştigal eden kişi
veya kuruluşların üzerindeki bu anlamsız vergi yükü
kaldırıldığından hem ikinci el taşıtların hem de
gayrimenkullerin fiyatlarında bir düşüş olacak.
Bu düşüş, ikinci el binek araçlar ve %1 KDV ile
satılan gayrimenkuller için çok fazla bir anlam ifade etmese de
ticari araçlarda ve özellikle ofis olarak alınıp satılan
gayrimenkullerde epeyce kendini hissettirecek.
KAYIT DIŞI İLE MÜCADELE…
Bir de olayın kayıt dışı ile mücadele boyutu var.
Yıllardır ikinci el araç veya gayrimenkul alımında KDV
olmaması, satışta ise KDV’nin satış bedeli
üzerinden hesaplanması, uygulamada sorunları da beraberinde
getirmekteydi. Hal böyle olunca satıcılar ya fiyatları yukarı
çekiyor ya da mükellef olmayan yakınları (Anne, baba, eş, amca vb.)
üzerinden alım-satım yaparak kayıt dışına yöneliyordu.
Yeni uygulama, ikinci el araç veya gayrimenkul ticaretindeki
kayıp ve kaçağı önleme konusunda ne denli işe yarayacak bekleyip
göreceğiz.
Malumunuz burası Türkiye…
Özellikle vergi konusunda o kadar çok yasal boşluk var ki.
Doğal olarak da yasalar çerçevesinde, yasa
boşluklarından istifade etmeyi iyi bilen bir
milletiz…
Not: Soru ve görüşleriniz için
iletisim@ozkantastan.com adresine mail
atabilirsiniz.