Yeni anayasadaki ilk tartışma çıkardı

Yeni anayasa yazım çalışmalarını sürdüren TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu bünyesindeki Yazım Komisyonu, ''merkezi idare'' maddesini kaleme aldı. 

Komisyonda ilgili maddelerin görüşmesi sırasında ise tartışma yaşandı.

"Merkezi idare'' maddesinde, ''Türkiye, merkezi idare kuruluşu bakımından, coğrafya durumuna, ekonomik şartlara ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre, illere; iller de diğer kademeli bölümlere ayrılır. İllerin idaresi, yetki genişliği esasına dayanır'' ifadesi benimsendi.

Kamu hizmetlerinin görülmesinde verim ve uyum sağlamak amacıyla, birden çok ili içine alan merkezi idare teşkilatı kurulabilecek. Bu teşkilatın görev ve yetkileri, kanunla düzenlenecek.

BDP'NİN ÖNERİSİ

BDP, ''Merkezi Kamu İdaresi'' başlıklı bir madde önerisinde bulundu.

Madde; Türkiye, merkezi idare kuruluşu bakımından; ekonomik şartlarına, sosyal ve kültürel özelliklerine, coğrafya durumuna ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre bölgelere, bölgeler illere, iller de diğer kademeli birimlere ayrılmasını öngörüyor. Bölgelerin ve illerin idaresi yetki genişliği esasına dayanacak.

Adalet, ulusal savunma, ulusal güvenlik ve dış ilişkilere dair görev ve hizmetler, maliye, hazine, dış ticaret, gümrük hizmetleri ile piyasalara ilişkin düzenleme görev ve hizmetler, mali kaynakların kullanımı konusunda bölge kamu idarelerine mali özerklik esasları uygulanması öneriliyor.

REJİM VE GÜÇ TARTIŞMASI

Komisyonda, ''rejim'' ve ''güç'' tartışması da yaşandı. Komisyon üyeleri, merkez idare ve yerel yönetimlere bakış açılarını uzun süren konuşmalarla ifade etti.

Komisyon üyesi ve CHP Konya Milletvekili Atilla Kart , Başbakan Recep Tayyip Erdoğan 'ın yeni Anayasa ile ilgili ''Bugüne kadar 30 madde üzerinde mutabakat sağlandı. Biz referandum çoğunluğunu sağlayabilirsek kendi teklifimizi getiririz'' dediğini hatırlatarak, ''Bu sözler, Komisyonun icrai anlamda işlevinin kalmadığının göstergesidir. Anayasa yapım sürecinde milletvekili ikamesi yoluna gidildiği takdirde o anayasadan hayır gelir mi? Birileri diktatör olmayı kafasına koymuş. Bunu iktidarın yasama, yürütme, yargı önerilerinde görüyoruz. Orta Asya tipi demokrasi arayışı vardır. O demokrasi tipinde Kenan Evren'ler vardır'' görüşünü savundu.

Komisyon üyesi ve AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Şentop ise milletin diğer partilere göre AK Parti'ye daha fazla destek ve yetki verdiğini söyledi.

Şentop, ''Komisyonda eşit temsil ediliyoruz ama milletin bize yüklediği görev aynı değildir. Bunu kabul etmiyorsanız Komisyon'da niye İşçi Partisi ya da Saadet Partisi yok? Çünkü Meclis'e giremediler. Bizim gücümüzü yok sayıyorsanız, buyurun Hükümeti kurun ama sayınız buna yetmiyor. Bizimki yetiyor. Bu Komisyon yeni Anayasa yapmak için bizim açımızdan yollardan birisidir ama tek yol değildir. Başka yolları da deneyebilecek güç vermiştir millet bize. Her partinin siyasi gücü aynı değildir. Buna saygı duymanız lazım. Bu komisyon biterse bizim görevimiz bitmez'' dedi.

BDP Diyarbakır Milletvekili Altan Tan ise sosyal ve kültürel özelliklerine göre Türkiye'nin bölgelere ayrılmasından yana olduklarını, ancak bunda etnik yapılanmayı esas almadıklarını ifade etti.