Yaz geliyor mantara dikkat!
Abone olDermatolog Dr. Buket Pençe mantar hastalığından korunma yöntemlerini anlattı...
El ve ayakta kaşıntı, kızarıklık, sulantı, sertleşme, kalınlaşma
ve bazen kepeklenme şeklinde kendini gösteren mantar, hastalığın
yerleştiği bölgeye uygun ilaçların yeterli süre kullanımıyla
iyileşiyor.
Klinik görünüm
Saçlı deride yerleşen mantar hastalığı, bazen sadece saçlarda
kırılma, grileşme, incelme ve deride kepeklenme ile ortaya çıkar ve
tedavi sonucunda hiçbir iz bırakmadan kaybolurlar. Bazen ise
sulantılı, kabuklu yaralar görülür. Bu durum tedavi edilse de
saçlar tekrar çıkmayabilir. Mantar vücutta yerleşirse, iç içe
geçmiş halkalar halinde pembe-kırmızı renkli, kepekli, bazen ufak
su dolu kabarcıklarla çevrili, kaşıntılı lekeler, yaralar gözlenir.
Zamanla çevreye doğru genişlerler ve sayıları artabilir. Gövdede
yerleşen bir başka mantar hastalığı da halk arasında samyeli denen
pembe, sarı, kahve renklerde görülen, hafif kepekli lekelerdir. Yaz
tatili öncesinde bu lekeleri farketmeyen kişilerde, güneş sonrası
bu bölgeler güneşten etkilenmedikleri için açık renk
görülürler.
Hastalar da bu lekelerin güneşle oluştuğunu zannederler. Aslında
pitriasis versikolor denen bu hastalığın mantarı tüm insanlarda
bulunmaktadır. Ancak genetik yatkınlığı olanlarda, direnci kırık
olanlarda hastalık yapmaktadır.
Enfeksiyona neden olabilir
Mantar hastalıkları; kıvrım yerlerini, kapalı, nemli bölgeleri
sevdikleri için ayak parmak araları, genital bölge, kadınlarda meme
altlarında çok sık yerleşirler. El içlerinde de seyrek olarak
görülebilirler. Bu bölgelerde keskin sınırlı kızartı, kepek,
kaşıntı ve bazen su dolu ufak kabarcıklar şeklinde görünürler.
Kıvrım yerlerinde ayrıca normalde bulunan mantarın nem artışı ile
hastalık yapması da mümkün olmaktadır. Bu durum sıklıkla askerlerde
ve atletlerde ayak ve kasık mantarı şeklinde ortaya çıkmaktadır.
Ayaktaki mantarın zamanla tırnaklara bulaşması söz konusu
olabildiği gibi tırnak bakımı için ortak kullanılan makas, törpü
gibi malzemeler de tırnak mantarına neden almaktadırlar.
Hasta tırnakların şekilleri ve renkleri bozulmakta, kirli-sarı bir
renk almakta, kalınlıkları artmakta ve tırnak altındaki kalın kısım
tebeşir tozu gibi, dokununca ufalanarak dökülmektedir. Ayak mantarı
tedavi edilmezse, bazen buradan mikroplar (bakteriler) ayak, bacak,
lenf damarlarına girmekte ve enfeksiyona neden olmaktadırlar. Hasta
bölgelerde kızarma, şişme, ağrı, ısı artışı olmakta hatta
enfeksiyon tüm vücudu etkileyebilmektedirler. Bu durumdaki
hastaların kesin yatak istirahati ve ciddi antibiyotik tedavisi
uygulamaları gerekmektedir. Mantarlar, ayrıca uzun süre antibiyotik
tedavisi olan hastaların ağız, boğaz, vajina ve bağırsak
mukozalarında da hastalık yapabilmektedirler.
Bulaşma Yolları
Mantarlar hayvanlardan, topraktan veya insanlardan sıkı ve uzun
süreli temasla bulaş- maktadır. Ortak kullanılan giysiler, banyo,
havuz, hamam ve plaj en çok görülen bulaşma yollarıdır. Hayvanların
derisinde, mantar hastalığı tüy dökülmelerine neden olur ve tedavi
edilmezlerse insanlara bulaşır. Saçlı deride mantar hastalıkları
çocuk yaşlarda görülür. Ergenlikten sonra saçlı derinin yağ
bezlerinde değişiklikler oluşur ve mantarların saçlara yerleşmesine
engel olurlar.