Yeni basın yasasındaki gariplikler

Yeni Basın Yasası, küçük gazeteleri mağdur edecek. Yasadaki cevap ve düzeltme hakkına uyulmaması durumunda en yüksek tirajlı iki gazetede ilan yayınlanması zorunluluğu, büyük gazetelere para transferi olarak değerlendirildi Bakanlar Kurulu tarafından AB`ye uyum yasaları kapsamında hazırlanarak TBMM`ye gönderilen ve hafta içinde görüşülmeye başlanacak olan yasayla, basına yeni sınırlamalar getiriliyor. Daha önceki metinde yer alan basın özgürlüğünün ``ülkenin ve devletin bölünmez bütünlüğü, milli güvenlik, kamu düzeni, genel ahlak`` nedenleriyle sınırlanabileceği hükmü genişleterek, ``kamu güvenliği, başkalarının şöhret ve hakları, toplum sağlığı, devlet sırlarının açıklanması, suç işlenmesinin önlenmesi ve yargı gücünün otorite ve tarafsızlığının sağlanması`` gerekçeleri de eklendi. Muhabire ceza Toplam 30 maddelik yasa tasarısında ``eser sahibi`` olarak tanımlanan muhabir, foto muhabiri veya yazar, bunların bulunamaması halinde sorumlu müdür veya yardımcısı sorumlu tutuluyor. Tasarıda uyarı ve mahkeme kararına rağmen cevap ve düzeltme yayınlanmazsa, masraflarının yayın sahibi tarafından karşılanmak üzere en yüksek tirajlı iki gazetede yayınlanması hükmünün getirilmesi, küçük gazetelerden büyük gazetelere sermaye transferi olarak değerlendirildi. Gazete kapatmaya son Yasadaki sınırlamalara uymayan süreli yayınların kapatılabileceğine ilişkin yürürlükteki hüküm kaldırıyor. Tasarıya göre, yasaya aykırı yayın yapan gazete, dergi gibi süreli yayınlara mahkeme kararıyla el konabilecek. Ancak tasarı, bu yayınların ``geçici süreyle veya temelli kapatılmasına`` ilişkin hükümleri kaldırıyor. Tasarı ayrıca, kapatılan yayınların basıldığı matbaalara el konulacağına ilişkin hükmü de iptal ediyor. Cevap ve düzeltme hakkı Yeni Basın Yasa Tasarısı`nın önemli değişikliklerinden birisi de mahkeme kararına rağmen cevap ve düzeltme hakkının kullandırılmamasına ilişkin para cezasının alt sınırının 50 milyar liradan 10 milyar liraya düşürülüyor olması. Ensest ilişki ve 18 yaşından küçük suç faili veya mağdurlarının kimliklerini açıklayacak ya da tanınmalarına yol açacak şekilde yayın yapanlar hakkında verilen ve alt sınırı 10 milyar, üst sınırı ise 30 milyar olan para cezası alt sınırı 1 milyar, üst sınırı 20 milyar liraya çekiliyor. Olumlu ama eksik Taslağı olumlu, ama yetersiz olarak değerlendiren Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel Sekreteri Ercan İpekçi, para cezasını vermeyen veya veremeyen gazetecinin ne olacağı, nasıl bir cezaya çarptırılacağına dair bir netliğin olmadığını söyledi. İpekçi, şunları söyledi: ``Cezasını veremeyen veya vermeyen gazeteci ne olacak? Hapse girecek mi, girmeyecek mi? Bir başka husus da şu: Taslakta basının devletle ilişkisinde düzenlemeye gidilmiş. Oysa basın özgürlüğü çalışan-devlet ilişkisinden ibaret değil ki. Çalışanların patronlar karşısında güvencesinin olmadığı bir ülkede, isterseniz en kral yasalar yapın, özgürlük yine de sağlanmaz. Taslak genel olarak olumlu ama eksiklikler var.`` uğlak yönleri var Çağdaş Gazeteciler Derneği Başkan Yardımcısı Deniz Zeyrek ise yeni tasarıyı şöyle değerlendirdi: ``Tasarı mevcut yasadan daha özgürlükçü, daha olumlu. Basın özgürlüğüne katkıda bulunabilecek bir tasarı. Ancak kabul etmediğimiz hususlar da var tabii. Çalışanlarla patronlar arasındaki ilişkiye dair bir düzenleme olmaması bunlardan birisi. Tasarıdaki para cezaları indirilmiş olmasına karşın, yerel medya için çok yüksek boyutlarda. Tasarıdaki `milli güvenlik` gibi muğlak ifadeler yeni sınırlamalara yol açabilir. Tasarıda internet ile ilgili bir hükmün olmaması da eksiklik. Çünkü, biliyoruz ki internet üzerinden yayın yapan çok sayıda haber portalı, gazetelerden çok daha fazla okunuyor``.